راهکارهای تربیت عبادی فرزندان و دعوت آنها به نماز

به گزارش خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام ‌اصغر آیتی، رییس مرکز تخصصی نماز گفت: هدف خلقت انسان خداشناسی و رسیدن به کمال و رستگاری است که برای این مهم دستوراتی از جانب خالق انسان، یعنی خدای عالم حکیم صادر شده است.

رییس مرکز تخصصی نماز بیان کرد: از دستورات خداوند در قرآن کریم این گونه برداشت می‌شود که یکی از مهم‌ترین کارها و اعمالی که انسان را به این هدف می‌رساند، نماز است.

وی بیان کرد: خداوند متعال در قرآن کریم چهار بار عبارت «قَد أفلَحَ» را تکرار کرده است که سه مورد از آنها در سوره‌های مبارکه اعلی، شمس و مؤمنون می باشد. درسوره شمس  بعد از یازده قسم، فلاح و رستگاری را در تزکیه، و در سوره اعلی در تزکیه و نمازو در سوره مومنون رستگاری اهل ایمان، را نماز با خشوع می داند؛ از مجموع این آیات شریفه می شود فهمید که کمال و سعادت انسان در اقامه نماز است و شاید به همین خاطر است که در دین مبین اسلام از بزرگان بیان شده، عملی بالاتر از نماز نیست.

وی بیان کرد: چرا که در مقایسه نماز با دیگر عبادات مشخص می شود که برخی عبادات در طول عمر یک بار است؛ یعنی حج؛ برخی از عبادات در طول سال یک بار است؛ یعنی خمس و زکات؛ برخی عبادات در طول سال یک ماه است؛ یعنی روزه؛

استاد حوزه گفت: برخی عبادات در طول عمر ممکن است واجب نشود، مانند جهاد؛ علاوه بر اینکه تمامی این عبادات با وجود شرایط بر انسان واجب می شود و با نبودن شرایط، حج، خمس، زکات و ... وجوبش بر انسان مستقر نمی شود؛ اما آنچه که واجبی روزانه است، همیشگی و همگانی است و تأکید بسیاری بر آن شده، نماز است.

حجت الاسلام آیتی با اشاره به تحقیقات صورت گرفته درباره میزان پایبندی و اقامه نماز در نوجوانان و جوانان این مطلب را برای ما روشن می کند که افرادی که در این تحقیق به اقامه نماز مقید بوده‌اند، اولین رکن را اعتقاد خانواده و یادگیری و عادت به نماز از درون خانواده ذکر کرده و از خانواده نیز نقش مادر و توجه او به نماز را بسیار موثر دانسته اند. بنابراین مادران نقش اساسی را در آشنایی فرزندان به نماز و پایبندی به آن دارند.

رییس مرکز تخصصی نماز با بیان اینکه برای علاقه‌مند کردن فرزندان به ویژه نوجوانان به نماز رعایت پنج نکته اساسی مهم است، گفت: خانواده مهم‌ترین رکن اجتماع است و به نوعی عامل اصلی سعادت و شقاوت انسان به شمار می‌رود.

وی با بیان این که نکته اول در تشویق فرزندان به نماز، دغدغه داشتن پدر و مادر همراه با آگاهی است؛ در این باره امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: يَا كُمَيْلُ مَا مِنْ حَرَكَةٍ إِلَّا وَ أَنْتَ مُحْتَاجٌ فِيهَا إِلَى مَعْرِفَةٍ؛ ای کمیل! هیچ حرکتی نیست جز اینکه در آن به معرفت (و شناسایی صلاح و فساد و خیر و شرش) نیازمندی؛ (بحار الأنوار، ج‏74؛ ص267)

حجت الاسلام آیتی ابراز کرد: والدین باید توجه داشته باشند که تربیت فرزند آن هم از نوع تربیت عبادی، مقوله ای نیست که بدون آگاهی بتوان در آن به نتیجه رسید و تجربه نشان داده والدینی که می خواهند با زور و اجبار به این هدف مهم برسند نتیجه عکس گرفته اند.

وی با بیان اینکه نکته دوم اقدام به موقع است که باید قبل از رسیدن فرزندان به سن تکلیف آغاز شود،  افزود: رعایت اصل جامعیت در این مقوله بسیار مهم است. یعنی هماهنگی آموزش در عقل، قلب و عمل. نوجوانان و جوانان به دلیل آنکه به دنبال کشف هویت و چرایی‌ها هستند باید با حرکتی آگاهانه در این زمینه قانع شوند. همچنین برای رسیدن به مطلوب باید استمرار و استقامت وجود داشته باشد.

حجت الاسلام آیتی عنوان کرد: در آیات شریف سوره لقمان شیوه تربیتی قرآن کریم بر اساس آموزه‌های دینی و انبیاء بیان شده است. نکته اول در دعوت فرزندان به نماز اصل وقت‌گذاری است. پدر و مادر باید حتماً و زمانی از روز را به فرزندان خود و گفت‌وگوی با آنها اختصاص دهند. نکته دیگر اصل موعظه است. در استفاده از این اصل باید خیرخواهی و در مقابل دیگران نبودن و نیز استفاده از محبت فراموش نشود.

مدیر مرکز تخصصی نماز گفت‌وگوی چهره به چهره در میان اعضای خانواده و وقت گذاشتن کافی و به اندازه بر آنها از نکات مهم دیگر  دانست و افزود: آیات این سوره به ما می آموزد که در تربیت دینی فرزندان اولویت‌ها باید لحاظ شوند. نمی‌شود بدون آشنایی نوجوانان با عقاید ناب خصوصاً توحید و معاد و تحکیم آنها، پایبندی به نمازی که هدف تربیت عبادی است تحقق یابد.

وی بیان کرد: نتیجه نپرداختن کافی و لازم به نماز، رفتن به سمت ناهنجاری و بزهکاری است و اگر پدران و مادران خواهان آینده ای زیبا همراه با رشد صفا و معنویت در خانواده هستند راهی جز توجه به خدا، معنویت و خصوصاً نماز نیست، و راز اینکه جامعه امروز دچار فسادهای علنی و مخفیانه بسیاری شده در آیه 59 سوره مریم «فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضَاعُوا الصَّلَاةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَوَاتِ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيًّا؛ آنگاه پس از آنان جانشينانى به جاى ماندند كه نماز را تباه ساخته و از هوسها پيروى كردند و به زودى [سزاى] گمراهى [خود] را خواهند ديد» آمده است. وقتی که نماز ضایع شود پیروی از شهوات‏، گمراهی و فساد در مردم به وجود می‌آید.

وی در سخن پایانی خود خطاب به مسؤولان عرضه داشت که هرچه نسبت به نماز و معنویات کم انگاری یا بی اعتنایی شود و نسبت به ایجاد فرهنگ نماز و اقامه آن در بخش های مختلف فردی و اجتماعی کم کاری شود و برای آنها هزینه نشود باید چندین برابر این کارها و هزینه ها را برای کاهش آسیب های اجتماعی و در دادگاههای خانوده و زندانها، هزینه کرد./998/د102/ق