فرزندآوری باید بر اساس واقعیتها فرهنگسازی شود

حجت الاسلام محمد مسلم وافی یزدی فعال فرهنگی در حوزه جمعیت و خانواده در گفتوگو با خبرنگار گروه جمعیت و تعالی خانواده خبرگزاری رسا، به موضوع فرزندآوری پرداخت و به تشریح دیدگاههای مختلف در این زمینه اشاره کرد.
این فعال فرهنگی در زمینه جمعیت و خانواده بیان کرد: به طور کلی چهار دسته از افراد از فرزندآوری حمایت میکنند، این افراد شامل جمعیتشناسانی هستند که نگران افزایش جمعیت سالمندان در آیندهای نزدیکاند، افرادی که به دلایل فرقهای این موضوع را ترویج میکنند، کسانی که بر اساس توصیههای رهبر معظم انقلاب تصمیم میگیرند و در نهایت افرادی که باورهای دینیشان به این موضوع اهمیت ویژهای میدهد.
حجت الاسلام وافی یزدی در ادامه بیان کرد: در مقابل ۱۷ گروه با ۱۷ دلیل متفاوت با فرزندآوری مخالف هستند، گاهی ممکن است دلایل این گروهها با یکدیگر همپوشانی داشته باشد، اما برجستهترین عامل مخالفت را تبلیغات گسترده پیشین در طول سال های اخیر است، برای نمونه شعار "فرزند کمتر، زندگی بهتر" که روی کالاها و محصولات مختلف درج شده بود، چنان تأثیری گذاشت که حتی طرح مسئله افزایش تعداد فرزندان را با واکنشهای شدید مواجه میکرد.
این فعال فرهنگی در حوزه جمعیت و خانواده همچنین افزود: در این سالها بسیاری از متخصصان و تبلیغاتی که بر مضرات بارداری و زایمان تأکید میکردند از جمله هشدارهایی درباره فاصله زیاد بین فرزندان، پیامدهای زایمان زیر سن ۲۰ سال یا بعد از سنین خاصو نگرانیهایی نظیر پوکی استخوان و تغییرات ظاهری، نگرش مردم را تغییر دادند،. همین تبلیغات سنگین باعث شد برخی حتی باور کنند که طرفداری از فرزند بیشتر یک نوع تابو است.
فرهنگسازی اصولی به جای تبلیغات سطحی
حجت الاسلام وافی یزدی با بیان اینکه رویکرد فعلی نباید صرفاً به تکرار تبلیغات معکوس تبدیل شود، گفت: مثلاً تصویر خانوادهای با چند فرزند که در حال تفریح هستند، ممکن است برداشتهای کلیشهای ایجاد کند، باید به شیوهای اصولی و هوشمندانه فرهنگسازی صورت گیرد تا نگرشها تغییری واقعی پیدا کنند، نه اینکه تنها به تغییر ظاهری تبلیغات بسنده شود.
این فعال فرهنگی در حوزه جمعیت و خانواده با تاکید براینکه به عنوان مبلغ دینی باید واقعیتها را برای مردم بیان کنیم و اجازه دهیم خودشان تصمیم درست را بگیرند، تصریح کرد: تبلیغاتی که بر پایه احساسات زودگذر باشند، نهتنها تأثیری پایدار ندارند بلکه ممکن است در آینده نتیجه معکوس نیز بدهند.
این فعال فرهنگی در حوزه جمعیت و خانواده با اشاره به اینکه بر اساس تحقیقات افرادی که بیش از سه فرزند دارند عمرشان بهطور طبیعی افزایش مییابد، تاکید کرد: این حقایق باید به مردم گفته شود.
حجت الاسلام وافی یزدی اظهار کرد: تبلیغات دینی باید بدون اغراق یا دروغپردازی بر پایه حقایق باشد و نباید صرفاً رویکرد ترساندن یا بزرگنمایی حقایق منفی را در پیش گرفت.
راحتطلبی و تأثیر آن بر کاهش تمایل به فرزندآوری
این فعال فرهنگی در حوزه جمعیت و خانواده با اشاره به اینکه یکی از گروههای اصلی مخالف فرزندآوری، افرادی هستند که تمایل دارند راحتتر زندگی کنند، تاکید کرد: یکی از مشکلات اساسی نسل امروزی همهجای دنیا همین تمایل به راحتطلبی است، وقتی راحتی اولویت میشود،سبک زندگی تغییر پیدا میکند؛ افزایش خانههای مجردی یا کاهش تمایل به ازدواج در میان دختران و پسران، ناشی از همین تمایل به زندگی آسانتر است، این افراد معتقدند بهتر است دو نفر زندگی را ساده و بیدغدغه سپری کنند، اما وقتی سن بالا میرود متوجه میشوند این تفکر چیزی جز بدبختی نبوده است.
حجت الاسلام وافی یزدی اظهار کرد: حتی اگر هر خانواده در ایران دو فرزند داشته باشد، باز هم با گذر زمان رشد جمعیت منفی خواهد بود. این به دلیل آن است که تعداد مرگومیر در جامعه جایگزین نمیشود، ارائه آمار به تنهایی مردم را به فرزندآوری تشویق نمیکند؛ بلکه باید این نگاه راحتطلبانه تغییر کند.
این فعال فرهنگی در حوزه جمعیت و خانواده بیان کرد: گروهی از افراد مخالف تعدد نسل هستند و معتقدند تربیت فرزندان در صورت افزایش تعداد آنها دشوار میشود در حالی که اگر افراد بیشتری داشته باشند مسئولیتها و تربیت معمولاً به شکل طبیعیتری میان خودشان توزیع میشود.
تربیت فرزندان؛ چالشها و واقعیتها
حجت الاسلام وافی یزدی ضمن اشاره به باور غلط برخی که تصور میکنند هرچه فرزند کمتر باشد، تربیت آسانتر است، تأکید کرد: در خانوادههای تکفرزند یا دو فرزند، معمولاً والدین به سمت رفع نیازهای غیرواقعی فرزندان گرایش پیدا میکنند؛ چرا که تمرکز بیش از حد روی یک فرزند غالباً موجب افراط در فراهم کردن امکانات میشود.
وی با قاطعیت اظهار داشت: برخلاف باور عمومی، افزایش تعداد فرزندان تربیت را دشوارتر نمیکند؛ بلکه کودکان با تعاملات خود میتوانند فرآیند رشد و یادگیری را برای یکدیگر آسانتر سازند.
حجتالاسلام وافی گفت: یک سوالی مطرح میشود و آن این است که برخی ممکن است بگویند ما خانوادهای میشناسیم که شش فرزند دارند، اما تربیت خوبی ندارند، این شبههای است که زیاد دیده میشود، در پاسخ باید گفت تربیت یک پازل است و نمیتوان آن را تنها به تعداد فرزندان محدود کرد، باید دید علت اصلی این مشکل چیست؛ آیا بیتربیتی صرف به خاطر تعداد بالای فرزندان است یا به دلیل ناآگاهی والدین؟ این دسته از والدین فارغ از اینکه یک فرزند داشته باشند یا ده فرزند توانایی تربیت درست را ندارند.
این فعال فرهنگی در حوزه جمعیت و خانواده بیان کرد: اگر خانوادهای پرجمعیت است ولی در تربیت فرزندانشان مشکل دارند، نمیتوان گفت این مشکل به دلیل تعداد زیاد بچههاست، اگر این والدین تنها یک فرزند هم داشتند به دلیل نابلدی در تربیت همان یک نفر را هم نادرست بزرگ میکردند، بنابراین پدر و مادر باید ابتدا مفهوم صحیح تربیت را بدانند تا بتوانند بدون توجه به تعداد فرزندان نسلی سالم و موفق پرورش دهند.