آقای مرتضی جوادی آملی؛ شما برای ترویج اندیشه امام خمینی چه کردهاید؟
اشاره: چشممان به عذرخواهی و جبران خواص خشک شد که آقازادهای در مصاحبه با رسانه آقازادهای دیگر حملهای جدید را علیه نظام آغاز کرد. در وضعیت کنونی که آکنده از تلاشها و دشمنیها برای متشنج نشان دادن وضعیت داخلی ایران است، چنین سخنان پر از نفرتی از سوی آقای مرتضی جوادی آملی آن هم در رسانه جماران، جای تعجب دارد. به نظر میرسد بررسی ابعاد تهمتهای دروغین این مصاحبه، نیازمند گفتوگویی جدی با اساتید حوزوی اهل فن است.
ازاینرو خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا به سراغ حجت الاسلام محمدعلی لیالی، استاد حوزه و دانشگاه رفت تا با وی درباره ادعاها و اظهارات مرتضی جوادی آملی که در مصاحبهای با سایت جماران مطرح کرده، گفتوگو کند.
رسا ـ نظر شما درباره مصاحبه آقای جوادی آملی با جماران چیست؟
مرتضی جوادی آملی آقازاده حضرت علامه جوادی آملی در تاریخ 4 آبان ماه 1401 مصاحبهای کردهاند. پس از اعتراض بسیاری از دوستان جریان انقلابی وی در 17 آبان صوتی را مجدد برای بسیاری از گروهها فرستادهاند که سایت جماران نیز آن را منتشر کرده است. آقای مرتضی جوادی مانند افراد دیگری که حق اظهار نظر دارند، حق اظهار نظر دارد.
ما احساس میکنیم هم در مصاحبه تو با سایت جماران و حتی توضیحات اضافی که صوت دادهاند، نوعی بیتدبیری و فقدان عقلانیت وجود دارد. آقای مرتضی جوادی آملی دیگران را به تدبیر، عقلانیت، انصاف و اخلاق دعوت کردهاند؛ ما نیز میخواهیم سفارش او را گوش بدهیم و بپرسیم که آیا این مصاحبه شما بر اساس تدبیر، عقلانیت، انصاف و ادب بوده است؟
اوج بیتدبیری و فقدان عقلانیت در مطرح شدن این مباحث در ایام اغتشاشات بود. آقای جوادی آملی بر فرض اینکه حرف و سخنی داشت؛ نباید در ایامی که حافظان امنیت گرفتار پدیده آشوبها و اغتشاشات هستند این سخنان را مطرح کند. حرفهای وی نوعی جوالدوز زدن به نظام حاکمیت و حکومت و خلاف انصاف و مروت است.
البته به تبع طرح این مسائل در صورت فرض ضرورت داشتن در سایت جماران نیز خلاف وجدان و انصاف بود. الحمدلله آقای مرتضی جوادی رئیس مرکز بین المللی جهانی به نام اسراء هستند که دارای سایت، امکانات و رسانهای قابل توجه است. آنها میتوانستند خبرنگاران خبرگزاریهای رسمی را دعوت کنند و با آنها مصاحبه نمایند؛ نه اینکه با سایت معلوم الحالی به نام جماران که معلوم نیست چه کسی آن را مدیریت میکند، مصاحبه کند. من بیشتر از این توضیح نمیدهم که مدیریت سایت جماران دست چه کسانی است.
رسا ـ نظرتان درباره مطالبی که آقای مرتضی جوادی آملی مطرح کرده، چیست؟
ای کاش آقای مرتضی جوادی آملی حرمت نهاد مرجعیت و حضرت استاد علامه آیت الله جوادی را نگه میداشتند. آقای مرتضی جوادی اگر به جایی رسیدهاید به برکت انقلاب، امام، رهبر معظم انقلاب، دولتهای اسلامی، نهاد روحانیت و مرجعیت و برکت خون شهدا بود. شما بهتر بود در این قضایا اشارهای به جریان اغتشاشات میکردید و حداقل آن را محکوم مینمودید. ای کاش ذرهای وجدان و انصاف داشتید حداقل قضیه حادثه شاهچراغ را محکوم مینمودید. یا حادثه شهادت پاسداران امنیت کشور را محکوم میکردید.
آنچه که آقای مرتضی جوادی بیان کرده، نقد به نظام و عملکرد آن بود. به تعبیر او یاد کردن از اینها خلاف تدبیر، عقلانیت، وجدان، انصاف و اخلاق بود. او گفته است: «ما از اندیشههای امام فاصله گرفتهایم. زنان با حجاب مخالفتی ندارند؛ اما با اجبار ناشیانه مخالفند. رسانه و نمایندگان جامعه تصمیم گیری در داخل اتاقهای در بسته را نمیپذیرند. جمهوری اسلامی گرفتار استبداد رأی و لجاجت شده است. عقلانیت در جمهوری اسلامی به اسارت رفته.
رسا ـ چه وجهی دارد که آقای مرتضی جوادی در مصاحبه از آقای علوی بروجردی دفاع میکند؟
آقای جوادی از جناب آقای علوی بروجردی دفاع کردهاند. دفاع او از آقای علوی بروجردی برای من توجیه ندارد. خلاف ادب حاکم بر حوزه است یک آقازاده آقای بزرگوار خودش آن هم حضرت علامه آیت الله جوادی آملی را رها و در جامعه به کسی مانند آقای علوی بروجردی آدرس بدهد. ان شاءلله که در این خبط بزرگی که انجام داد، قصدی نداشت.
معمولاً آقازادهها از پدران بزرگوارشان به عنوان نهاد مرجعیت و روحانیت بهعنوان اسوه و الگو یاد میکنند و به فرد دیگری آدرس نمیدهند. برای بنده بهعنوان یکی از کمترین شاگرد شاگردان حضرت استاد علامه جوادی بسیار عجیب بود. آقازاده به جای دفاع از مرجعیت پدر، از مرجعیت کسی که در اصطلاح ادبیات حوزوی میگویند مرجعیت خودخوانده دفاع میکند. چطور شما نظرات علوی بروجردی را مطابق اندیشههای امام دانستهاید! اندیشههای امام کجا و اندیشههای آقای علوی بروجردی کجاست؟ یا شما اندیشههای امام را نخواندهاید یا اندیشههای علوی بروجردی را مطالعه نکردهاید.
آقای جوادی حتی میگوید برخی از افرادی که معلوم است نه درس خواندهاند و نه اخلاق و تربیتی در حوزه دیدهاند، میخواهند که این چهره نورانی، جناب آیت الله علوی بروجردی را مخدوش کنند؛ آقای جوادی این چه توهینی است که به برخی از طلبهها و فضلا و بزرگان حوزه مطرح میکنید؟ میدانید که مرحوم آیت الله یزدی رئیس جامعه مدرسین از بزرگترین منتقدین و مخالفین آقای علوی بروجردی بود؟ مرحوم آیت الله یزدی درس نخوانده، بدون اخلاق و بدون تربیت بود؟!
این چه تعبیری و ادبیاتی است که شما به کار میبرید؟ اگر کسی آقای علوی بروجردی و اندیشههای او را نقد کند، خلاف اخلاق و تربیت است و درس نخوانده است؟ من واقعاً برای شما و این ادبیات متأسف هستم که هم اخلاق، هم وجدان و هم انصاف را باختهاید.
شما گفتید که حوزه، بزرگان را میشناسد و از آنها دفاع میکند که از جمله آنها آقای علوی بروجردی را نام بردید. اگر بزرگان حوزه از آقای علوی بروجردی دفاع میکنند، پس شما نگران عدم دفاع هستید؟ پس چرا شما از او دفاع میکنید؟ میتوانید برای مردم بگویید که رابطه شما با آقای علوی بروجردی بهعنوان رئیس نشست دورهای اساتید چیست؟ بیایید صمیمانه و صادقانه بگویید که نظر شما نسبت به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم چیست؟ حال چرا آقای جوادی به چنین خبط و خطایی دچار شده است، من کاری ندارم و خودش باید پاسخ بدهد.
رسا ـ چه پاسخی برای اتهاماتی که نسبت به نظام وارد کردهاند وجود دارد؟
نکاتی که آقای مرتضی جوادی آملی مطرح کردهاند، قابلیت پیگیری قضایی و حقوقی را دارد. اینکه گفتهاند جمهوری اسلامی گرفتار استبداد رأی و لجاجت است که تصمیمات در اتاقهای دربسته گرفتار میشود و عقلانیت در جمهوری اسلامی به اسارت رفته است. من از او میپرسم که آیا این عبارات به این صورت کلی خلاف وجدان، انصاف و مروت بود یا نبود؟
آقای جوادی گفته است که جمهوری اسلامی عقلانیت را به اسارت گرفته است. حال از آقای جوادی میپرسم که منظور شما از جمهوری اسلامی چه کسی است؟ اگر دولتها منظور شما است، کسی نیست که نداند شما مدافع دولت آقای هاشمی بودید. شما با دولتهای آقای هاشمی، خاتمی و روحانی ارتباط نسبی و سببی داشتید و نمیدانیم که چرا این سخن را بیان کردهاید.
آیا دولتهای این آقایان مبتنی بر عقلانیت بود و دولت انقلابی فعلی خلاف عقلانیت است؟ آیا دولتهای قبلی استبدادی نبودند و این دولت استبدادی است؟ آیا دولتهای قبلی لجوج نبودند و این دولت لجاجت دارد یا جمهوری اسلامی در این 43 سال گرفتار لجاجت، استبداد و خودرأیی و فقدان عقلانیت شده؟ آیا این عبارتها منصفانه هستند؟ هیچ کسی به شما اشکال نمیکند و خودتان با خدای خودتان معامله کنید که آیا این عبارت شما بر اساس انصاف و وجدان بیان شده بود؟
چه کسی امروز خلاف وحدت، انسجام و حضور مردم در صحنه عمل میکند؟ شمایی که در فتنه 88 گرفتار شدید چرا رأی مردم را نپذیرفتید و به جامعه اعلام نکردید که از جمله کسانی بودید که اصرار بر ابطال انتخابات داشتید؟ چرا آن نامه کذایی را به رهبر معظم انقلاب نوشتید؟ رأی مردم صحیح یا غلط در سال 1388 و حضور مردم در صحنه بود یا نبود؟ پس چرا طغیان کردید و رأی مردم را نپذیرفتید؟
چه کسی در این کشور گرفتار استبداد در رأی بود و هست؟ گفتید که صدای بسیاری از دلسوزان و بزرگان شنیده نمیشود. من از شما میپرسم که این دلسوزان و بزرگان چه کسانی هستند؟ در چه دولتهایی بودهاند و از نظام چه بهرهای بردهاند؟ اینها یا ضد انقلاب بودند یا انقلابی بودند. اگر ضد انقلاب باشند که کسی به این افراد کاری ندارد؛ اما اگر انقلابیها بودند که چهل سال انقلاب در اختیار این افراد بود. دولتهای مختلف چهل سال در اختیار هم فکران شما قرار داشت. چرا صدای این افراد را نشنیدهاید؟ کیست که نداند رابطه نسب و سبب شما با آقای هاشمی رفسنجانی و بیت ایشان وجود دارد؟
چرا آقای هاشمی صدای دلسوزان و بزرگان را نشنید و چرا اعتراض نکردید که امروز اعتراض میکنید؟ از آیت الله هاشمی رفسنجانی نام بردید و او را اهل متانت و وزانت دانستید. به تعبیر رهبر معظم انقلاب که بارها در نماز میت فرمودند عفوک عفوک عفوک، شما با آقای هاشمی نسب و سبب داشتید، ارتباط داشتید و دارید و مجبور هم هستید که ارتباط داشته باشید؛ زیرا با آنها وصلت کردید؛ اما کدام آقای هاشمی؟ آقای هاشمی که گرفتار فتنهها، حوادث و خناسان شد؟ این عبارت رهبر معظم انقلاب است.
خودتان به انصاف و وجدانتان رجوع کنید و ببینید به آقای هاشمی چه نقدهایی را وارد میدانید؟ بگویید که این اشتباهات آقای هاشمی و این هم خدمات آقای هاشمی بود. چرا بر وزانت و متانت آقای هاشمی تأکید میکنید؛ اما بر خبطها و اشتباهات بسیار آقای هاشمی هیچ اشارهای نمیکنید؟
رسا ـ آقای مرتضی جوادی ادعای دیگری داشتند مبنی بر اینکه از آرمانهای امام فاصله گرفتهایم، مقصر این ماجرا کیست؟
جناب آقای مرتضی جوادی آملی رئیس یک مؤسسه بزرگ و عظیم بین المللی است. من از ایشان میپرسم که با آن همه امکانات چه کاری برای ترویج اندیشههای امام انجام دادهاید؟ چه نشست، سمینار، کنفرانس و کتابی توسط مؤسسه شما آماده شده است؟ اندیشههای امام در کجای مؤسسه شما تدریس میشود؟ چرا این همه از امام صحبت میکنیم؛ اما خودمان عمل نمیکنیم. آیا در مؤسسه شما اندیشههای امام تدریس میشود؟ کتابهای امام توزیع میشود؟
ما شنیدهایم که شما عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد هستید. از شما میپرسیم که برای ترویج اندیشه امام در دانشگاه آزاد چه کردهاید؟ چه کلاسها و تدریسهایی داشتهاید؟ چه پیشنهادی به مدیران دانشگاه آزاد درباره تبیین و ترویج اندیشههای امام داشتهاید؟
شما گفتید که اندیشه امام درباره حجاب زنان چه بود که از آن دور شدهایم؟ اندیشه امام درباره حجاب مشخص است. ایشان یک عالم و مرجع دینی بودند که اعتقاد نهاد روحانیت و مرجعیت به حجاب و عفاف مشخص است که امام خمینی(ره) در صحیفه نور درباره حجاب، عفاف و عفت سخنانی بیان فرمودهاند، اندیشههای متعالی دارند و درست هم اشاره کردید.
اما سؤال من این است که شما و مؤسسه شما برای ترویج حجاب که از ارزشهای اصیل اسلام است چه کردهاید؟ چند کتاب درباره حجاب نوشتهاید؟ آیا وظیفه خودتان، روحانیت و حوزههای علمیه را درباره حجاب انجام دادهاید؟ اصلاً اجازه بدهید از شما بپرسیم که امروز مخالفان حجاب یا طرح مسأله حجاب اختیاری در حوزه و دانشگاه توسط چه کسانی انجام میشود؟ چرا تدبر و تأمل نمیکنیم که پدیده کشف حجاب از آغاز تا به امروز زیر سر جریان بهائیت بوده و هست؟
شما از طاهره قره العین بگیرید تا پدیده کشف حجاب رضاخانی تا این حوادث امروز، آن کسی که روسری بر سر چوب کرد بهاییان بودند یا نبودند؟ آن کسانی که برهنگی و نهضت آن را در جامعه ایجاد کردند بهاییان هستند یا نه؟ 27 مرکز درباره حجاب مسؤولیت داشتند که یکی از آن من و شمای روحانی و مؤسسه شماست که وظیفه خود را انجام ندادهایم و حال برویم به نیروی انتظامی به بهانه گشت ارشاد و پلیس امنیت لگد بزنیم تا این میزان بحران و حوادث به بهانه حجاب ایجاد شود؟
چه کسی این پدیده حجاب را به ضدارزش تبدیل کرده است؟ چرا دستهای دشمن و گروهکهای خارج از کشور را نمیبینید؟ چرا همیشه نظام را در این پدیده مورد توهین و تهمت قرار میدهید؟ اندیشه حجاب اختیاری و اجباری در قم از طرف چه کسانی مطرح شد؟ پدیده بیحجابی و بدحجابی از طرف چه کسانی مطرح و مدیریت شد که در این حوادث، آشوبها و اغتشاشات به کار برده شد؟
رسا ـ سخن پایانیتان را خطاب به آقای مرتضی جوادی آملی بفرمایید.
گفتید که رسانهها و نمایندگان جامعه اسلامی نمیپذیرند که تصمیمات در اتاقهای دربسته گرفته شود. ان شاءالله که حرف شما درست باشد؛ شما میتوانید گزارش مالی مؤسسه اسراء را در اختیار طلبهها بگذارید که چه میزان از امکانات دولت، دولتهای مختلف از آقای هاشمی، خاتمی، احمدی نژاد، روحانی و دولت کنونی بودجه گرفتهاید؟ مؤسسه اسراء توسط چه کسی ساخته شده است؟ یک گزارش از اسراء به صورت شفاف در اختیار دیگران قرار دهید. چرا این کار را انجام نمیدهید؟ مگر شفافیت حق مردم و حوزههای علمیه نیست؟
از طرفی بگویید کدام رسانه چنین ادعایی دارد و شما نماینده کدام رسانه و نماینده کدام جامعه اسلامی هستید؟ آیا این همه مراکز علمی، پژوهشی و دهها مراکز تصمیمگیر در اتاق دربسته قرار دارند؟ این چه قضاوتی است؟ کدام یک از این اتاقهای دربسته شما را راه ندادهاند؟ چه طرح، پیشنهاد و نظری داشتهاید که بدان اعتنا نکردهاند.
واقعاً باید تأمل و تدبر کرد که به تعبیر خودتان که گفتید عقلانیت، تدبیر، انصاف و اخلاق که من هیچ یک از صحبتهای شما را بر اساس عقلانیت، تدبیر، انصاف و اخلاق نیافتم. خواهش من بر این است که انصاف، عقلانیت و تدبیر را پیشه کنید. قبل از شما نیز دیگرانی بودند و این سخنان را بیان کردند که عاقبت به خیر نشدند. من نمیگویم به خاطر خدا، انقلاب، امام، رهبری و شهدا، بلکه به خاطر دنیای خودتان هم که شده است، درافتادن با نظام و ارزشهای آن به نفع شما نیست.
اگر خدا آن روز را نیاورد، نظام نباشد، حافظان امنیت نباشند، نیروهای سپاه، بسیج و طلبههایی که سلاخی میشوند، نباشند، نه از تاک نشان ماند و نه از تاکنشان. آن روز دیگر خبری از مؤسسه شما در بهترین جای قم بهعنوان مرکز بین المللی اسراء نیز نشانی نخواهد بود. جناب آقای مرتضی جوادی آملی شما هر حرفی دارید، حق دارید که بیان کنید؛ اما به این دلیل که منتسب به نهاد مرجعیت و استاد بزرگوار ما حضرت علامه جوادی آملی که دل در گرو انقلاب، امام، نظام و شهدا دارد، حرفی بر خلاف ایشان بیان نکنید. الآن هم دیر نشده است و فرصت دارید تا از نیروهای انقلابی عذرخواهی کنید. شما باید از حافظان امنیت معذرت بخواهید. امروز حادثه شاهچراغ را محکوم کنید. آقای مرتضی جوادی آملی شما عاقبت به خیر نمیشوید؛ زیرا در آنجا خونهای مقدسی به زمین ریخته شده است.
شما حق دارید که نقد کنید و انتقادات خود را بیان کنید؛ اما باید در نقد و انتقاد جانب انصاف را رعایت کنید. اگر یک جوالدوز به نظام و انقلاب زدید، یک سرسوزنی به جریان رقیب، اغتشاشات و کودتاچیان، آشوبگران، ضد انقلاب و دستهای خارجی هم بزنید.
رسا ـ از فرصت و مطالب ارزندهای که در اختیار خبرگزاری رسا قرار دادید، تشکر میکنم.