امام رضا الهیات توحیدی را احیاء کرد

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از شبستان، حجت الاسلام والمسلمین سید محمد قائم مقامی، استاد سطوح عالی حوزه علمیه که به مناسبت ۲۳ ذی القعده روز زیارت مخصوص امام رضا(ع) انجام شد، درباره سبک زندگی هشتمین پیشوای شیعیان(ع)، اظهار کرد: ثامن الحجج حضرت رضا(علیه السلام)، زندگی ای مانند سایر ائمه اطهار(ع) داشتند، به این معنا که ما حرکت ائمه علیهم السلام را در یک خط واحد می دانیم ولو بعضا با رویکردهای ظاهرا متفاوت بوده باشند اما در مجموع خطی واحد است که تداوم می یابد و آن مساله حفظ اسلام ناب و روشن نگاه داشتن مشعل حقیقت است.

وی ادامه داد: ما حقیقت را متجلی در اسلام اهل بیت(ع) می دانیم، رسالت ائمه(ع) آن است که این مشعل را با وجود اتفاقات بدی که در صدر اسلام افتاد و تفرقه بین مسلمین ایجاد شد، روشن نگاه دارند لذا هر کدام از ائمه اطهار(ع) این رسالت را ادامه دادند و امام رضا(ع) به بهترین نحو به ویژه با بیان حقایق توحیدی اسلام، رسالت خود را انجام دادند.

این استاد سطح عالی حوزه علمیه با بیان اینکه پس از وجود مقدس امام باقر(ع) و امام صادق(ع) که در مورد مسایل مختلف به ویژه تبیین فروع دین فعالیت داشتند، امام رضا(ع) حقایق توحیدی را بیان کردند، تصریح کرد: مقطع زندگانی امام رضا(ع) مقطعی است که مجددا باید حقایق اصولی اسلام به ویژه مساله توحید مطرح و با صاحبان مذاهب و نحله ها و مکاتب گفت وگو شده و روشنگری صورت پذیرد.

حجت الاسلام قائم مقامی گفت: در این راستا بیاناتی که وجود مقدس امام رضا(ع) در حوزه توحید دارند، بی نظیر است و تا قیام قیامت هیچ عالِم و فیسلوف و حکیمی را نمی توان یافت که مستغنی از این بیانات برای درک اوصاف واقعی خداوند و ارتباط خداوند با جهان و خلق باشد.

وی بیان کرد: بعد از انحرافی که در صدر اسلام میان مسلمین پیش آمد و برخی دچار این توهم شدند که بی نیاز از عترت رسول خدا(ص) هستند و خودشان می توانند به قرآن کریم رجوع کنند و این کافی است!، این توهم سبب انحرافات بسیاری شد.

استاد حوزه تصریح کرد: در واقع سلوک چنین افرادی که خود را بی نیاز از عترت(ع) می دیدند به این شکل در می آمد که سر از الهیات تشبیه در می آوردند یعنی خدا را وصف می کند ولی با قیاس با خلق وصف می کند که این طبعا الهیات واقعی نیست و پیامدهای بسیاری نه فقط در حوزه نظر بلکه در حوزه عمل دارد برای مثال از پیامدهای این امر آن است که انسان وارد حوزه جبرگرایی و بدون اذن در اوصاف خدا وارد می شود و اگر هم اصلا وارد مساله نشود که گویی عقل را تعطیل کرده است؛ چرا که جایی که عقل توانایی فهم را داشته است به جای بهره مندی از آن، عقل خود را تعطیل کرده است.

وی ادامه داد: این حالات دقیقا دو حالتی است که در غرب و در قرن های بعدی ایجاد شد. در قرون وسطی الهیات تشبیهی و از رنسانس به این سو الهیات تعطیلی رایج شد چراکه از رنسانس به این سو خدا را فقط در حوزه اخلاق محدود کردند، که این انحراف بسیار بزرگی است.

قائم مقامی در ادامه ابراز کرد: وجود مقدس امام رضا(ع) بعد از صد و خرده ای سال از حیات اسلام و در شرایطی که حکما با استفاده از میراث اشعریون، میراث هند و میراث ایران و دیگر مباحث و نحله ها که سرِ خود در مورد خداوند تکلم و غالباً الهیات تشبیهی را خارج کردند، سبب شدند تا این شرایط از بین برود.

این استاد حوزه گفت: حضرت امام رضا(علیه السلام) الهیات توحیدی که نه تعطیلی است و نه تشبیهی، را معرفی می کنند و به مسلمین یاد می دهند که مهمترین گمشده بشر این الهیات است و این موضوعی است که ما در این زمانه نیازمند آن هستیم؛ ایشان در این باره بیانات فراوانی دارند.

قائم مقامی در بخش دیگری از مباحث خود با اشاره به آثار و برکات زیارت امام رضا(ع)، انس روحی نسبت به مساله زیارت به طور کلی و تاثیر آن در سبک زندگی انسان، اظهار کرد: زیارت یکی از غایات مهم دینی است، حتی می توانیم بگوییم از غایات عظیم است.

وی گفت: باقی اعمال و دستورات مقدمه ای است تا انسان را وارد حوزه زیارت کند به این دلیل که زیارت امام (ع) چه در دوره حیات شان، چه بعد از آن و چه اکنون که مضجع شریف رضوی در ایران قرار دارد آثار متعددی دارد. ما این زیارت را زیارت الله می دانیم و معتقدیم که امام(ع) شخصیتی است که مطلقا آدمی را به خداوند دعوت می کند.

استاد حوزه علمیه تصریح کرد: این ویژگی امام(ع) از آن جهت است که وجودش حجت است. به امام(ع) حجت می گویند چون سرتا پای وجودش حکایت گر و نمایش خداوند است و از این نظر است که به امام(ع) «آیت عظما» اطلاق می کنیم؛ آیت اسم و علامت است، همین حالت آیه و اسم و علامت بودن و نمایشگری خداوند به طور عینی در مرقدها و مضجع های منور ائمه علیهم السلام متجلی است.

وی گفت: ایرانیان در هر شرایطی که پیش بیاید به زیارت امام رضا(ع) می روند، ایرانیان لیاقت این حقیقت را داشتند اما برخی اعراب جاهلی دست به تخریب قبور ائمه(ع) زدند حال آنکه در همان قبور که اکنون به آن وضعیت است و سایر عتبات نور خداوند ظاهر و متجلی است.

این استاد اظهار کرد: در این مملکت به علت لیاقت و قابلیت مردم، این نورانیت فعلیت یافته و تجلی ظاهری داشته و زوار به زیارت حضرت اش در حرم باشکوه امام(ع) می روند و تجربه دینی را به صورت عینی انجام می دهند و عینیت دین را می بینند. پس دین حقیقت عینی دارد و فقط حقیقت تئوریک ندارد، این عینیت در مرقد مطهر امام رضا(ع) و حضور زوار متجلی است.

قائم مقامی در پایان خاطرنشان کرد: کسانی به زیارت حضرت امام رضا(ع) می روند در مواجهه با عینیت دین تجدید پیمان با خدا می کنند و تجدید روحیه کرده و به دیار خود باز می گردند./۱۳۲۵//۱۰۲/خ