چرا شکست آمریکا در فعال کردن مجدد قطعنامه‌ها می‌تواند نزدیک باشد؟

به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، با توجه به وضعیت پیش‌آمده و مخالفت حداقل ۱۳ کشور عضو شورای امنیت با اقدام آمریکا، رییس شورای امنیت وصول هر گونه اعلام شکایت از جانب آمریکا را به طور کلی رد می‌کند، چرا که این اقدام از اساس اشتباه است.

بنابراین از آنجا که با شرایط پیش‌آمده از نگاه شورای امنیت اعلام شکایتی به این شورا نشده، از همین رو دیگر بحث پیرامون مدت زمان ۳۰ یا ۱۰ روز برای بازگرداندن تحریم‌های موجود در قطعنامه‌های گذشته علیه ایران از اساس منتفی است، چرا که مکانیزم ماشه بنا بر نظر شورای امنیت فعال نشده که بخواهد به سرمنزل مقصود برسد یا نرسد.

تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران چگونه با "وتوی دوبل" آمریکا بازخواهد گشت؟

در قطعنامه 2231 آمریکا بدون هیچ قید و شرطی به عنوان یک "مشارکت‌کننده برجام" تعریف شده و این قطعنامه به عنوان یک سند الزام‌آور مستقل از برجام به آمریکا حق داده که چنانچه ایران تعهدات خود را نقض کرد خواستار اجرای مکانیسم ماشه و بازگرداندن تحریم‌ها شود. و اکنون گام‌های ایران در کاهش تعهدات برجامی به گواه گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مطابق اعلامیه‌های کشورهای اروپایی به عنوان نقض برجام ثبت شده است.

آمریکا می‌خواهد با استناد به متن قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت از یک سو و سازکار «آئين‌نامه‌ای» منشور سازمان ملل از سوی دیگر برای فعال‌کردن مکانیسم ماشه اقدام کند.

آمریکا مطابق این طرح با این استدلال که در قطعنامه ۲۲۳۱ نام آن به عنوان عضو 1+5  و «شرکت‌کننده» در برجام کماکان مکتوب است - شکایت‌نامه‌ای علیه ایران (به دلیل نقض اساسی برجام) به شورای امنیت تسلیم کند و سپس منتظر بماند تا در واکنش به این شکایت‌ ، چین یا روسیه - بر این اساس که اعضای دائمی شورای امنیت (مشخصاً آمریکا) حق وتوی قطعنامه‌های آئین‌نامه‌ای را ندارند - یک قطعنامه آئین‌نامه‌ای (Procedural motion) را در شورای امنیت به رأی بگذارند که در آن حق ارائه شکایت‌نامه از جانب آمریکا (به دلیل توقف عضویت در برجام) مردود خوانده شده است.

آمریکا می‌گوید که می‌تواند نسبت به اینکه قطعنامه «آئین‌نامه‌ای» یا قطعنامه «ماهوی» یا اساسی (Substantive) است اعتراض کند و  با اتکاء به تاریخچه و رویه شورای امنیت و استناد به متن صریح قطعنامه الزام‌آور 2231 قطعنامه «اساسی» تلقی شده و - در نتیجه - قابل «وتو» خواهد بود و با این استدلال که قطعنامهٔ اعتراضی چین یا روسیه قابل وتو است، آن را «وتو» کند تا شکایت‌نامه علیه ایران به قوت خود باقی بماند. در این مرحله وقتی شکایت‌ آمریکا در دستور کار قرار گرفت، آمریکا یا رئیس شورای امنیت یک قطعنامه برای «تداوم توقف تحریم‌های شورای امنیت» ارائه می‌کنند و آمریکا قطعنامه‌ٔ پیشنهادی خود یا ارائه شده از سوی رییس شورای امنیت را وتو کند تا توقف تحریم‌ها متوقف و قطعنامه‌های پیش از برجام مجدداً احیا شود.

در این شرایط خودداری اعضای دائم شورای امنیت از رای‌گیری اول برای تعیین آیین‌نامه‌ای یا ماهوی بودن قطعنامه مورد نظر برای رد کردن شکایت آمریکا ، به معنی نقض رویه 75 ساله شورای امنیت است که تبعات این قضیه بزودی دامن کشورهای دیگر دارای حق وتو را هم خواهد گرفت و از این پس حق وتوی این کشورها مطلق نخواهد بود و مشمول رای و نظر اجماع اعضا خواهد شد.. آیا بریتانیا و فرانسه یا حتی خود روسیه و چین برای جلوگیری از بازگشت تحریم‌های بین‌المللی و تمدید تحریم تسلیحاتی ایران و حفظ برجام راضی به نقض رویه 75 ساله و تردید در حق وتوی خود خواهند شد؟ پاسخ به این سوال به احتمال زیاد منفی خواهد بود و هم از این روست که دیپلمات ارشد روسیه در وین از هم‌اکنون خواستار  پاسخ "مسئولانه و کافی" ایران شده است!/998/