غرور، جهل و حسادت منشأ نگاه عیب جویانه از دیگران است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام والمسلمین حمید درایتی شامگاه یکشنبه در جلسه تفسیر سوره حجرات که در مجتمع بنی فاطمه(س) برگزار شد گفت: قرآن می فرماید که مومنان نباید از یکدیگر عیبجویی کنند. این دستور ناظر به روابط عمومی است و در رابطه با روابط خصوصی اقتضائات دیگری در میان است.
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان با اشاره به اقتضائات خاص رفتاری روابط خصوصی افزود: دستور خداوند در مواردی مانند درخواست عیب گرفتن از یک جزوه علمی از سوی دانشجو از استاد دیگر مطرح نیست و این دست از روابط اشکال دیگری از رفتار را اقتضا می کنند.
وی خاطرنشان کرد: در برخی از روابط خاص این اقتضا وجود دارد که نقص رفتارهای دیگران را به خوبی مشاهده کنیم. روابط شکل گرفته پیرامون موضوعاتی مانند خرید و فروش و یا خدمات باید به دقت مورد کند و کاو جهت یافتن عیب و نقص قرار بگیرند.
حجت الاسلام والمسلمین درایتی با بیان اینکه حوزه اداره عمومی اجتماع نیز از خارج از مصادیق آیه «و لا تلمزوا انفسکم» است تصریح کرد: در این عرصه باید عیب ها و نقص ها را در کنار نقاط مثبت دید و در صورت لزوم به یاری و از بین بردن معایب پرداخت.
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان با اشاره به روحیه مومن در عیب جویی نکردن از مردم افزود: عیب ها به دو دسته آشکار و پنهان تقسیم می شوند. سرزنش و شماتت در هنگام روئیت عیب های آشکار از اخلاقیات مومن نیست اما اگر او بتواند آن عیب را در آن فرد اصلاح کند می تواند اقدام سازنده را انجام دهد.
وی آیه «و لا تلمزوا انفسکم» را مربوط به عیوبی دانست که باید با دقت آنان را فهمید و خاطر نشان کرد: نگاه نقادانه به دیگران امر پسندیده ای نیست و در برخی روایات منشا آن غرور، حسادت و جهالت مطرح شده است. امیرمومنان(ع) می فرمایند: «اگر میخواهی نقاد و ریز بین باشی در عملکرد خودت ریزبین و نقاد باش چرا که حسابرس دیگران پروردگار است. هر کس نگاه نقادانه به خود داشته باشد چشمش از عیب دیگران برداشته خواهد شد».
حجت الاسلام والمسلمین درایتی تصریح کرد: برخی افراد عیب هایی از دیگران می گیرند که خود به آن عیب ها مبتلا هستند. امیرمومنان(ع) این دسته از افراد را احمق واقعی معرفی می کنند.
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان با ذکر روایتی از اهل بیت(ع) افزود: در برخی روایات دور ترین نقطه از ایمان و نزدیک ترین حالت به کفر این است که عیب و خطایی از مومنی را در نزد خود نگه داریم تا روز مبادا از آن عیب بر علیه او استفاده کنیم. در روایات تصریح شده که خداوند عیب های چنین شخصی را بر ملا خواهد کرد به گونه ای که در نزد خانواده خود آبرویی برایش باقی نخواهد ماند./861/پ202/ب1