برگزاری همایش سه‌روزه برنامه‌ریزی و تعالی حل اختلاف در مشهد/ نگاه نو به توسعه داوری و میانجی‌گری در نظام قضائی
گردهمایی سه‌روزه «برنامه‌ریزی و تعالی حل اختلاف» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین هادی صادقی، رئیس مرکز حل اختلاف کشور، و مقامات عالی‌رتبه قضائی و مسئولان شوراهای حل اختلاف سراسر کشور در مشهد مقدس در حال برگزاری است.
به گزارش خبرگزاری رسا، گردهمایی ۳ روزه «برنامه‌ریزی و تعالی حل اختلاف» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین هادی صادقی، رئیس مرکز حل اختلاف کشور، روسای کل و معاونین حل اختلاف دادگستری استان‌های سراسر کشور در مشهد مقدس در حال برگزاری است.
در ابتدای این همایش حجت‌الاسلام والمسلمین هادی صادقی، رئیس مرکز حل اختلاف کشور گفت: ۴۶ سال مبارزه، جهاد، استقامت و مقاومت در تمام فشارها و در مسیر حق، پایداری کردن و صبوری ورزیدن گذشت. آنچنان که خدای متعال از رسول اکرم (ص) و مؤمنین خواسته بود که در راه حق استقامت بورزید و وعده هم داد که اگر صبوری کنید و استقامت بورزید، پیروزتان می‌کنیم.
وی افزود: خدای متعال در همه دوران‌ها به ما وعده پیروزی داده است؛ از اصل انقلاب تا حمله آمریکا در طبس، از فعالیت‌های گروهک‌ها و آشوب‌های داخلی تا جنگ هشت ساله تحمیلی که همه دنیا پشت صدام قرار گرفتند و این جنگ را علیه ایران به راه انداختند و ما در تحریم مطلق قرار داشتیم. بعد از جنگ نیز آزارهای آمریکا و تحریم‌ها روز به روز سخت گیرانه‌تر شده است و ما در تمام این موارد فشار، سختی و رنج تحمل کرده‌ایم؛ جنگ و جدال داشته‌ایم و آسیب دیده‌ایم؛ اما روزبه روز پیش رفته و موفق‌تر شده و قله‌های مختلف علم و فناوری و سیاست را فتح کرده و اقدامات بزرگی در جمهوری اسلامی انجام گرفته است.
معاون قوه قضائیه با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب عزیز شده است، افزود: هم اکنون آنقدر عزیز هستیم که همه تلاش می‌کنند با ما ارتباط برقرار کنند.
حجت‌الاسلام والمسلمین صادقی با تأکید بر اینکه رأس دستاوردهای فراوان انقلاب اسلامی، عزت، استقلال، سربلندی و انسانیت است، یادآور شد: ما خود را سربازان زمینه ساز حضرت مهدی (عج) می‌دانیم و تمام تلاش‌های خود را در این مسیر قرار داده‌ایم.
وی در ادامه درباره مهمترین موضوعات شوراهای حل اختلاف گفت: ما در این جلسات مطابق هر ساله مهمترین مسائل شوراهای حل اختلاف و سایر جایگزین‌های حل اختلاف قضایی را به بحث و بررسی می‌گذاریم و برای یک سال برنامه‌ریزی انجام داده و در عمل نیز سال بعد این برنامه‌ها را پیگیری خواهیم کرد.
رئیس مرکز حل اختلاف با تأکید بر لزوم توسعه بخش داوری و میانجی‌گری اظهار داشت: یکی از مهمترین موضوعات توسعه داوری و میانجی‌گری است. در طول تاریخ قانون‌گذاری در ایران، داوری همیشه در قوانین بوده است، اما ساماندهی نشده و به بی سرو سامان و پراکنده اجرایی شده به گونه‌ای که مردم نسبت به آن رغبت و قضات نیز به این موضوع اعتمادی نداشتند.
حجت‌الاسلام والمسلمین صادقی ادامه داد:، اما از زمانیکه موضوع داوری به ما سپرده و مقرر شد این حوزه ساماندهی شود، چند مرحله قانون‌گذاری انجام گرفت. در گام اول دستورالعمل رئیس قوه قضاییه در خصوص مسئله داوری حرفه‌ای تدوین شد که ما براساس آن عمل کرده‌ایم و این گام بسیار بزرگی است.
وی با بیان اینکه گام‌های زیادی باید برای توسعه داوری برداشته شود، تصریح کرد: گام بعدی ما در حوزه داوری فرهنگ سازی و اطلاع رسانی جهت استفاده از این ظرفیت بزرگ است. راه نجات دادگستری در بخش حقوقی استفاده از ظرفیت"داوری" است. البته شوراهای حل اختلاف نیز در کنار محاکم حضور دارند، اما داوری بیشتر می‌تواند در این قسمت مفید باشد؛ چراکه داوری، امری فیصله بخش است و مشابه دادگاه‌ها، قدرت قانونی دارد و ما باید این قدرت را فعال کنیم.
معاون قوه قضائیه با تأکید بر اینکه باید تلاشمان را برای توسعه داوری صد برابر کنیم، گفت: باید انواع برنامه‌های متنوع تبلیغی، فرهنگ‌ساز و اطلاع‌رسان به مردم در جهت استفاده از داوری حرفه‌ای تولید شود و همچنین از ظرفیت صدا و سیما و فضای مجازی، سخنگاه‌ها، هیئت ها، مداحان، معلمان و ... در این زمینه بهره گرفت.
حجت‌الاسلام والمسلمین صادقی در خصوص میانجی‌گران نیز افزود: ما هم اکنون در سراسر کشور ۲۵۰۰ میانجی‌گر پروانه‌دار داریم، اما گلایه دارند که به آنها پرونده‌های کمی ارجاع داده می‌شود؛ لذا باید همکاران ما در دادگستری پرونده‌های بیشتری را به میانجی‌گران ارجاع دهند.
وی با اشاره به برگزاری دوره دو روزه "تربیت مدرس دادگاه‌های صلح" گفت: جهت اجرای صحیح قانون شوراهای حل اختلاف، یک دوره دو روزه با حضور قضات سراسر کشور در تهران برگزار شد که در این خصوص تأکید می‌کنم بایستی تمام قضات آموزش لازم را بگذرانند و در این دوره‌ها تلاش شود که ارتباط همه محاکم قضایی با شوراهای حل اختلاف به صورت صحیح تشریح و تببین شود؛ چرا که برخی هنوز ذهنیت‌های قبلی خود را دارند و خود را با قانون جدید تطابق نداده‌اند. برخی نیز در خصوص همکاری با شوراهای حل اختلاف مقاومت می‌کنند که باید برای این افراد فهم صحیح ایجاد شود که ظرفیت شورای حل اختلاف بازوی توانمندی برای تمام مراجع قضایی محسوب می‌شود.
رئیس شورای حل اختلاف با بیان اینکه شوراهای حل اختلاف رقیب مراجع قضایی نیستند، تصریح کرد: استقرار شوراهای حل اختلاف در کنار این مراجع می‌تواند در دو جهت صلح و سازش و تکمیل پرونده‌ها یاری کننده آنها باشد. در واقع شورای حل اختلاف قانوناً می‌تواند پرونده را آماده صدور رأی کنند که این ظرفیت بزرگی محسوب می‌شود؛ لذا دادگاه‌ها باید بتوانند از ظرفیت شوراهای حل اختلاف استفاده کنند که این مهم، هنر و آموزش می‌طلبد.
حجت‌الاسلام والمسلمین صادقی یادآور شد: نکته بعدی این است که پس از ارجاع پرونده به شوراهای حل اختلاف، اعضا در حل و فصل پرونده توانمندی داشته باشند. یکی از گلایه‌هایی که گاهی مطرح می‌شود، این است که فلان شعبه شورا هیچ تلاشی برای صلح و سازش نکرد. مأموریت شورا چنین چیزی نیست و اگر در شوراها این مشکل وجود دارد، باید حل شود.
وی افزود: کسی که مهارت، انگیزه و توان صلح و سازش ندارد، به درد حضور در شورای حل اختلاف نمی‌خورد. مأموریت اصلی شورا صلح و سازش است و اعضای این شوراها باید در این زمینه وقت بگذارند و تلاش کنند؛ بنابراین بایستی شاخص‌هایی که برای درصد سازش‌ها تعیین شده رعایت شود.
رئیس مرکز حل اختلاف درباره ویرایش جدید الگوی تعالی مرکز حل اختلاف گفت: رویکرد اصلی ما در شکل جدید الگوی تعالی چند نکته است؛ نخست اینکه تلاش شوراهای حل اختلاف برای صلح و سازش است که ارزش آن را بالا می‌برد. دوم میزان ارجاع پرونده‌ها به شورای حل اختلاف است. در آیین نامه جدید الگوی تعالی سال آینده مواردی پیش بینی شده است که دادگاه‌ها با شاخص‌های الگوی تعالی ارزش گذاری می‌شوند. یعنی میزان ارتباط بین دادگاه‌ها و دادسراها با شوراهای حل اختلاف امتیازگذاری می‌شود و این موضوع در بحث ارزشیابی دادگاه‌ها لحاظ خواهد شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین صادقی در پایان خاطرنشان کرد: رویکرد مرکز این است که اولاً شوراهای حل اختلاف بیکار نمانند و هر چه بیشتر فعال شوند و ثانیاً صلح و سازش افزون‌تر شود. امسال و سال آینده، سال فعال سازی شوراهای حل اختلاف در کنار محاکم قضایی است.
۸۹ شعبه دادگاه صلح در مشهد مقدس تشکیل شده است
حجت‌الاسلام زرندی، رئیس کل دادگستری استان خراسان رضوی ضمن اظهار داشت: به صراحت در قانون بیان شده که دادگاه صلح می‌تواند پرونده‌ها را برای موضوع صلح و سازش به شورای حل اختلاف ارجاع دهد. همچنین هر کدام از مدعیان خصوصی و شاکیان و خواهان در تمام دعاوی حقوقی، مدنی و جرایم قابل گذشت و غیرقابل گذشت که جنبه خصوصی دارند، می‌توانند مستقیم به شورای حل اختلاف مراجعه کنند و نیازی به ارجاع دستگاه قضایی نیست.
وی با بیان اینکه در دستگاه قضایی مقامات بالاتر یعنی مقام ارجاع و مقام رسیدگی کننده می‌توانند پرونده‌ها را به شورای حل اختلاف ارجاع بدهند، ادامه داد: بنابراین قانون برای ارجاع پرونده به شورای حل اختلاف هیچ محدودیتی قائل نشده است.
رئیس کل دادگستری استان خراسان رضوی با اشاره به طرح جامع مجتمع‌های قضایی افزود: ما در استان خراسان رضوی برای اولین بار در کشور مجتمع‌های قضایی ایجاد کرده‌ایم به این نحو که در این مجتمع‌ها دادسرا، دادگاه بدوی، دادگاه کیفری، دادگاه تجدیدنظر، دادگاه صلح و شوراهای حل اختلاف وجود دارند. ۵ مجتمع قضایی در ۵ نقطه مشهد مقدس تشکیل شده است و ما شورای حل اختلاف را در کنار دستگاه قضایی ایجاد کردیم؛ چرا که شورا را جزو این دستگاه به حساب می‌آوریم.
زرندی با بیان اینکه ۸۹ شعبه دادگاه صلح در مشهد مقدس تشکیل شده است، افزود: ما با کمبود کارمند و قاضی روبه‌رو بودیم و شورای حل اختلاف در این خصوص به ما کمک کرد و هم اکنون حدود ۲۸۲ نفر در دادگاه بدوی و تجدیدنظر و دادگاه صلح مشغول به کار شده‌اند که این به معنی تلفیق کارمندان شورای حل اختلاف با دادگستری است.
عباس پوریانی، رئیس کل دادگستری استان مازندران؛ در ادامه این گردهمایی ضمن تبریک اعیاد شعبانیه و دهه فجر انقلاب اسلامی و گرامیداشت یاد امام خمینی (ره) و شهدا اظهار داشت: هر کشوری اگر بخواهد دستگاه قضایی پویایی داشته باشد، باید در مباحث نظری و عملی رویکردهای تحولی ایجاد کند. خوشبختانه در چند سال اخیر رویکرد تحولی در قوه قضاییه ایجاد و سند تحول قضایی تصویب شده است و ما نیز اجرا کننده آن هستیم.
وی یکی از برنامه‌های مهم سند تحول قضایی را ترویج فرهنگ صلح و سازش در جامعه معرفی کرد و افزود: برای ترویج این فرهنگ باید برنامه تحولی با رویکرد نظری و عملی داشته باشیم و از ظرفیت‌های مردمی در این خصوص استفاده کنیم.
در ادامه این گردهمایی حیدر آسیابی، رئیس کل دادگستری استان گلستان اظهار داشت: استان گلستان استان اقوام است و ما از ظرفیت ائمه جمعه به خصوص ائمه جمعه اهل سنت در خصوص حل پرونده‌های مهم مانند قتل و نزاع دسته جمعی استفاده می‌کنیم و رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه و جماعت استان، ابلاغ صلح‌یاری دارد و عضو کارگروه‌های مختلف صلح و سازش است.
وی با اشاره برگزاری همایش چهره‌های ماندگار صلح و سازش در استان گلستان افزود: در این همایش قرار است از تندیس صلح رونمایی شود.
در ادامه حجت‌الاسلام محمد صادق اکبری رئیس کل دادگستری سمنان در باره نقش شوراهای حل اختلاف بیان کرد: شورای حل اختلاف از زمان تأسیس تاکنون نقش مهمی داشته است که به نمونه‌ای اشاره می‌کنم. یک نقش شورا علاوه بر حل و فصل منازعات از بین بردن برخی آداب و رسوم غلط بوده است. در برخی مناطق وقتی قتلی اتفاق می‌افتاد، رسوم غلط و رفتارهای ناصحیحی انجام می‌شد. شورای حل اختلاف در برخی موضوعات ورود جدی کرد و صلح و سازش انجام گرفت و آداب و رسوم غلط از بین رفت یا کمرنگ شد؛ لذا شورای حل اختلاف با ورود به اختلافات کهنه باعث شد امنیت در مناطق برقرار شود.
دهقانی رئیس کل دادگستری استان خوزستان ضمن قدردانی از دست‌اندرکاران برگزاری همایش گفت:ما در اهداف تعالی می‌توانیم ۲ رکن اساسی مطرح کنیم، یکی تسریع در حصول نتیجه است و دیگری کاهش هزینه‌ها و تراکم پرونده‌ها بنابراین اگر بخواهیم یه تعریفی از این الگو داشته باشیم می‌توانیم بگوییم استفاده از همه ظرفیت‌ها برای حصول سازش و آرامش و امنیت در جامعه.
وی افزود: ما در همین چهارچوب هم از الگوهای سنتی استفاده کردیم و هم از الگوهای نوین؛ در الگوهای نوین به سمت داوری و میانجی‌گری رفتیم و از داوری‌های تخصصی که سریع‌تر و کم هزینه‌تر بودند استفاده کردیم و در شیوه‌های سنتی هم با راه اندازی شورای سیاست گذاری متشکل از عشایر و سران قبایل سعی کردیم با مدیریت این گروه‌ها به اهداف سازشی مابین آنها دست یابیم و تا این مرحله هم به حمدالله موفق بوده‌ایم.
رئیس کل دادگستری استان خوزستان گفت: در استان خوزستان با تشکیل هیئت‌های صلح در تلاش هستیم با همکاری سران طوایف و عشایر و استفاده از ظرفیت‌های سنت‌های سازشی بین آنها که از قدیم‌الایام رایج بوده در پرونده‌ها صلح و سازش ایجاد کنیم.
دهقانی گفت: مثلا سنت حسنه ًرایت العباس یه شیوه و سنتی هست که با توجه به ارادتی که عرب‌های خوزستان به حضرت ابوالفضل العباس دارند، با پرچم و بیرق جهت اخذ رضایت اقدام می‌کنند و افراد به عشق حضرت عباس گذشت می‌کنند.
علی‌محمدی رئیس کل استان ایلام با تبریک اعیاد شعبانیه و دهه فجر انقلاب اسلامی بیان کرد: در استان ایلام ما با استفاده از ظرفیت‌های مردمی و هیئت‌های صلح و با سازماندهی بیش از ۱۰۰۰نفر صلح‌یار توانستیم به سازش‌های قابل توجهی دست یابیم.
وی ابراز امیدواری کردند با نتایجی که در این همایش به دست می‌آید بتوانیم جهت رشد و تعالی فرهنگ صلح و سازش در کشور قدم برداریم.
در ادامه این همایش کارگروه‌ها و نشست‌های تخصصی اجرای قانون، نظارت و بازرسی، داوری و میانجی‌گری، اداری و مالی، صلح و سازش و فرهنگ عمومی و الگوی تعالی برگزار شد.
ارسال نظرات