هرکسی صلاحیت تشخیص حاکم اسلامی را ندارد

آیت الله سیدرحیم توکل نماینده مردم مازندران در مجلس خبرگان رهبری در گفت و گو با سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، گفت: حکومت در بین مردم بر اساس پایبندی به قوانین الهی به دو صورت مطرح می شود؛ یعنی گاهی مردم و سیاستمداران قصدشان از حکومت اجرای قوانین الهی است یا اینکه از حکومت فقط جلوگیری از هرج و مرج را خواستار هستند.

وی افزود: از نظر شرع همجنس بازی، قمار، تجاوز جرم است ولی حکومتی پیدا می شود که این ها برایش اهمیت نداشته و حتی مهم نیست که رأس حکومت چه کسی و با چه مذهبی باشد؛ حاکم طبق نظر مردم تعیین می شود و حتی قانون هم طبق نظر حاکم تغییر می کند یا اینکه قوانین سابق توسط حاکم اجرا می شود.

این استاد برجسته حوزه علمیه گفت: طبق قانون شرع در مواقع اختیار و اضطرار حکم فرق می کند و تشخیص آن با حاکم است؛ برای مثال کسی در بیابان گیر کرده و ممکن است از گرسنگی تلف شود، در چنین جایی جایز است گوشت مردار یا گوشت حرام بخورد برای اینکه زنده بماند و این مورد را شرع تعیین کرده است؛ در بسیاری از امورات جامعه هم چنین موارد اضطراری پیش می آید و لازم می شود شخصی آشنا به شرع، کار درست را تشخیص دهد؛ برای مثال فردی که مرگ مغزی شده و حیاتش وابسته به دستگاه هست را می شود اعضایش را اهدا کرد؟ پاسخ این سؤال به عهده حاکم است.

وی با بیان اینکه حکومت اسلامی می خواهد قانون خود را بر طبق شرع بنویسد، گفت: نمایندگان مجلس آشنایی کاملی به شرع ندارند و قوانین را می نویسند و ممکن است به علت همین نا آشنایی قانونی غیر از شرعیات اسلام تصویب شود و بر همین اساس شورای نگهبان تعیین شد تا مغایرت ها را تشخیص دهد؛ نشانه های موارد اضطرار در تاریخ شیعه زیاد است برای مثال صلح امام حسن برای حفظ اسلام از خیلی چیزها گذشت شد.

وی اظهار داشت: وقتی خلافت در صدر اسلام غصب شد همزمان حضرت زهرا(س) و فرزندش هم به شهادت رسید، اما امیر مؤمنان(ع) برای حفظ مسأله ای مهم تر مسائل مهم را فدا کرد، و هیچ علم قیامی را بلند نکرد؛ حضرت علی(ع) برای حفظ اصل دین و وحدانیت خداوند از حق خود گذشت و همین شاهد تاریخی نشان می دهد می توان گاهی برای یک مصلحت مهم خیلی چیزها را فدا کرد.

عضو مجلس خبرگان رهبری اظهار داشت: خواسته حق تعالی است که در حکومت اسلامی دین خدا حاکم شود و فردی که آگاهی نسبت به احکام اسلام ندارد نمی تواند در رأس چنین حکومتی قرار بگیرد؛ علاوه بر آن کسی که باید حاکم اسلامی را بشناسد و تعیین کند هم باید آشنایی به احکام و شریعت اسلام داشته باشد بنابراین هر شخصی نمی تواند فرد جامع الشرایط، آشنا به شرع و احکام را تشخیص دهد.

وی اظهار داشت: در امر دین باید کسی که مجتهد جامع الشرایط هست به ولایت و حکومت برسد و اینکه عده ای می گویند حاکم حکومت دینی را مردم می توانند تعیین کنند حرف جاهلانه ای است؛ حضرت علی خود را نوکر پیامبر می دانست اما پس از رحلت نبی جایگزین پیامبر شد و همین امر نشان می دهد مردم را نباید رها کرد هر چند حضرت علی(ع) منزلت رسول خدا(ص) را ندارد اما باید جانشینی برای او باشد؛ مجتهد جامع الشرایط هم منزلت امام را ندارد اما مردم در زمان غیبت نباید رها شوند بلکه ولی فقیه جای امام برای مردم قرار می گیرد.

آیت الله توکل در پایان گفت: مردم برای جلوگیری از هرج و مرج می توانند حاکم و مجری تعیین کنند تا قوانینی که بر اساس شرع نوشته شده است را اجرا کند نه این که حاکمی حکمش مثل حکم شرع است را تعیین کند.