برای درک پدیده های اجتماعی اثبات گرایی راه گشا نیست

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از مرکز خبر و اطلاع رسانی جامعه المصطفی، حجت الاسلام والمسلمین حسن نظری شاهرودی در کارگاه های اسلامی سازی علوم انسانی که در سالن اجتماعات مجتمع امین قم برگزار شد، با بیان این که پدیده های طبیعی علت بردار و پدیده های اجتماعی دلیل بردار هستند، اظهار داشت: همواره برای درک پدیده های اجتماعی باید به دنبال دلیل باشیم؛ در مواجهه با پدیده های طبیعی نیز باید به دنبال علت باشیم.

وی علت گرایی و دلیل گرایی را یکی از برجسته ترین تفاوت های پدیده های اجتماعی و طبیعی عنوان کرد و ابراز داشت: پدیده های اجتماعی اعتباری بوده، منشأ آن ها نیاز تشریحی است.

معاون جامعه و نظام جامعه مدرسین خاطرنشان کرد: در مواجهه با پدیده های طبیعی روش های اثبات گرایی جوابگو است و در برخورد با پدیده های اجتماعی باید عقل را دخیل کرد؛ چرا که در این پدیده ها، اثبات گرایی راه گشا نیست.

حجت الاسلام والمسلمین نظری شاهرودی در ادامه ضمن ارائه مثال های متفاوتی در رابطه با پدیده های طبیعی و اجتماعی، خاطرنشان کرد: قوام حرکت ها بر قاعده استوار بوده، در فقدان قاعده، اعتباریات هیچ ارزشی نخواهند یافت.

وی با بیان این که برخی از رفتارهای اجتماعی ما اعتباری بوده، بر قواعدی مشخص استوار است، خاطرنشان کرد: اجرایی سازی قواعد مشخص رفتاری در جامعه، به واقعیت هایی قابل صدق و کذب تبدیل شده، می توان آنها را نفی و یا اثبات کرد.

رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به این که برخی از عوامل اجتماعی قابل تعریف کردن و برخی نیز اعتباری و قراردادی هستند، یادآور شد: احکام اجتماعی در متعلقات اجتماعی متفاوت بوده، متعلقات در اختیار شارع بوده، شارع با نظر به مصلحت و وجوب احکام، اعتبارهایی را الزام می کند که متعلق آن دارای مصلحت و مفسده است./1325/د101/ب1