القای اوباما به تقویت میانهروهای ایران با توافق هستهای
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، رییسجمهور امریکا در گفتوگو با رادیو ملی امریکا گفت که میخواهد با امضای توافق هستهای با ایران نیروهای میانه رو را تقویت کند؛ نیروهای میانه رویی که به گفته او معتقدند نفوذ ایران در کشورهایی مانند سوریه، لبنان یا یمن و از بین بردن اسرائیل کار سازندهای نیست.
باراک اوباما نه تنها از مشاوران خود خواسته وارد یک کمپین گسترده با هدف متقاعد کردن نمایندگان کنگره و لابیهای مخالف توافق هستهای با ایران شوند، بلکه خود نیز شخصاً وارد یک کمپین رسانهای گسترده شده است.
اوباما روز یکشنبه با نیویورک تایمز گفتوگویی تفصیلی انجام داد که سراسر آن درباره ایران بود و روز دوشنبه هم با رادیو ملی امریکا (NPR) گفتوگو کرد. از لابهلای گفتوگوهای اوباما نکات قابل توجهی درباره چشماندازهای سیاست خارجی او در قبال ایران به دست میآید از جمله اینکه او تلویحاً گفته به این دلیل وارد مذاکرات هستهای با ایران شده که معتقد است قادر به تغییر ماهیت حکومت ایران نیست: «ما دقیقاً به این دلیل میخواهیم ایران سلاح هستهای نداشته باشد که نمیتوانیم روی ماهیت تغییر رژیم حساب کنیم.» اوباما همچنین در این گفتوگو که استیو اینسکیپ آن را اجرا کرده، میگوید با این امید به دنبال توافق هستهای با ایران است که این توافق، نیروهایی که او آنها را میانه رو میخواند در داخل ایران تقویت شوند: «به نظر من تندروهایی در داخل ایران حضور دارند که فکر میکنند مخالفت با ما (امریکا)، تلاش برای از بین بردن اسرائیل، ایجاد ناامنی در جاهایی مثل سوریه یا یمن یا لبنان کار درستی است. به نظر من در داخل ایران کسان دیگری هم هستند که معتقدند این کار سازنده نیست. اگرما این توافق هستهای را امضا کنیم، این امکان وجود دارد که موضع این نیروهای میانه رو را در داخل ایران تقویت کنیم.» البته اوباما میگوید اینکه او میخواهد با ایران توافق کند برای این نیست که چنین تغییراتی را در ایران جلو بیندازد. رئیسجمهور امریکا تلویحاً گفته به این دلیل وارد روند توافق هستهای با ایران شده که تضمینی برای تغییر ماهیت حکومت در ایران (تغییر رژیم ) وجود ندارد: «اگر آنها (ایرانی ها) هیچ تغییری هم نکنند، باز هم توافق کردن با آنها بهتر است. ما دقیقاً به این دلیل میخواهیم ایران سلاح هستهای نداشته باشد که نمیتوانیم روی ماهیت تغییر رژیم حساب کنیم. اینکه ما نمیخواهیم آنها سلاح هستهای داشته باشند، دقیقاً به همین دلیل است ولی اگر ایران یکباره تبدیل به (کشوری مثل) آلمان، سوئد یا فرانسه میشد، بحثها در باره زیرساختهای هستهای آنان تغییر میکرد. بنابر این شما میبینید که مسئله کلیدی این نیست که چقدر میتوان توقع تغییرات در ایران داشت. البته این (تغییرات) چیزی است که ممکن است نتیجه ضمنی این توافق باشد ولی فراتر از آن، (مسئله اصلی) اطمینان از دستیابی به توافقی قابل راستیآزمایی است که زمینه آن چیزی را که میتواند برای آنها (ایران) یک تغییردهنده بازی باشد و آنها به سلاح هستهای دست پیدا کنند، سد کند.»
اگر تغییر شد، چه بهتر
رییسجمهور امریکا میگوید که هر چند در توافق هستهای با ایران روی تغییر در ایران حسابی باز نکرده ولی چشم خود را به کلی به روی امکان چنین تغییری هم نبسته است: «اگر در طول زمان، فرصتهایی وجود داشته باشد که ما شاهد تغییر در رژیم ایران باشیم، خب چه بهتر ولی ما روی آن حساب نمیکنیم. ما باید مطمئن شویم که حتی اگر ایران تغییر هم نکند، مردم اسرائیل امنیت دارند.» او این مسئله را درباره اختلاف نظر خود با نتانیاهو هم مطرح کرده و در واکنش به اظهارات نتانیاهو که خواستار این شده که به رسمیت شناختن اسرائیل نیز در توافق هستهای با ایران بگنجد، میگوید: «تصور اینکه ما دست نیافتن ایران به سلاح هستهای در یک توافق قابل راستیآزمایی را به رسمیت شناختن اسرائیل مشروط کنیم، درست مثل این است که بگوییم ما توافق هستهای با ایران را امضا نمیکنیم مگراینکه ماهیت رژیم ایران به طور کامل تغییر کند. این به نظر من یک سوء قضاوت بنیادین است... ما دقیقاً به این خاطر میخواهیم ایران سلاح هستهای نداشته باشدکه نمیتواند روی تغییر ماهیت رژیم ایران حساب کرد.» البته اوباما این را هم گفته که معتقد است اصل اینکه ایران باید اسرائیل را به رسمیت بشناسد، مسئلهای منطقی است.
حزبالله ثروتمندتر و...
استیو اینسکیپ مجری رادیو ملی امریکا در بخشی از گفتوگوی خود از رئیسجمهور پرسیده که آیا برداشته شدن تحریمها موجب ثروت بیشتر برای ایران و صرف این ثروت برای تشدید حمایت از بشار اسد در سوریه، حمایت از حزبالله، یمن و در جاهای دیگر نخواهد شد؟ اوباما گفته که ایران حتی در دورهای که اقتصادش تحت فشار بوده نیز از این کشورها حمایت کرده است: «ما شاهد کاهش حمایت آنها از حزبالله یا اسد در طول چهار یا پنج سال گذشته نبودهایم که اقتصاد آنها خراب بود.» اوباما ادعا کرده: «اگر آنها (ایرانیها) درگیر تجارت بینالمللی بشوند و سرمایهگذارانی در آنجا حاضر شوند و اقتصادشان در اقتصاد جهانی بیشتر ادغام شود، از بسیاری جهات برایشان سخت خواهد بود که رفتارهایی داشته باشند که بر خلاف نرمهای بینالمللی است.»
اگر تغییر نکنند
اوباما درباره جزئیات توافق احتمالی با ایران گفته که هنوز جزئیات زیادی وجود دارد که باید روی آنها کار شود: «من نمیخواهم این درک را به وجود بیاورم که همه چیز حل شده است.» اوباما در عین حال مدعی شد که الان وضعیتی به وجود آمده که «ایران با بازرسیها و راستیآزماییهای بیسابقه برای برنامه هستهایاش موافقت کرده است که این اطمینان را فراهم میکند که ماهیت (برنامه هستهایاش) صلح آمیز است.» اوباما میگوید: «آنها در حال عقب راندن تعدادی از راههایی هستند که در حال حاضر برای فرار به سمت دستیابی به یک سلاح هستهای در دسترس است. ما اطمینان مییابیم که ذخیره اورانیوم بیشتر غنیسازی شده (20 درصد) آنها در وضعیتی است که نمیتوان با آن سلاح هستهای ساخت و این (موضع) نه تنها حداقل برای 10 سال اول ادامه پیدا میکند بلکه بازرسیها و راستیآزماییهای بیسابقهای برای یک دهه بعد از آن نیز ادامه مییابد.» اوباما مدعی است که نقطه فرار ایران بر اساس محاسبات اطلاعاتی امریکا در حال حاضر دو تا سه ماه است ولی امریکا به دنبال توافقی است که این نقطه فرار برای 13 تا 15 سال، حداقل یک سال باشد: «در آخر این دوره، ممکن است آنها (ایرانی ها) تغییر کنند و ممکن هم است که تغییری نکنند. اگر آنها تغییری نکردند که ما گزینههایی را که من در اختیار دارم و رئیس جمهور آینده نیز در اختیار دارد، خواهیم داشت.»
او اطمینان داد که از امنیت اسرائیل در مقابل ایران حفاظت خواهد کرد: «مهمترین چیز برای اسرائیلیها این است که بدانند میتوانند از خودشان دفاع کنند و امریکا را هم در کنار خودشان دارند... قبلاً هم گفتهام که اگر به سابقه من از زمانی که کار را تحویل گرفته ام نگاه کنید، همکاری نظامی و اطلاعاتی بسیار بیشتری از هر یک از دولتهای قبلی (امریکا) داشته ام.»
کاخ سفید: لغو تحریمها تدریجی است
دو مقام کاخ سفید در اظهاراتی مدعی شدند که در صورت نقض توافق هستهای از سوی ایران، همه گزینهها روی میز بوده و لغو تحریمها تدریجی خواهد بود. به گزارش روزنامه صهیونیستی هاآرتص، «بن رودز» در سخنان خود در اینباره اظهار داشت: در صورتی که ایران به توافق عمل نکند، باراک اوباما همه گزینهها از جمله حمله نظامی را مورد بررسی قرار خواهد داد. از سوی دیگر جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید نیز اعلام کرد که امریکا در زمان مذاکرات با ایران بر لغو تدریجی تحریمها تأکید خواهد داشت و زمانبندی برداشتن تحریمها هنوز مشخص نشده است. ارنست مونیز وزیر انرژی امریکا نیز گفت، توافق هستهای که با ایران مورد مذاکره قرار میگیرد نباید به عنوان یک توافق ده ساله در نظر گرفته شود بلکه از همان مراحل آغازین باید یک «موافقتنامه همیشگی» توصیف شود. مونیز روز دوشنبه در گفتوگو با خبرنگاران در کاخ سفید اعلام کرد، این توافق بر اساس اعتماد به ایران نیست بلکه بر اساس محدودیتهای محکم به منظور جلوگیری از اقدام ایران به ساخت سلاح هستهای است.
فشار تلآویو، مخالفت ریاض
یوال استاینیتز وزیر امور راهبردی رژیم صهیونیستی میگوید، اسرائیل در ماههای آینده باید با قدرتهای جهانی که با ایران در حال مذاکره هستند رایزنی کند تا زمان توافق نهایی قویتر و محدودکنندهتر شود. او همچنین گفت اسرائیل دیپلماسی را ترجیح میدهد اما «گزینه نظامی مطرح بوده، مطرح هست و مطرح هم خواهد بود.»روزنامه صهیونیستی «هاآرتص» هم نوشت: اسرائیل تلاش خواهد کرد اعضای کنگره و سناتورهای امریکایی را متقاعد کند تا بندی را به طرح خود اضافه کنند که براساس آن توافق با ایران باید به منزله یک پیمان بینالمللی و نه یک توافق تلقی شود و مستلزم تأیید سنا باشد. از طرف دیگر، عادل الجبیر سفیر عربستان در امریکا گفت که او نسبت به توافق هستهای نهایی که توانایی غنیسازی ایران را محدود کند خوشبین است ولی تأکید کرد، ریاض از توافقی حمایت میکند که ایران را تحت بازرسیهای شدید و ناگهانی قرار دهد و تحریمها را تا زمانی که ایران ثابت کند به تعهدات خود پایبند بوده، نگه دارد./907/د101/ح
منبع : روزنامه جوان