تفاوت برجام ما و برجام آنها
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا به نقل از روزنامه جوان، 23 تيرماه، مصادف بود با يک سالگي توافق هسته‌اي ايران و 1+5 (برجام) و طي اين روزها طرف‌هاي گفت‌وگو هرکدام با بيانيه و اظهارنظرهاي گوناگون از نتايج و ثمرات اين توافق مي‌گويند و البته کنگره امريکا که از همان روزهاي آغازين مذاکرات تاکنون هيچ‌گاه روي خوشي به اين توافقات نشان نداده است، همچنان در ادامه اقدامات خصمانه خود، در کار تصويب تحريم‌هاي جديد و فشارهاي چندجانبه بر جمهوري اسلامي ايران است.
«تضمين دنيايي آرام! انتقال 98 درصدي ذخاير اورانيوم غني شده ايران به خارج از کشور، پرکردن رآکتور پلوتونيوم اراک با سيمان و بازرسي‌هاي سرزده از تأسيسات هسته‌اي ايران، مهم‌ترين دستاوردي است که طرف‌هاي غربي مي‌گويند از توافق با ايران به دست آورده‌اند.»
چنانکه اوباما در همين زمينه مي‌گويد: «توافق در طول سال گذشته موفق شد برنامه هسته‌اي ايران را به عقب راند، از تنش بيشتر جلوگيري کرد و امنيت ما را بالا برد. ايران 98 درصد از اورانيوم غني شده‌اش را به خارج از کشور منتقل کرد، دو‌سوم از سانتريفيوژهايش را برچيد، رآکتور توليد پلوتونيوم خود را با سيمان پر کرد و با سرزده‌ترين بازرسي‌ها و برنامه راستي‌آزمايي که تاکنون در مورد يک برنامه هسته‌اي مورد مذاکره قرار گرفته است، موافقت کرد.»
جان کري، وزير خارجه امريکا هم در اظهاراتي مشابه در هتل وستن پاريس درباره اولين سالگرد برجام گفت: يک سال پيش در همين روز گروه 1+5 موفق شدند پس از چندين سال مذاکرات فشرده توافقي با ايران به منظور محدود کردن برنامه هسته‌اي ايران حاصل کنند، به‌‌طوري که به جهان اين تضمين را داد که ايران دنبال تسليحات اتمي نمي‌رود. از آن لحظه به بعد، 19 هزار سانتريفيوژ ايران تحت نظارت آژانس قرار گرفت و بخشي از آن به انبار منتقل شد. هسته رآکتور پلوتونيوم اراک به طور کامل برداشته و از بين برده شد. 98درصد از ذخاير اورانيوم غني شده ايران از آن کشور به بيرون منتقل شد و نظارت هر روزه! بر محدوديت 300 کيلوگرمي (اورانيوم غني شده) وجود دارد. اين محدوديت امروز درباره غني‌سازي در حد 67/3 درصد وجود دارد و ما فرآيندي را براي تبادل اطلاعات و گفت‌وگو داريم که توانايي قابل‌توجهي را براي ما ايجاد مي‌کند تا بتوانيم نظارت مؤثري داشته باشيم تا اگر هر زمان اشکال و ابهامي وجود داشته باشد، بتوانيم به آنها رسيدگي کنيم.
در کنار اين بيانيه‌ها و اظهارنظرها، اما سخنان وزير خزانه‌داري امريکا پرده از واقعيتي برداشت که کمتر در سخنان اوباما و جان کري ديده مي‌شود. جاکوب لو، روز پنج‌شنبه با طرح اين ادعا که اقتصاد ايران از توافق برجام بسيار منفعت برده است، در عين حال تأکيد کرد: امريکا به اعمال فشار تحريم‌ها بر ايران به خاطر حمايت اين کشور از تروريسم و برنامه موشک‌هاي بالستيک آن ادامه خواهد داد؛ موضوعي که بارها در سخنان منتقدان هسته‌اي تکرار و هشدار داده شده است برنامه هسته‌اي ايران بهانه‌اي بيش نيست و پس از آن براي مقابله با جمهوري اسلامي تروريسم، حقوق بشر و توانمندي‌هاي دفاعي را زمينه تداوم تحريم‌ها خواهند کرد. موضوعي که مورد توجه خبرگزاري فرانسه نيز قرار گرفته و نوشت: تهران شکايت دارد که تداوم تحريم امريکا در ارتباط با ادعاي حمايت از فعاليت‌هاي تروريستي هنوز هم مانع از دستيابي اين کشور به سامانه بانکداري جهاني است و توان اين کشور را براي انجام خريدهاي عمده نظير هواپيما کاهش مي‌دهد. اين تحريم‌ها همچنين مانع از اجراي برنامه‌هاي سرمايه‌گذاري خارجي در ايران است. لو گفت: امريکا مي‌تواند به استفاده از فشار تحريم بر ايران بر سر تروريسم و مسائل موشک‌هاي بالستيک ادامه دهد.
سخنان وزير خزانه‌داري امريکا را بايد در ادامه همان خط فشار بر ايران ارزيابي کرد که با سخنان تأمل‌برانگيز دبيرکل سازمان ملل و صدراعظم آلمان درباره توان بازدارندگي و موشکي ايران از چندي پيش کليد خورد و فدريکا موگريني، رئيس سياست خارجي اتحاديه اروپا نيز در ادبياتي ديگر آن را تکرار کرد. چندي پيش بان‌کي‌مون، دبيرکل سازمان ملل متحد در گزارشي محرمانه اعلام کرد که آزمايش‌هاي موشکي ايران با روح برجام سازگار نيست و آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نيز مدعي شد ايران مقررات شوراي امنيت سازمان ملل در خصوص توقف برنامه موشکي نظامي خود را نقض کرده است. در کنار اين فشارهاي فزاينده، مجلس نمايندگان امريکا با تصويب چند لايحه که مي‌گويند با هدف مجازات ايران بر سر آزمايش موشک‌هاي بالستيک صورت گرفته، دامنه تحريم‌ها عليه ايران و نيز کارشکني در اجراي برجام را گسترده‌تر از گذشته کردند تا در عمل نشان دهند خصومت عليه جمهوري اسلامي ايران با يک توافق نصفه و نيمه از ميان برداشته نخواهد شد.
آنچه که گفته شد تنها گوشه‌اي از نتايج و دستاوردهاي يک‌ساله برجام است که موافقان برجام از آن به عنوان فتح‌الفتوح ياد مي‌کنند که سايه جنگ را از سر کشور برداشته است.
اما رويکرد دولتمردان و مسئولان هسته‌اي کشور مان درباره برجام و يک سالگي آن چيست؟ دکتر روحاني رئيس‌جمهور کشورمان 20 فروردين 94 چند ماه پيش از توافق برجام در مراسم روز ملي فناري هسته‌اي تأکيد کرد: «ما هيچ توافقي را امضا نخواهيم کرد، مگر آنکه در اولين روز اجراي توافق تمامي تحريم‌هاي اقتصادي به مورخ همان روز لغو شود.»
رئيس‌جمهور 16 اسفند سال گذشته در نشستي خبري و در پاسخ به منتقدان دلسوز هسته‌اي (که اکنون نابرجاميان خوانده مي‌شوند)، تصريح کرد: «برجام يک مثل آفتاب تابان است وقتي که فردي چشمش را ببندد مي‌گويد که شب است و او بايد چشمش را باز کند و ببيند که آفتاب است.» اما يک ماه از توصيف آفتاب تابان دکتر روحاني نگذشته بود که ولي‌الله سيف، رئيس کل بانک مرکزي در سفر به نيويورک، در فروردين‌ماه امسال در مصاحبه‌اي با تلويزيون بلومبرگ گفت: توافق هسته‌اي ايران و گروه 1+5 موسوم به برجام، تاکنون «تقريباً هيچ» دستاورد اقتصادي براي تهران دربر نداشته است.
رئيس‌جمهور هم هفته گذشته در جلسه هيئت دولت، ضمن تأکيد بر اينکه جمهوري اسلامي ايران به عهد خود در توافق هسته‌اي پابرجا و متعهد است، اظهار داشت: اگر روزي 1+5 بخواهد از تعهدات خود سر باز بزند، ما کاملاً آمادگي داشته و از لحاظ توانمندي هسته‌اي در شرايطي هستيم که در زمان کوتاهي مي‌توانيم به نقطه مطلوب خود دست پيدا کنيم.
محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه نيز در حساب توئيتري خود نوشت: «تا زماني که رجزخواني‌هاي کوته‌بينانه، اجراي کم‌رمق تعهدات و شعارهاي نخ‌نما ارجح باشند، امکان پيشرفت در ابهام خواهد بود.»
از اين مواضع اينگونه برمي‌آيد که از آفتاب تابان برجام تنها کورسويي مانده است که با بدعهدي‌هاي علي‌الدوام امريکايي‌ها رو به خاموشي است. بنابراين آنچه که از برجام عايد ما شده، عبارت است از اينكه: فروش نفت و ميعانات گازي به ظاهر بالا رفته اما در انتقال پول اتفاقي نيفتاده است. به اذعان دولتمردان بانک‌هاي بزرگ جهاني با ما همکاري نمي‌کنند، يعني پول‌هاي قبل و بعد از توافق برجام همچنان بلوکه است؛ اکنون هم توانمندي دفاعي ايران بهانه مي‌شود تا زمينه فشار و در نتیجه تداوم تحريم‌ها توجيه پيدا کند، تا جايي که دکتر علي‌اکبر صالحي که پيش از اين در نقد برجام و بدعهدي امریکا توسط روحاني مورد عتاب قرار گرفته بود بي‌محابا لب به اعتراض بگشايد و از پخت و پز توطئه ديگر عليه جمهوري اسلامي از جانب غرب بگويد. قضاوت درباره دستاوردهاي برجام براي ما و آنها را به خوانندگان مي‌سپاريم./998/102/ب3
منبع : روزنامه جوان