سلطه مستقیم آمریکا بر فضای مجازی/ زیست بوم دوم مردم را نادیده نگیریم
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام والمسلمین علی نهاوندی، مدیرکل سابق مرکز پژوهشهای اسلامی رسانه، عصر امروز در نشست علمی بررسی فقهی شبکه های اجتماعی و فضای مجازی، اظهار داشت: بر اساس دیدگاه مقام معظم رهبری فضای مجازی مهم و سرنوشت ساز است و به اندازه انقلاب اسلامی اهمیت دارد و قدرت آن از سلاح و بمب اتم بیشتر است.
وی با اشاره به اهمیت فضای مجازی و شبکه های اجتماعی ابراز داشت: همان گونه که ما در زیست بوم واقعی اقتصاد، آموزش، فرهنگ، فناوری، امنیت و سرگرمی داریم، در فضای مجازی هم به نوعی تمام این ابعاد زندگی را داریم و یک هویت جدید مجازی برای ما به وجود آمده است که جای بحث دارد.
حجت الاسلام والمسلمین نهاوندی علم، فناوری، محصول و مصرف در بحث فضای مجازی را چهار واژه کلیدی دانست و گفت: نگاه اسلام در رابطه با علم و دانش و فناوری فی نفسه و به صورت اجمالی مثبت است؛ ولی چنانچه با توجه به زیرساخت های علوم انسانی غربی و ضد دینی به علم و دانش نگاه کنیم اگر تکنولوژی با مبانی انسان شناسی اسلامی سازگار نباشد اسلام خطوط قرمزی را برای آن ترسیم می کند.
وی به دو واژه محصول و مصرف پیرامون فضای مجازی اشاره و خاطرنشان کرد: اینترنت بر خلاف تصور برخی یک تکنولوژی نیست بلکه یک محصول است که برای مصرف جوامع در اختیار آنان قرا گرفته است و در حوزه مصرف پای مباحث فقهی به صورت جدی به میان می آید.
روند شکل گیری فضای مجازی
مدیرکل سابق مرکز پژوهشهای اسلامی رسانه شکل گیری شبکه های اجتماعی را محصول همگرایی سه فرایند تاریخی مستقل دانست و گفت: انقلاب اطلاعات و ارتباطات، تجدید ساختار سرمایه داری و اقتصاد متکی به برنامه ریزی و نهضت های فرهنگی دهه 1960 با هدف جهانی سازی سبب تولد شبکه های اجتماعی مجازی شده است.
وی با بیان این که شبکه های اجتماعی یک بستر تاریخی را طی کرده است تا به امروز رسیده است، خاطرنشان کرد: ما هنوز در دوره طفولیت فضای مجازی و شبکه های اجتماعی قرار داریم و یک دوره بلوغ زود هنگام را برای فضای مجازی را پیش رو داریم.
مزایا و آسیب های فضای مجازی
حجت الاسلام والمسلمین نهاوندی در ادامه به بیان مزایای شبکه های اجتماعی پرداخت و افزود: سرعت بالای ارائه خدمات، انتشار سریع و انتقال آزادانه اخبار و اطلاعات، کاهش چشمگیر هزینه ها و انرژی، امکان عبور از مرزهای جغرافیایی و تعامل با افکار و فرهنگ های مختلف، رشد علم و فناوری، شکل گیری و تقویت خرد جمعی، حفظ محیط زیست، ارتباط های مجازی مستمر با مخاطبان و موارد دیگر از جمله مزایای فضای مجازی و شبکه های اجتماعی هستند.
وی به معایب شبکه های اجتماعی و فضای مجازی اشاره و خاطرنشان کرد: از جمله معایب فضای مجازی عبارت از زیست بوم مهار گسیخته جدید، ایجاد بستری برای فردگرایی و غار نشینی مدرن، تسخیر افکار و تغییر رفتار و سبک زندگی جدید، ایجاد وابستگی شدید، ایجاد هویت مجازی، تغییر نقش ها در جامعه، سلب اراده، به اشتراک گذاشتن اطلاعات شخصی و محرمانه و آلودگی شخصیتی هستند.
کارشناس فقه رسانه افزود: همچنین مواردی از قبیل سوء استفاده روانی، ایجاد شکاکیت، تردید و تنفر، تنوع طلبی عاطفی و جنسی، آلودگی سیاسی، پنهانکاری و دروغ گویی، باند تجارت پنهان و منافع اقتصادی، حساسیت زدایی اعتقادی و ارزشی ، شکل گیری سریع شایعات و ترویج اخبار کذب، القای شبهه و تبلیغات ضد دینی، تضعیف بنیان خانواده، ایجاد شکاف نسلی را می توان از دیگر معایب فضای مجازی برشمرد.
وی با بیان این که در دنیا ریشه 67 درصد از طلاق ها، استفاده از فضای مجازی است، اظهار داشت: تنها 7 درصد از فضای مجازی در عرصه پژوهش به کار می رود و 93 درصد آن برای تفریح و سرگرمی استفاده می شود که مضرات زیادی برای فرد و جامعه دارد.
آمریکا بر فضای مجازی سلطه دارد
حجت الاسلام والمسلمین نهاوندی سلطه مستقیم آمریکا بر فضای مجازی را قطعی دانست و خاطرنشان کرد: آژانس امنیت ملیNSA که یک سازمان دولتی آمریکایی است سازمانی است که ارتباطات راه دور را در سراسر جهان رصد می کند و دریافت و تحلیل تصاویر ماهواره ای را هم انجام می دهد؛ یکی از محرمانه ترین سازمان های جاسوسی جهان است که در ایالت مریلند آمریکا قرار دارد و توانایی این را دارد که بیش از 50 درصد ترافیک جهانی را رهگیری و رصد کند.
وی افزود: مؤسسه آمریکایی «چشمان متعهد» یکی دیگر از مؤسسات است که در 150 کشور دنیا دفتر دارد و مبنای تصمیمات راهبردی و تنظیم روابط اروپا و آمریکا است و این مؤسسه آماری را از افزایش میزان مشکلات جنسی در فضای مجازی ارائه کرده است و درآمد آمریکا در سایت های مجازی بالغ بر 40 هزار میلیارد تومان بیان کرده است.
مدیرکل سابق مرکز پژوهشهای اسلامی رسانه تصریح کرد: بر اساس آمار مؤسسات آمریکایی در آمریکا 90 درصد پسران و 60 درصد دختران زیر 18 سال که دسترسی به اینترنت دارند به صورت حتم بیننده سایت ها و فیلم های مستهجن هستند و 71 درصد نوجوانان تحت تأثیر فضای مجازی به دور از والدین خود اقدام به رفتارهای نا مناسب و غیر متعارف جنسی می کنند.
وی با بیان اماری از سرانه اینترنت در ایران را 12 برابر ژاپن دانست و ابراز داشت: امروزه لشگر تلگرامی ایران 48 میلیون نفر هستند و همچنین 23 میلیون ایرانی کاربر بازی های رایانه ای هستند که از این تعداد نزدیک به 80 درصد را قشر جوان و نوجوان تشکیل می دهند.
سرگرمی اولویت اول فضای مجازی است
استاد درس خارج فقه رسانه تصریح کرد: محتوای شبکه های اجتماعی در اولویت اول سرگرمی و جوک و در اولویت دوم مباحث غیراخلاقی و جنسی در بین نوجوانان و جوانان است و به همین جهت ما در بعد تربیت دینی در فضای مجازی شاهد تغییر باورهای دینی و دست خوردگی در هنجارهای دینی و ایجاد شبهات خطرناک و عادی سازی گناه و فرقه گرایی هستیم.
وی با بیان این که در هر بازی رایانه ای حدود 30 هزار نفر در تولید و تدوین و ایده پردازی آن شریک هستند، گفت: فضای مجازی دنیای بسیار وسیع و پر سودی است و دنیای امروز در این فضا سیر می کند و هنوز به دنیای بالغ شده ای نرسیده است؛ ما با چنین بستری مواجه هستیم و این زیست بوم جدید در حقیقت یک انقلاب فرهنگی، اقتصادی و اطلاعاتی است.
حجت الاسلام والمسلمین نهاودی به ضرورت ورود فقهی به مسأله فضای مجازی اشاره کرد و اظهار داشت: تا کنون 2800 مسأله در فضای مجازی رصد شده است که از این تعداد 260 مسأله مستقیم با فقه ارتباط دارد و باید حوزه های علمیه به این فضا توجه و ورود داشته باشند./843/پ201/س