نکوهش تمسخر کنندگان در قرآن کریم
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام والمسلمین حمید درایتی، استاد درس خارج فقه و اصول حوزه امشب در سلسله جلسات تفسیر قرآن کریم در مجتمع بنی فاطمه به بحث مسخره کردن و نکوهش این امر در قرآن کریم پرداخت.
وی با اشاره به این آیه از قرآن کریم که خداوند می فرماید:«یا ایُّهَا الَّذینَ امَنُوا لا یَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ عَسى انْ یَكُونُوا خَیْرا مِنْهُم وَ لا نِساءٌ مِنْ نِساءٍ عَسى انْ یَكُنَّ خَیْرا مِنْهُنَّ وَ لا تَلْمِزُوا انْفُسَكُمْ وَ لا تَنابَزُوا بِالالْقابِ بِئْسَ الاسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الایمانِ وَ مَنْ لَمْ یَتُبْ فَاولئِكَ هُمُ الظّالِمُونَ.»، گفت: در این آیه از قرآن کریم خداوند مومنان را از مسخره کردن یکدیگر منع می کند و اهمیت موضوع به حدی است که بعد از این که خداوند مومنان را خطاب قرار می دهد، زنان را نیز از تمسخر یکدیگر منع می کند.
حجت الاسلام والمسلمین درایتی به شأن نزول این آیه شریف اشاره و اظهار کرد: فردی از اصحاب پیامبر(ص) از نظر شنوایی مشکل داشت و همیشه در نزدیک پیامبر(ص) می نشست تا درست بشنود، روزی دیر به مجلس رسید و در مسیر که به سمت رسول الله حرکت می کرد، شخصی را که معترض وی شد که در همان مکان بنشیند و مردم را کنار نزند، مورد استهزاء قرار داد و این آیه نازل شد که یکدیگر را با لحن تمسخر مورد خطاب ندهید و مسخره نکنید.
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه به اقسام تمسخر اشاره و ابراز کرد: ادا در آوردن، بی جهت به کسی خندیدن، سرکار گذاشتن کسی از اقسام تمسخر است و خداوند انگیزه تمسخر را تکبر و غرور بیان می کند و در سوره «عبس» این افراد را مورد خطاب قرار می دهد که این که شمات فکر می کنید در جایگاه بالاتری از دیگری قرار دارید در اشتباه هستید، با تقواترین شما گرامی ترین شما هستند.
وی افزود: خداوند در سوره الهمزة می فرماید:«وَيْلٌ لِكُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ» که این نحوه خطاب قرار دادن بار معنایی بسیاری دارد و این که خداوند می فرماید «وای بر عیب جو» نشان از مذمت بسیار این عمل است.
حجت الاسلام والمسلمین درایتی با اشاره به آتش جهنم و مقایسه آن با آتش دنیا، گفت: خداوند در سوره همزه عیب جویان را وعده آتش جهنم می دهد که بسیار سهمگین است و اگر به اطراف خود نگاه کنیم به عنوان مثال آتش نفت کش سانچی چند روز ادامه داشت و کسی توان خاموشی آن را نداشت حال این آتش با این عظمت در برابر آتش جهنم ناچیز است پس باید خیلی مراقب باشیم.
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه در ادامه این آیه از قرآن کریم که می فرماید:«الَّذِينَ يَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّعِينَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ فِي الصَّدَقَاتِ وَالَّذِينَ لَا يَجِدُونَ إِلَّا جُهْدَهُمْ فَيَسْخَرُونَ مِنْهُمْ»، را قرائت کرد و گفت: در این آیه نیز خداوند کسانی را که صدقات کم افراد فقیر را مسخره می کند، مورد نکوهش قرار می دهد و گناه این مسخره کنندگان را بسیار بزرگ می شمارد که قابل بخشش نیست.
وی با بیان این که خداوند در سوره بقره در خصوص تمسخر دیگران صحبت می کند، ابراز کرد: خداوند در این سوره به جریانی اشاره می کند که کسانی برای پیدا کردن قاتل به حضرت موسی مراجعه می کنند و از ایشان تقاضا می کنند که از خدا بخواهد قاتل را نشان دهد که حضرت به دستور خداوند به آن ها می فرماید که گاوی قربانی کنند و آن ها به حضرت می گویند که آیا ما را مسخره کرده ای؟ و حضرت می فرماید:«به خدا پناه می برم اگر من از جاهلین باشم.» بنابراین با توجه به این سوره از قرآن مسخره کردن دیگران کار انسان های جاهل است./864/پ۲۰۲/ب۱