حجت الاسلام ایزدهی:
نهج‌البلاغه باید از «متن بلاغی» به «متن حکمرانی» بازخوانی شود
رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه با تأکید بر ضرورت بازخوانی کاربردی نهج‌البلاغه در عرصه حکمرانی اسلامی، گفت: نهج‌البلاغه باید فراتر از متنی ادبی، به‌عنوان الگویی جامع برای سیاست، عدالت و مدیریت در جامعه اسلامی تفسیر و بازنویسی شود تا ظرفیت‌های آن در ساختار سیاسی و فرهنگی امروز کشور به‌کار گرفته شود.
به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، حجت الاسلام سیدسجاد ایزدهی رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه در چهارمین کنگره بین‌المللی راه نجات، نهج‌البلاغه و حکمرانی علوی، با اشاره به جایگاه نهج‌البلاغه در حوزه حکمرانی اسلامی، اظهار داشت: بحث حکمرانی در سال‌های اخیر در عرصه سیاست و مدیریت بسیار مطرح شده است؛ حکمرانی را می‌توان به معنای حکومت‌داری، فرایند اداره جامعه یا نظام شاخص‌گذاری دانست؛ طبیعتاً شاخص‌های حکمرانی در همه جوامع یکسان نیست و هر جامعه‌ای متناسب با فرهنگ خود معیارها و ارزش‌های خاصی دارد. در جامعه اسلامی، نماد و معیار ما، امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام است که در نهج‌البلاغه الگوی کامل حکمرانی را ارائه کرده‌اند.
وی افزود: متأسفانه ما پس از بیش از هزار سال، هنوز نهج‌البلاغه را از منظر بلاغت و ادبیات بررسی می‌کنیم، در حالی‌که باید آن را به عنوان یک متن کاربردی در حوزه حکومت، سیاست و مدیریت جامعه اسلامی بخوانیم؛ همان‌طور که برخی منابع دینی دیگر، بازخوانی موضوعی و کاربردی شده‌اند، لازم است نهج‌البلاغه نیز بر اساس نیازهای امروز جامعه اسلامی و ساختار سیاسی آن بازنویسی و تفسیر شود.
رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه در ادامه بیان کرد: ایرانیان عادت کرده‌اند که به تعبیر اقتصادی، خام‌فروشی کنند؛ یعنی منابع معرفتی خود را بدون فرآوری عرضه می‌کنند؛ نهج‌البلاغه نیز از این قاعده مستثنی نبوده است؛ ما باید بتوانیم این گنجینه عظیم را فراوری کنیم، بخش‌بندی و نظام‌مند بسازیم و متناسب با حوزه‌های سیاست، اقتصاد، عدالت و اجتماع از آن بهره ببریم. در غیر این صورت، همچنان از ظرفیت واقعی آن بی‌بهره خواهیم بود.
وی با تأکید بر اینکه امام علی(ع) در حکمرانی خود الگویی جامع از عدالت و مشارکت ارائه داده‌اند، گفت: حضرت امیر علیه‌السلام در پنج سال حکومت خویش، عدالت را رکن اساسی اداره جامعه قرار دادند و در عمل نشان دادند که حاکم اسلامی باید اهل قانون، مسئولیت‌پذیری و پرهیز از دنیاطلبی باشد؛ عدالت، مصلحت‌سنجی و مشارکت اجتماعی، شاخص‌های کلیدی حکمرانی علوی‌اند و ما موظفیم این مفاهیم را از سطح شعار به سطح نظام سیاسی و فرهنگی کشور ارتقا دهیم.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با انتقاد از نگاه صرفاً ادبی به نهج‌البلاغه تصریح کرد: اگر ما نتوانیم در حوزه سیاست و حکومت از سخنان امیرالمؤمنین بهره ببریم، کاستی از ماست، نه از این متن مقدس؛ همان‌گونه که یک کودک اگر از خوردن شیر امتناع کند، مشکل از او نیست بلکه از نحوه ارائه ماست؛ ما نیز باید نهج‌البلاغه را به زبان نسل امروز، با نیازهای فکری و اجتماعی او عرضه کنیم.
وی خاطرنشان کرد: بازخوانی نهج‌البلاغه باید با رویکرد کاربردی و متناسب با نیازهای مردم و مدیران جامعه اسلامی صورت گیرد؛ این کتاب نه‌تنها منشور اخلاق و عدالت، بلکه الگوی کامل سیاست علوی است که می‌تواند مبنای حکمرانی دینی و عدالت‌محور در جهان معاصر باشد.
ارسال نظرات