یک داستان تلخ و غم‌انگیز/ روایت جدایی اعتکاف از مسجد!
بلایی که با جدا کردن جلسات قرآن، هیئت و فعالیت‌های هنری بر سر مسجد آمد، حالا دارد با شیوه نادرست برگزاری اعتکاف، تکرار می‌شود.
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، حجت الاسلام سیدناصر میرمحمدیان مدیرعامل بنیاد هدایت، طی یادداشتی ضمن شرح ماجرای جدا کردن مسجد از فضای فعالیت‌هایی که در اصالتا باید در مسجد انجام شود و نقد این جریان، نسبت به نحوه نادرست اجرای اعتکاف و تضعیف جایگاه مسجد هشدار داد؛ متن کامل این یادداشت را در ادامه می‌خوانید:
این داستان مسجد، داستان تلخ و غم‌انگیزیه. داستان مسجدی که قرار بود خانه‌ی همه‌ی خوبی‌ها باشه اما آرام‌آرام، میزبان مهمانانی شد که رفتند و برنگشتند.
وقتی قرآن از مسجد کوچ کرد
یادتان هست؟ دهه هشتاد، با شور و شوق فراوان «مؤسسات قرآنی» تأسیس کردیم. بودجه‌های کلان دولتی گرفتیم، ساختمان‌های مجهز ساختیم، تابلوهای زیبا نصب کردیم. اما چه شد؟
پیامبر اکرم(ص) فرموده بودند: «انما نُصِبَت المساجد للقرآن» - مساجد برای قرآن برپا شده‌اند. ولی ما قرآن را از خانه‌اش بیرون بردیم! امروز همین مؤسسات برای یک جلسه قرآن باید به مسجد التماس کنند، اجاره بدهند، با هزار مشکل روبرو شوند. قرآنی که صاحب‌خانه بود، مستأجر شد!
داستان مسجد با قصه پرغصه تأسیس هیئت‌های بزرگ و مستقل و حسینیه‌های جدا از مساجد ادامه پیدا کرده. قصه‌ای که از دل همان اشتباه‌ها درآمد و باز هم مسجد را تنها گذاشت.
هیأت‌هایی که از مسجد رفتند
همین قصه را برای عزاداری اهل‌بیت(ع) هم تکرار کردیم. هیأت‌های مستقل راه انداختیم، حسینیه‌های جداگانه ساختیم. نتیجه؟ مساجد در ایام محرم خالی ماندند و هیأت‌ها سرگردان شدند. هر سال باید دنبال مکان بگردند، با مشکلات مالی دست و پنجه نرم کنند، و مهم‌تر از همه، ارتباط‌شان با محله و مردم قطع شد. مسجدی که قرار بود پایگاه عاشورا باشد، تبدیل شد به ساختمانی که فقط برای نماز از آن استفاده می‌شود.
کانون‌های هنری که پرپر شدند
بعد نوبت هنر رسید. گفتیم هنر در مسجد جا ندارد، بیایید «کانون فرهنگی هنری» تشکیل دهیم. کانون‌هایی که حالا نه پایگاه دارند، نه مخاطب ثابت، نه منابع پایدار. و مساجد؟ مساجدی که می‌توانستند کانون هنر اسلامی باشند، از نسل جوان خالی شدند.
این سال‌ها، صحنه حذف محافل قرآنی، هیئت و عزاداری و فعالیت‌های فرهنگی از مساجد، با راهبری اشتباه اعتکاف مساجد دارد تکرار می‌شود. این‌بار، حتی یکی از عمیق‌ترین عبادت‌های جمعی هم در معرض جدایی از خانه‌ی خودش قرار گرفته.
و حالا نوبت اعتکاف است...
امروز همان اتفاق دارد برای اعتکاف می‌افتد. ستادهای اعتکافی تشکیل می‌شوند که هیچ ارتباطی با مسجد ندارند. برگزارکنندگانی که اهل محل نیستند، می‌آیند و از مسجد به عنوان یک «سالن» استفاده می‌کنند. حتی گاهی شاکی هستند که چرا مسجد برای استفاده از فضایش پول می‌گیرد!
تصور کنید: مسجدی که باید میزبان معتکفین محله خودش باشد، تبدیل می‌شود به مکانی اجاره‌ای برای غریبه‌هایی که می‌آیند، اعتکاف می‌کنند و می‌روند. و ما نگران می‌شویم که چطور این افراد را بعد از اعتکاف نگه داریم. چرا؟ چون از اول، کار را از جای درستش شروع نکردیم.
مسجد؛ یک نهاد زنده، نه یک ساختمان
دوستان من، مسجد فقط چهار دیوار و یک محراب نیست. مسجد قلب محله است، خانه مردم است، پایگاه همه فعالیت‌های دینی و اجتماعی است. وقتی مسجد را تبدیل می‌کنیم به یک مکان صرف، همه چیز را از دست می‌دهیم. چه کنیم تا داستان غم‌انگیز مسجد بهتر تمام شود؟ چطور می‌شود این مسیر تلخ را به راهی امیدوارکننده برگرداند؟
راه‌حل چیست؟ بازگشت به خانه!
تصور کنید مسجدی که خودش برنامه اعتکاف دارد، با مدیریت هیئت امنا و امام جماعت و اهالی محل در برگزاری آن نقش دارند و احساس تعلق می‌کنند. معتکفین بعد از اعتکاف، به طور طبیعی عضو همین مسجد می‌شوند و نورانیت اعتکاف در فعالیت‌های روزانه مسجد جاری می‌شود. این یعنی اعتکافی که ریشه دارد، ماندگار و تأثیرگذار است.
هنوز فرصت هست!
خبر خوب این است که هنوز دیر نشده! می‌توانیم از تجربه‌های گذشته درس بگیریم. می‌توانیم مسجد را دوباره به کانون همه فعالیت‌های معنوی محله تبدیل کنیم.
ستادهای اعتکاف به جای تصدی‌گری، باید نقش حمایتی و آموزشی داشته باشند. به مساجد کمک کنند که خودشان اعتکاف برگزار کنند، نه اینکه جای آنها بنشینند.
دعوت به تأمل
از همه دوستانی که دغدغه اعتکاف دارند، دعوت می‌کنم، قبل از برنامه‌ریزی برای اعتکاف، این سؤال را از خودتان بپرسید: آیا این اعتکاف را مسجد برای مردم خودش برگزار می‌کند، یا ما مسجد را برای برنامه خودمان اجاره می‌کنیم؟ اگر جواب دوم است، بیایید مسیر را عوض کنیم و به مسجد کمک کنیم خودش مجرب و صاحب اعتکاف شود.
ارسال نظرات