یادداشت؛
فرصت‌ها و تهدیدات سیل اخیر
سیل اخیر و نظایر آن، نباید مسؤولین را نگران کند، بلکه می‌تواند به فرصتی برای «رونق تولید ملی» تبدیل شود که خواسته امسال رهبر حکیم انقلاب نیز هست.
به گزارش خبرگزاری رسا، سیل با همه ویرانی و خشمی که برای مناطق سیل دیده به همراه داشت، اما همدلی و همکاری را با سیل‌زدگان، جوشان‌تر و فروزان‌تر کرد. این روز‌ها به‌جز سالخوردگان و ازکارافتادگان، به‌سختی می‌توان کسی را در مناطق سیل‌زده یافت که دست روی دست گذاشته و منتظر کمک باشد. حتی زنان و کودکان هم به میدان آمده‌اند، اما فداکاری نیرو‌های جهادی و مردم سراسر کشور با سیل‌زدگان، نمایشی بی‌نظیر از وحدت ملی در بزنگاه‌ها را به نمایش گذاشت.
افسری ارتشی که خود را نردبانی برای سیل‌زدگان قرار می‌دهد تا آن‌ها گام بر او نهاده و خود را نجات دهند، جوانی بسیجی که از خستگی‌های بی‌امان در کنار گل‌ولای خانه‌ای به خواب‌رفته، امدادگری که بغض خود را به هنگام کمک به سالخوردگان و افراد ناتوان فرومی‌خورد، کودکی که سهم غذای خود را با امدادگران شریک می‌شود و همه همدلی و همراهی‌هایی که این روز‌ها از نگاه تیزبین دوربین‌ها پنهان نمانده است، بخشی از سکانس‌های غرورآفرین در هیاهوی سیل اخیر به شمار می‌آید.
از طرفی، گرچه سیل اخیر طی نیم‌قرن گذشته بی‌سابقه بود و باعث تخریب‌ها و خسارات مالی فراوانی شد، اما درس‌ها و نعمت‌های فراوانی نیز به همراه داشته است.
به فرموده رهبر حکیم انقلاب: «بحمدالله تلاش مردمی در این قضیه تلاش خیلی خوبی بود. این بار اول هم نیست، در همه حوادث طبیعی و بلایای طبیعی - که حوادثی است که ظاهر بلا دارد، اگرچه باطنش ممکن است نعمت و عطای الهی باشد- ملت ایران حقیقتاً جانانه وارد میدان می‌شوند، ما این را بار‌ها و بار‌ها آزموده‌ایم. این روح همبستگی در میان مردم ما و حالت بسیج‌شوندگی برای خدمت به هم‌میهنان یک‌چیز استثنایی است، مشوق مسئولین دولت هم هست، کمک‌کار آن‌ها هم هست. در این قضیه هم همین‌جور بود، هم مردم وارد شدند و کمک کردند از همه اکناف کشور، هم مسئولین با اتفاق کلمه، با تمرکز، با وحدت توانستند کار‌های ابتدایی را در این مسئله انجام بدهند، مردم عزیز ما به همکاری‌هایشان با مسئولین ادامه بدهند، این کار لازمی است. حضور مردم در صحنه، همکاری آن‌ها، کمک آن‌ها حقیقتاً گره‌گشا است». (۱۴ فروردین ۹۸)
در این خصوص باید گفت که کشورمان حائز رتبه یازدهم در میان کشور‌های حادثه‌خیز بوده و حوادثی ازاین‌دست ازجمله زلزله، طوفان، سیل، آتش‌سوزی و ... همه‌ساله در گوشه و کنار کشورمان رخ می‌دهد. سیل اخیر در کنار تجدید روحیه تعاون ملی این درس را به ما آموخت که همیشه برای مواقع خطر باید آماده‌باشیم و غافلگیر نشویم. با عنایت به شرایط موجود، رعایت ملاحظات ذیل در آینده بسیار ضروری به نظر می‌رسند.
۱. آموزش کامل مواجهه با بلایای طبیعی در مقاطع تحصیلی به این شکل که دانش آموزان هر منطقه‌ای از کشور، آموزش‌های تخصصی متناسب با حوادث طبیعی محدوده خود را دریافت کنند. به‌عنوان نمونه، آموزش مقابله با طوفان در مناطق کویری و آمادگی برای در امان ماندن از سیل در مناطق باران‌خیز، راهکاری بسیار حیاتی است و نباید از آن غفلت کرد.
۲. برای حوادث طبیعی که هرساله با آن‌ها دست‌به‌گریبانیم، باید بیمه‌های اجباری و البته تخصصی با ملاحظه درآمد جامعه ایجاد شود.
۳. تأسیس «صندوق بیمه کشوری» تا در مواقع ضروری از آن برداشت‌شده و جیب دولت را برای تأمین خسارت‌ها کوچک نکند.
۴. ایجاد ساز و کاری معین با خطوط پررنگ و مشخص برای تخصیص هدفمند کمک‌های مالی مردم و سازمان‌های مردم‌نهاد؛ به شکلی که راه سوءاستفاده برخی افراد در این مواقع، مسدود شود. همچنانکه در سیل اخیر ضابطه‌مند شدن کمک‌ها در دستور کار قرار گرفت.
۵. تأسیس سازمانی مجزا یا بازتعریف و تقویت «سازمان مدیریت بحران» به‌نحوی‌که پس از وقوع بلایای طبیعی، بی‌خبری و بی‌اطلاعی از اوضاع بهانه نشود و ظرف مدت بسیار کوتاهی در مناطق حادثه‌دیده مستقر شوند.
۶. چاره‌اندیشی برای تشکیل نظام احراز هویت حادثه دیدگان و امدادگران به این مفهوم که معلوم باشد حادثه دیدگان و نیرو‌های امدادی چه کسانی و مقصد کمک‌ها دقیقاً چه افرادی و در چه مناطقی هستند.
۷. بسترسازی برای ایجاد سامانه‌های ارتباطی برای انتقال اطلاعات دقیق و لحظه‌به‌لحظه به مسئولین. چاره‌اندیشی برای عملیاتی کردن این راهکار ازاین‌جهت الزامی است که به هنگام وقوع بلایای طبیعی، بسیاری از زیرساخت‌ها ازجمله زیرساخت‌های ارتباطی نابود می‌شوند و باید راهی امن برای انتقال ضروری اطلاعات، در نظر گرفته شود.
۸. تشکیل ساز و کاری برای امدادرسانی ثانویه؛ به این مفهوم که وقتی امدادرسانی اولیه به پایان می‌رسد و گروه‌های مرتبط، منطقه را ترک می‌کنند، موج دوم بحران شکل می‌گیرد که عبارت است از بیماری‌های روحی و روانی حادثه دیدگان؛ لذا اعزام تیم‌های متخصص روانشناس و روانکاو در گام دوم، بسیار مؤثر و ضروری خواهد بود.
۹. تشکیل یک مقر فرماندهی ویژه بحران، متشکل از فرماندهان نظامی، کارشناسان متخصص، نیرو‌های جهادی و تیم‌های امدادی به‌طوری‌که هرکدام گوشه‌ای مشخص از کار را بردارند و این‌طور نباشد که به دلیل فقدان مدیریت واحد، کار‌ها به‌صورت جزیره‌ای و نامنظم پیش رود. برخی کارشناسان در جریان سیل استان گلستان از وجود همه امکانات در عین بی‌برنامگی گله داشتند که تشکیل این مقر فرماندهی، می‌تواند رافع چنین مشکلاتی باشد.
افزون بر این، نگرانی و دغدغه‌ای که این روز‌ها بیش از همه در محافل کارشناسی مطرح می‌شود، روش‌های تأمین جبران خسارت‌هاست که در بند سوم راهکار‌های پیشنهادی به آن اشاره شد، اما راه‌های دیگری نیز برای آن می‌توان در نظر گرفت. منابعی که در بودجه سنواتی به شکل تنخواه برای جبران خسارت‌های ناشی از حوادث غیرمترقبه دیده‌شده، کافی است و ازاین‌رو، استفاده از منابع «صندوق توسعه ملی» باید به‌عنوان آخرین راهکار در نظر گرفته شود.
نکته پایانی اینکه هر نوع خسارتی که در سطح ملی بر کشور عارض می‌شود و تهدیدی را به وجود می‌آورد، فرصت‌هایی را نیز شکل می‌دهد. به‌بیان‌دیگر، سیل اخیر و نظایر آن، نباید مسئولین را نگران کند، بلکه می‌تواند به فرصتی برای «رونق تولید ملی» تبدیل شود که خواسته امسال رهبر حکیم انقلاب نیز هست. اکنون‌که به دلیل رکود و تحریم، بسیاری از واحد‌های تولیدی خاک می‌خورند، می‌توان با یک برنامه منسجم و دقیق و با فراخوان نیرو‌های پابه‌رکاب انقلابی و جهادی، به‌سرعت و در کمتر از زمان مورد انتظار، حجم زیادی از خرابی‌ها را بازسازی و به شکل مهندسی و دقیق، ترمیم و بازسازی کرد.
شرط این کار، اما اعتماد به جوانان حزب‌اللهی و بی مدعاست؛ چراکه کارنامه درخشانی در دفاع مقدس هشت‌ساله، پیشتازی در فناوری‌های پیشرفته (های تک)، تولید و طراحی جنگ‌افزار‌های بسیار مدرن و ... دارند و اتکا به توان و ظرفیت بی‌نهایت آن‌ها می‌تواند سیلی از فرصت‌ها را به همراه آورده و هر سد و مانعی را از پیش پای کشور بردارد. /۱۰۱/۹۶۹/م
منبع: حمایت
ارسال نظرات