نشست علمی تعامل علمای اهل سنت و شیعه در قم برگزار شد
به گزارش خبرنگارخبرگزاری رسا، نشست علمی تعامل فرهنگی عالمان شیعه و اهل سنت از سده چهارم تا هشتم هجری قمری با ارائه حسن احمدیان دلاویز پژوهشگر پژوهشگاه علوم انسانی اسلامی المصطفی در سالن اجتماعات مجتمع امین قم برگزار شد.
احمدیان در ابتدای این جلسه به سخنرانی پرداخت و گفت: تعامل در لغت به معنای داد و ستد و معامله آمده است و معنای لغوی فرهنگ نیز به مجموعه دستاوردهای مادی و معنوی انسان که در سایه تلاش مشترک فکری و عملی در طول تاریخ صورت گرفته است گفته میشود.
وی به بیان انواع تعامل پرداخت و ابراز داشت: تعاملات اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، مذهبی و اجتماعی از مهمترین نوع تعاملات است که مبانی قرآنی آن عقیده به توحید، اطاعت از رسول خدا(ص)، پذیرش ظواهر اسلام، وحدت ادیان، مدارا و آسان گیری و بسیاری دیگر از آیات و روایات است.
این استاد دانشگاه به بیان مصادیق تعامل در سیره اهل بیت عصمت(ع) پرداخت و خاطر نشان کرد: در سیره اهل بیت(ع) پر از رفتارهای تعامل و مناسبت بین مذاهب از جمله همسفر شدن امام علی(ع) با یهودی، تعامل سیاسی - قضایی و علمی با خلافای راشدین، مناظرات ائمه(ع) با مخالفان با رویکرد دوستی وجود داشته است.
این پژوهشگر دینی ابراز داشت: علمای سلف شیعه و سنی تعاملات بسیار تنگاتنگی با یکدیگر داشتهاند که از جمله آن و به طور فهرست وار میتوان به تدریس و تدرس از یکدیگر، اجازه نامههای نقل روایت و اجتهاد، مناظره، نامهنگاری علمی، شرح نویسی بر آثار یکدیگر، حاشیه نویسی بر کتب، اهدا آثار، نگارش علمی به درخواست یکدیگر،ترجمه و استنساخ از آثار یکدیگر اشاره کرد.
وی ادامه داد: به طور مثال شیخ طوسی شاگرد اساتیدی از اهل سنت مانند شیخ علی بن عیسی رمانی، محمد بن عمران مرزبانی و ابوبکر محمد بن سالم بوده و همچنین شاگردانی از اهل سنت به نامهای قاضی عبدالجبار و ابوعبدالله جرجانی را داشته است.
وی افزود: همچنینی شیخ طوسی شاگردانی همچون ابو حازم نیشابوری، ابوعلی و ابن شاذان را داشته از که فرق مختلف اهل سنت بودهاند.
احمدیان به بیان تفصیلی اجازه نامه علما پرداخت و اظهار داشت: ابن شهر آشوب از عالم و مفسر بزرگ اهل سنت زمخشری اجازه نقل روایت و اجتهاد دارد و شهید اول نیز اذعان دارد که از چهل عالم اهل سنت اجازه نامه دریافت کرده است.
وی تصریح کرد: مناظراتی که بین علمای شیعه و سنی نام برد مانند شیخ مفید و قاضی عبدالجبار، علامه حلی با مخالفان خود در حضور سلطان محمود خدابند که منجر به گرایش وی به تشیع شد و مناظرات فراوان دیگر که با رعایت اصول مناظره و احترام طرفینی بوده بسیار وجود داشته است.
وی گفت: یکی از دیگر مصادیق مهم مناسبت و تعامل علمای با یکدیگر وجود شرحهای متعدد از کتب علما از سوی یکدیگر بوده است به طور مثال شاهد شرح نهجالبلاغه ابن ابی الحدید و معارج ابن فندق از سوی اهل سنت، شرح حکمت اشراق، و بسیاری از کتب متداول در علوم دینی بین دانشمندان اسلامی است.
احمدیان در پایان خاطرنشان کرد: همچنین مشارکت علمای شیعه و سنی در ساخت و مدیریت مراکز علمی از جمله رصد خانه مراغه و کتابخانه عظیم آن این مسأله را به ذهن خطور میدهد که دانشمندان شیعه و سنی تا قرن هشتم هجری قمری در کنار یکدیگر به دنبال ارتقای علمی و فرهنگی جامعه اسلامی بودند./1329/پ202/ی