حالت شب‌های قدر؛ گر خطا گفتیم اصلاحش تو کن
حجت الاسلام سید علی اکبر صداقت، نویسنده و پژوهشگر حوزه علمیه قم، در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با توجه به این که نظر برخی علما مانند آیت الله کشمیری(ره) و آیت الله قاضی(ره) این است که شب قدر شب بیست و سوم ماه رمضان است، گفت: شب های نوزدهم و بیست و یکم به عنوان مقدمه و آمادگی برای شب قدر است که باید آن را قدر بدانیم و شناخت نسبت به آن داشته باشیم.
وی با بیان این که در شب قدر فیض خاص الهی بر بندگان نازل می‌شود و باید از برکات آن استفاده کرد، افزود: با توجه به این روایت از امام صادق(ع) که می‌فرمایند « الا انّ فی ایام الدهرکم لنفحات الا فتعرضوا لها» گاهی در ایام زندگی نسیم هایی می وزد، آنها را بگیرید» شب های قدر این گونه است و مانند نسیمی که به آرامی می‌وزد و می‌گذرد خیلی سریع تمام می‌شود که انسان باید این فرصت خاص را به خوبی دریابد.
نویسنده و پژوهشگر حوزه علمیه قم با اشاره به این که در شب قدر امام زمان(عج) کارهای سال آینده انسان را امضا می‌کند، گفت: همان طور که در زیارت آل یاسین به ائمه طاهرین(ع) می گوییم شما چشم بینای خداوند هستید در شب قدر ظاهر و باطن ما را امام زمان(عج) می‌بیند و اگر ما بتوانیم با اخلاص خود نظر امام زمان را جلب کنیم ایشان هم امضای خاص برای ما خواهد داشت.
وی با بیان این که در گذشته سلاطین به مردم بار عام می‌دادند و در روزهای خاصی با مردم دیدار داشتند و حوائج مادی شان را برطرف می‌کردند، گفت: خدای متعال هم چند روز در سال به مردم این فرصت را می‌دهد که بتوانند مورد توجه خاص خداوند قرار گیرند و شب قدر از همان فرصت‌ها است که انسان باید فیض خاص خدا را دریافت کند.
در دعا باید به ترجمه و مفهوم دعا توجه شود
شاگرد آیت الله کشمیری با تأکید بر این که توجه به خدا و عبادت خدا فقط به خواندن دعاها و زیارات مختلف نیست، اظهار داشت: با توجه به این که بیشتر مردم ایران عربی زبان نیستند و معانی ادعیه را متوجه نمی شوند خواندن ترجمه و معانی دعاها اگرچه یک دعا باشد بسیار ارزشمند و مفید است و سبب افزایش فهم انسان از دعا می شود و شناخت انسان نسبت به خدا بیشتر می شود؛ البته خواندن اصل دعا هم دارای ارج و ثواب است.
وی در ادامه افزود: شب قدر فرصت مناسبی برای توبه و بازگشت است پس انسان باید با محاسبه رفتار و اعمال خود در سال گذشته از اعمال بد خود توبه کند و از خدا بخواهد که تقدیر سال آینده او را مبارک بنویسد.
گر خطا گفتیم اصلاحش تو کن
حجت الاسلام صداقت با اشاره به این که انسان باید در شب قدر با خضوع و خشوع بتواند ترحم خداوند را نسبت به خودش جلب کند، افزود: برای جلب ترحم خداوند قالب خاصی بیان نشده بلکه هر انسانی با توجه به روحیات و شرایطی که دارد باید با زبان خود به راز و نیاز با معبود خود بپردازد که مولانا در این مورد می گوید:
یاد ده مارا سخن های دقیق که تو را رحم آورد آن ای رفیق
هم دعا از تو اجابت هم ز تو ایمنی از تو مهابت هم ز تو
گر خطا گفتیم اصلاحش تو کن مصلحی تو ای تو سلطان سخن
کیمیا داری که تبدیلش کنی گرچه جوی خون بود نیلش کنی
این چنین میناگری‌ها کار توست این چنین اکسیرها اسرار توست
وی با اشاره به شعر مولانا گفت: این زبان یک شاعر است که با خدا راز و نیاز می‌کند و هر انسان با توجه به موقعیت خود و با زبان خود باید با پروردگار سخن بگوید و خشوع و خضوع کند؛ زیرا همه نمی‌توانند مانند هم با خدا راز و نیاز کنند و زبان ها فرق می‌کند.
استاد حوزه علمیه قم با بیان این که در دعای ابو حمزه ثمالی به ما می‌آموزد که تملق گویی در بارگاه الهی ایراد ندارد، افزود : انسان باید در دعای خود خدا را با صفات خوب توصیف بکند و خود را در برابر خداوند ناتوان و ناچیز بداند.
انسان باید در شب قدر حالت حضور و مراقبه داشته باشد
وی با بیان این که از نظر عرفانی انسان باید در شب قدر حالت حضور و مراقبه داشته باشد، گفت: برخی افراد در ابتدای شب قدر حال خوبی دارند و با خشوع و خضوع راز و نیاز می کنند؛ اما بعد از آن تا وقت سحر به شوخی و کارهای بیهوده می‌پردازند که ممکن است فرصت دریافت برکات شب قدر را از بین ببرد.
حجت الاسلام صداقت با بیان این که انسان باید در شب قدر با توجه به حال خود دعاهای وارده را بخواند، اظهار داشت: دعای خاصی را نمی شود برای همه مردم تجویز کرد بلکه هر انسان با توجه به شرایط خود باید آن دعا یا عملی را انجام دهد که به او حالت خشوع و حضور دل بدهد.
وی همچنین طول دادن مراسم احیا و قرآن بر سر گذاشتن را موجب خستگی نفس دانست و گفت: باید به گونه ای مراسم را اجرا کرد که اکثر مردم توان همراهی را داشته باشند و حال حضور آنها از بین نرود./843/ت301/س