احساس خطر نسبت به صهیونیسم؛ شرط لازم در مبارزه فرهنگی

اشاره: جریان رسانه‌ای صهیونیسم با در دست داشتن کمپانی‌های بزرگ هالیوودی، سالانه ده‌ها اثر سینمایی، انیمیشن و سریال درباره سرزمین مقدس(اورشلیم) و علیه مسلمانان می‌سازند. در این میان، جبهه‌ فرهنگی ـ هنری انقلاب اسلامی باید برای مقابله با چنین اقداماتی دست به دوربین شود و فیلم بسازند.

به همین دلیل خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، به گفتگویی با دکتر علیرضا سلطانشاهی، کارشناس حوزه فلسطین و صهیونیسم پیرامون اقدامات این جبهه در سال‌های اخیر و وضع موجود پرداخته است.

رسا ـ در آثار هنری چهل سال اخیر تا چه اندازه به مقوله دشمن‌شناسی پرداخته‌ شده است؟

اولین قدم در هر مسیری، داشتن شناخت لازم نسبت به مسیر و هدف آن است. متأسفانه با وجود تأکیدات زیاد امامین انقلاب بر مسئله فلسطین و مقابله با رژیم صهیونیستی از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون، شناخت متناسب با اهمیت این موضوعات وجود نداشته است.

هنر یکی از بهترین ابزارها برای انتقال مفاهیم مربوط به صهیونیسم و قدس است و ظرفیت‌های بسیار زیادی چون فیلم سینمایی، تئاتر، نقاشی و موسیقی در حوزه هنر وجود دارد که می‌توان با استفاده از آنها مفاهیم را منتقل کرد؛ اما هنگامی که شناخت درستی از دشمن وجود ندارد، طبیعتاً آثاری هم که به صورت فصلی و مناسبتی تولید می‌شود، به هیچ عنوان راه‌گشا نبوده و اثر گذاری لازم را نخواهد داشت پس در جذب مخاطب موفق نخواهد بود. اگر بخواهیم از ابتدای انقلاب تا الآن یک فیلم قابل دفاع را درباره فلسطین معرفی کنیم، فقط فیلم «بازمانده» است؛ درحالی‌که همه ابزارآلات و امکانات برای ساخت فیلم خوب در دسترس بوده است.

بازمانده، تنها فیلم قابل قبول

سازمان‌های زیادی چون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سینمای فارابی، صدا‌‌وسیما، سازمان تبلیغات و حوزه هنری وجود دارند که در طول این چهل سال برای فعالیت در مسائل هنری مربوط به انقلاب اسلامی، بودجه زیادی داشته‌اند و نیز در این حوزه مأموریت داشته‌اند؛ اما کارنامه آثار هنری در زمینه دشمن‌شناسی قابل قبول نیست. علی رغم فراهم بودن تمام امکانات، در عمل می‌بینیم که تنها یک فیلم مطلوب در این حوزه تولید شده و آن هم فیلم بازمانده است. در چنین شرایطی این سؤال ایجاد می‌شود که آیا این وضعیت، شایسته آرمان آزادی قدس شریف است؟

رسا ـ دلایل قابل قبول نبودن کارنامه آثار هنری در زمینه دشمن‌شناسی چیست؟

یکی از مهمترین مسائلی که در زمینه‌های مختلف مربوط به رژیم اشغالگر مطرح می‌شود، اختلاف بر تعریف از یهود و صهیونیسم است. بسیاری از افرادی که در این زمینه‌ها اظهار نظرهای کم‌مایه و سطحی دارند، بحث جدایی یهود از صهیونیسم را مطرح می‌کنند و ما باید ساعت‌ها و مدت‌های مدیدی تلاش کنیم تا یک عده‌ای که درگیر این توهم هستند را از این فضا خارج کنیم و تعریف کنیم که اساسا یهود به چه معناست و صهیونیسم یعنی چه؟!

متأسفانه شناخت بسیاری از کارگردانان و حتی مسؤولان کشور از مسئله فلسطین، هیچ وقت به‌اندازه بزرگی و ارزش این مسأله نبوده است. اغلب اوقات برخوردها با این مقوله، شعاری و سطحی بوده، درحالی‌که مسأله فلسطین از مهمترین مسائل ما در سطح خارجی می‌باشد. شناخت مسأله فلسطین و صهیونیست‌ها با تحقیق و تدبر و تفکر در این حوزه حاصل می‌شود.

نگاه مناسبتی به موضوعات مهم نباید داشت

وقتی در موضوع با این اهمیت تنها به شعار و فعالیت‌های تبلیغاتی در یک ایام و مناسبت‌ خاص بسنده کنیم، شأن قضیه رعایت نشده و حق آن نیز ادا نمی‌شود. جدی‌ترین دشمن ما در سیاست خارجی، رژیم صهیونیستی است. غفلت در این موضوع هیچ توجیهی ندارد و ایراد سؤال به مسؤلان ما وارد است که چرا در این حوزه هیچ فعالیتی نداشته اند؟!

یکی دیگر از مهمترین دلائلی که سبب ایجاد وضع کنونی شده، نبود احساس خطر نسبت به این موضوع است. اگر مردم ما مثل خیلی کشورهای عربی خطر صهیونیسم را از نزدیک لمس می‌کردند، شرایط خیلی فرق می‌کرد. به‌عنوان مثال، در ماجرای داعش وقتی مرزهای ما تهدید شد و در تهران نیز عملیات تروریستی انجام شد، مردم ما به صورت عینی و مصداقی متوجه داعش و خطر آن شدند و پس از آن دیگر نه‌تنها نسبت به اعزام نیرو به سوریه ابهام نداشتند، بلکه از آن حمایت هم کردند و متوجه راهبرد اصولی حضور ایران در سوریه و عراق شدند و با آن همراهی کردند.

بار سنگین مبارزه با صهیونیسم بر دوش حزب الله است

البته در بحث صهیونیسم، بار سنگین مبارزه بر دوش حزب‌الله لبنان و سایر گروه‌های مقاومت است و ما هنوز به‌طور خاص درگیر نشده‌ایم. اگر ما متوجه شویم که صهیونیست‌ها پس پرده خیلی از تحریم‌ها و اتفاقاتی که در دنیا علیه ما رخ می‌دهد هستند، شرایط تغییر خواهد کرد. متأسفانه شناخت کافی نسبت به این موضوع وجود ندارد؛ در نتیجه صدا و سیما روی این قضایا خیلی مانور نمی‌دهد و مردم نیز مانند مسؤولان دچار غفلت می‌شوند.

سیاست‌زدگی موجود در بسیاری از فضاهای هنری کشور می‌تواند عامل دیگری در به وجود آمدن شرایط کنونی باشد. متاسفانه گاهی دیده می‌شود که صرفا به دلیل سیاست‌زدگی، رمان نویس معروف و انقلابی کشور نسبت به موضوع فلسطین بی توجهی می‌کند یا کارگردان متعهد و مطرح کشور درباره قدس فیلم نمی‌سازد و یا حتی یک مجموعه هنری وابسته به نهادهای انقلابی در گالری هنری خود، اثری درباره قدس و بیت المقدس نمی‌آورد.

رسا ـ چه راهکارهایی را باید برای بهتر شدن اوضاع و کسب موفقیت در این حوزه اتخاذ کرد؟

در واقع تا زمانی که زبان عبری به عنوان زبان دشمن ما در دانشگاه‌ها و مراکز علمی مغفول واقع شود و دانشجویانی در این حوزه مشغول به تحصیل نباشند، صحبت کردن درباره دشمن شناسی خیلی شدنی نیست. در عین تأکیدات بسیار نسبت به این موضوع، برگزاری کرسی‌های زبان و ادبیات عبری در دانشگاه‌ها یک اقدام مهم است که هنوز صورت نگرفته است.

عرصه هنر بسیار پیچیده و فنی است و به‌ویژه در بحث سینما، تجارب عینی بسیار زیادی وجود دارد مبنی بر اینکه حتی اگر یک فیلم خوب هم ساخته شود، ممکن است فقط در چارچوب جغرافیایی کشور خودتان به نمایش درآید؛ زیرا مهمترین کمپانی‌های توزیع فیلم در جهان تحت نظر چند صهیونیست است که قطعا اجازه نخواهند داد فیلمی که در ضدیت با آنهاست اکران جهانی شود.

ما هنوز به مرحله‌ای نرسیده‌ایم که کسی اراده کند در اثبات موضوع فلسطین فیلم بسازد. شاید در رد این مسأله انگیزه‌هایی برای ساخت فیلم باشد اما متأسفانه برای ساخت فیلم در اثبات آن هیچ انگیزه و علاقه‌ای موجود نیست. یکی از دلایل مهم که سبب واگرایی هنرمندان و سایر اقشار نسبت به مسأله فلسطین شده است، اراده نظام و دولت برای پذیرش تمام هزینه‌های بحث فلسطین می‌باشد؛ درحالی‌که این تصمیم کاملا اشتباه است.

نظام و دولت باید بخش غیردولتی را فعال کنند و مردم را به این قضیه ورود دهند. اموری که در توان مردم نهفته است باید به خود مردم سپرده شود. امروز در تمام دنیا به‌همین شیوه عمل می‌شود و اگر دولت در انجام امری محدودیت داشته باشد، کار را به ngo می‌سپارد. بعضی دولت‌ها چون نمی‌توانند به صورت رسمی درباره یک موضوع اظهار نظر کنند، ngo ایجاد می‌کنند تا مسائلی را از این طریق مطرح کنند.

به عنوان مثال، در مسأله هولوکاست دلیلی نداشت که فردی در سطح رئیس جمهور کشور درگیر شود و هزینه‌های سنگین بدهیم؛ فقط کافی بود کار را به چند محقق، ناشر، مترجم و یا مؤسسات علمی و فرهنگی بسپاریم و آنها می‌توانستند کار را پیش ببرند و هزینه‌های آن نیز به مراتب کمتر می‌شد./گ404/ف

خبرنگار: مهدی براتی