ایمان تا زمانی که مبنای عمل نشود بی ریشه است/ تقیه به معنای سازش با ظالم نیست
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حسن رحیم پور ازغدی، در نشست بازخوانی اندیشه های رهبر معظم انقلاب که با محوریت کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» ایشان، در حسینیه آیت الله سید جواد خامنه ای برگزار شد، به تبیین بینش مذهبی برآمده از این کتاب پرداخت و گفت: بینش مذهبی مطرح در این کتاب اصولی دارد که به آن اشاره می کنم.
وی نخستین اصل از این بینش را تفاوت میان سبک زندگی متدینین با غیر متدینین عنوان کرد و افزود: زندگی دینی باید با زندگی غیر دینی متفاوت بوده و از آن بهتر باشد؛ در غیر این صورت وقتی هر دو برای چند صباح زندگی حاضر باشند هر کاری بکنند و هر چیزی را بگویند و تمام فضایل و ارزش ها را زیر پا بگذارند، چه تفاوتی بین مسلمان و کافر وجود خواهد داشت؟
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی این اصل را عامل مرزبندی میان ایمان حقیقی و غیر حقیقی دانست و خاطرنشان کرد: ایمان تا زمانی که مبنای عمل نشود، واقعی نیست و ایمانی سست و بی ریشه است؛ آیا این که فقط زیارت و مناسک مذهبی در جامعه ای وجود داشته باشد، کافی است یا باید در سبک زندگی جامعه، از بازار تا پارلمان، دولت، مدرسه، مزرعه و کارخانه شاخصه های مذهب دیده شود؟
رحیم پور ازغدی اظهار داشت: در برخی از موارد کافر از مومن بهتر می شود چرا که صراحتا می گوید »معتقد نیستم» اما کسی که به خدا معتقد است بیش تر از او دروغ می گوید؛ قرآن در این باره خیلی صریح موضع می گیرد و تعبیر «إن کنتُم مُؤمِنین» را شرط «أعلَون» بودن بیان می کند.
وی افزود: وقتی خداوند می فرماید «فَاتَّقُواالله...»، در کنار آن بلافاصله به نوع تقوا اشاره می کندکه این ها دستوراتی برای سبک زندگی دینی و اجتماعی است؛ وقتی می گوید «أصلِحُوا ذاتَ بَینَکُم»، یعنی هرجا روابط تان از نظر اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و خانوادگی غیر اخلاقی است، آن را اصلاح کنید.
بسیاری از محافل مذهبی ما راکد هستند
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با قرائت این بند از کتاب مذکور که «ایمان به صورت یک آب راکد در وجود فرد معنا ندارد»، یادآور شد: اصل دومی که از این بحث گزینش کرده ام، درباره تفاوت بین دو نوع اسلام و دو نوع مذهبی بودن است؛ ایمان در اسلامی که در آن حرکت، تکان و رشد نیست، ایمان نیست؛ قرآن می فرماید «إذا تُلِیَت عَلیَهِم آیاتُه زادَتهُم إیماناً»، یعنی با هربار قرائت قرآن نسبت به آن مومن تر شده باشی؛ ایمان زنده آن است که هر وقت با این مفاهیم روبرو می شوی کم و کیف ایمانت متفاوت با قبل باشد.
رحیم پور ازغدی در ادامه تصریح کرد: بسیاری از محافل دینی و مذهبی ما راکد هستند و علامت زندگی در آن ها وجود ندارد؛ در ایمان راکد تمام اعمال مذهبی انجام می شود، اما این جنازه ای از ایمان است، نه خود ایمان؛ و وقتی انسان پس از بلوغ با سایر مکاتب آشنا شده و یا وارد میدان عمل همان آموخته هایش می شود؛ مقاومت در برابر وسوسه ها برایش مشکل می شود.
وی در بیان مصداقی از نمونه کسانی که ایمان آنها راکد است، اظهار کرد: در دفاع مقدس هم که سخت ترین شرایط بود، همه مردم جبهه نمی رفتند، بعضی ها هم هر چندماه یک بار می آمدند؛ در انقلاب هم همین طور بود و تنها بخشی حاضر بودند هزینه دین داری را بپردازند، همان طور که در صدر اسلام و زمان انبیاء نیز همین گونه بود؛ امروز هم به شکل دیگری این موضوع وجود دارد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: ایمانی که با این آسانی به دست آمده باشد، به همین آسانی هم از دست می رود؛ کافی است در مشکلی لازم باشد بین دین و دنیا یکی را انتخاب کنیم؛ اکثر ما صد ساعت وقت هم برای تفکر در دین مان نمی گذاریم، در صورتی که اگر مفهوم «لااله الا الله» را فهمیدیم، هرچه را مطابق با آن ببینیم بر ایمان ما افزوده می شود و ایمان ما دیگر در خطر نیست.
تقیه به معنای سازش با ظالم نیست
رحیم پور ازغدی «ریشه کن شدن فساد بشری توسط خود بشر» را اصل سوم قابل برداشت از بینش مذهبی ارائه شده در بیانات رهبر معظم انقلاب دانست و گفت: توکل، تقیه و صبر برای مجاهد و کسی است که مبارزه می کند؛ کسی که وارد مبارزه نشود، نیاز به تقیه ندارد چرا که تقیه به معنای سازش با ظلم نیست.
وی یادآور شد: انبیای الهی از جنس بشر بودند و این یعنی بشر می تواند اوضاع را تغییر دهد چرا که این مشکلات را خود بشر به وجود آورده است؛ خداوند در قرآن می فرماید «اگر خداوند به دست خود مردم شر آن ها را دفع نکند و برخی انسان ها جلوی ظالمان نایستند، دشمن به سراغ آن ها می آید»، همان طور که رضا خان سراغ کسانی رفت که می خواستند فقط دین شان را حفظ کنند و کاری به کار او نداشتند؛ حجاب را از سر ناموس و عمامه را از سر روحانیون بر می داشت.
توکل، تسلیم بودن در برابر اراده حق است
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: توکل و تفویض به معنای تسلیم بودن در برابر اراده حق است و برای مؤمن به این معنا است که هیچ دری، هیچ وقت بسته نیست؛ می گویند وقتی حضرت یوسف(ع) از زلیخا فرار می کرد، در ها بسته بودند و او برای انجام وظیفه خود به طرف درهای بسته حرکت می کرد و با چنین توکلی بود که درهای بسته باز می شدند، همان طور که برخی از رزمندگان دفاع مقدس با یقین نسبت به این که شهید می شوند وارد عملیات می شدند و پیروز می شدند.
رحیم پور ازغدی در تبیین اصل چهارم بینش مذهبی برگرفته شده از کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن»، اظهار کرد: در انفاق و امور خیریه دینی هم باید عقل را به کار گرفت؛ هر نوع خرج کردنی را انفاق نمی گویند، اگر اول بیندیشیم چه نیازی در جامعه اسلامی وجود دارد و در آن زمینه برای رضای خدا خرج کنیم، این انفاق می شود.
وی تصریح کرد: همواره تفکری با این مضمون بوده که «می توان در عین مذهبی بودن، سرمایه دار بود» و اصلا می گفت مذهبی زرنگ چنین فردی است؛ تفکری هم در زمان پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) داشتند که خود را در کام مشکلات بیندازند و هر که کم تر مصرف کرده و بیش تر تولید کند، عزیز تر است که نمونه این تفکر را در انقلاب و جنگ دیدیم که فرمانده جنگ غذای خوب را به رزمندگان می داد و کفش و لباس آن ها را نیز شست و شو می کرد.
تفاوت رهبران، از نمودهای تفاوت مذاهب است
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: تفاوت دو نوع مذهب، در تفاوت رهبران آنها هم هست، در یکی از آنها رهبران در صف اول مبارزه می ایستند و جلوتر از همه در کام خطر رفته و سپس به مردم می گویند بیایید، در دیگری هم رهبران در آخر صف می ایستند و مردم را به جبهه می فرستند.
رحیم پور ازغدی تفاوت امام راحل با دیگران را به خاطر شخصیت ایشان دانست و افزود: فرق امام(ره) با دیگران به خاطر حرف های متفاوت نبود، به خاطر این بود که ایشان شخص دیگری بود و به حرف هایی که می زد ایمان داشت و این گونه نبود که از هر حرفی خوشش بیاید بگوید، چنین رهبرانی هستند که مردم به آنها ایمان می آورند./820/پ201/ج