«آقازاده» ای که می تازد
به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، آن چه نام سریال «آقازاده» را سر زبانها انداخته، فسادستیزی بواسطه کنکاش در پرونده صاحبان قدرت است. به همین نسبت، نقدها، تحلیلها و اظهار نظرها درباره سریال، مسائلی، چون آقازادگی، رانت، فساد و مشابه آن را در برمی گیرد.
«آقازاده» از ابزارهایی که مخاطب عام را با خود همراه میکند هم بخوبی استفاده کرده اند. این شگردی است که سازندگان برای انتقال منظور و مراد اصلی از آن بهره برده اند. در هیاهوی جدال موافقان و مخالفان بر سر دغدغهای که «آقازاده» در باب فساد مطرح کرده است، کمتر کسی به درون مایه مذهبی و اخلاقی آن اهتمام داشته. لااقل در تحلیلهای رسانهای، آن طور که باید این وجه «آقازاده» برجسته نشده است.
سریال «آقازاده» با یک آیه، حدیث یا روایت شروع میشود که قرابت تماتیک با اتفاقهای هر قسمت دارد. در طول داستان هم دیالوگها ناظر به روایتهای دینی و قرآنی است. اشاراتی مثل عدم تجسس، توبه، لقمه حلال، حق الناس و ... از جمله مواردی است که در سریال به کرات مورد اشاره قرار گرفته اند.
سازندگان سریال، مفاهیم دینی، مذهبی و اخلاقی را بخوبی با درام مخلوط کرده اند. مثلا برای مخاطب کاملا قابل درک است که حاج رضا (امین تارخ) در مسجد و جلوی جمع درباره «قضاوت» و «محک ایمان» حرف بزند. ویژگیهای اخلاقی و مذهبی که این شخصیت از ابتدا در سریال داشته، برای مخاطب ته نشین شده است و حالا بیننده او را براحتی میپذیرد.
اگر غیر از این بود، مخاطب شخصیت حاج رضا و خانواده اش را پس میزد. سبک زندگی مذهبی – ایرانی حاج رضا و خانواده اش (حامد با بازی سینا مهراد و شریفه با بازی لعیا زنگنه) به قدری باورپذیر طراحی شده است که بیننده براحتی با آن همذات پنداری میکند. اصلا یکی از دلایلی که مخاطب خیلی زود پذیرفت راضیه (پردیس پورعابدینی) در این خانواده حل شده و هم مسلک آنها شده، همین است.
دلیل دیگری که مخاطب، انگارههای مذهبی را در سریال «آقازاده» میپذیرد، بیان آنها در جای درست و به شکل درست است. این سریال از همان قسمت اول به مفاهیم مذهبی ورود نکرد. اتفاقا مجال را در اختیار نیما (امیر آقایی) و سب زندگی ولنگار او قرار داد.
رفته رفته اثرات لقمه حرام، پیش روی مخاطب قرار گرفت و نیما از یک شخصیت رشک برانگیز، تبدیل به موجودی کثیف و گاه ترحم برانگیز شد. در مقابل، مخاطب با پراید حامد و خانه قدیمی پدری اش انس گرفت و فهمید اینها نشانههایی هستند که اصالت مان را گم نکنیم. این تغییر تدریجی در سریال، مخاطب را رفته رفته آماده کرد تا بین دو زندگی که یکی بر پایه فساد بنا شده و سنگ بنای دیگری، اخلاق، شرافت و تقیدات مذهبی است، به سمت دومی تمایل پیدا کند.
دیگر حُسن «آقازاده» این است که توصیههای اخلاقی – مذهبی را گل درشت بیان نمیکند. چون مخاطب با شخصیت حاج رضا همراه شده، حالا همه حرفهای او درباره قضاوت، تجسس، مکر شیطان و ... را «راحت» میپذیرد.
از بازی خوب و روان امین تارخ هم نگذریم که یکی از دلایل این موفقیت است. «آقازاده» تنها سریال خانگی است که بخش زیادی از داستان آن در حرم امام رضا (ع) روایت شده. در همین جا بود که تیتراژ یکی از قسمتها به اذان زنده یاد موذن زاده اردبیلی اختصاص یافت. مجموعه این ویژگیها است که «آقازاده» را تبدیل به یکی از مذهبیترین و اخلاقیترین سریال شبکه خانگی کرده است.