حکم بازداشت دیوان کیفری بینالمللی علیه نتانیاهو به چه معناست؟
مقامهای رژیم صهیونیستی بهطور فزایندهای نگران هستند که دادگاه کیفری بینالمللی حکم بازداشت سران این رژیم را با گذشت ۷ ماه از جنگ غزه صادر کند.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی، بهطور کلی در مورد اقدام دیوان بینالمللی کیفری علیه نظامیان و مقامهای این رژیم واکنش نشان داده و وزارت خارجه این رژیم نیز گفته که گزارشهای مربوط به اقدامات را در این زمینه نیز پیگیری میکند.
نگاهی به تاسیس و سابقه دیوان کیفری بینالمللی
دیوان کیفری بینالمللی در سال ۲۰۰۲ به عنوان آخرین دادگاه دائمی برای محاکمه افراد مسئول فجیعترین جنایات جهان -جنایات جنگی، جنایات علیه بشریت، نسلکشی و جنایت تجاوز، تأسیس شد.
اساسنامه رم که دیوان بینالمللی کیفری را ایجاد کرد، در سال ۱۹۹۸ تصویب شد و زمانی که ۶۰ مورد تصویب در سال ۲۰۰۲ دریافت کرد، لازمالاجرا شد.
مجمع عمومی سازمان ملل دیوان کیفری بینالمللی را تایید کرد، اما این دادگاه مستقل است.
بدون یک نیروی اجرایی، دیوان کیفری بینالمللی برای دستگیری مظنونان به کشورهای عضو متکی است، که ثابت شده است این موضوع مانع بزرگی برای پیگرد قانونی است.
نتانیاهو، مدعی شد: اسرائیل هرگز هیچ تلاشی از سوی دیوان کیفری بینالمللی را برای تضعیف حق ذاتی در دفاع از خود نمیپذیرد.
نخست وزیر رژیم صهیونیستی، میگوید: در حالی که دیوان کیفری بینالمللی بر اقدامات اسرائیل تأثیری نخواهد گذاشت، این یک سابقه خطرناک خواهد بود.
وزارت خارجه رژیم صهیونیستی اعلام کرد که به ماموریتهای خارج از اراضی اشغالی از «شایعاتی» خبر داده که احتمالا دادگاه، دستور بازداشت مقامهای ارشد سیاسی و نظامی رژیم صهیونیستی را صادر کند.
دیوان کیفری بینالمللی چیست؟
۱۲۴ کشور عضو دیوان کیفری بینالمللی اساسنامه رم را امضا کردهاند، اما دهها کشور صلاحیت دادگاه را در مورد جنایات جنگی، نسلکشی و سایر جنایات امضا نکرده و نمیپذیرند.
دیوان کیفری بینالمللی زمانی درگیر یک پرونده میشود که کشورها قادر یا تمایلی به تعقیب جنایات در قلمرو خود نداشته باشند.
در سال ۲۰۲۰، دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا، دادستان دیوان بینالمللی کیفری و یکی دیگر از کارکنان ارشد دفتر دادستانی را تحریم کرد.
کارکنان دیوان بینالمللی کیفری در حال بررسی جنایتهای جنگی نیروهای آمریکایی و متحدان و مقامات اطلاعاتی آنها در افغانستان بودند.
دیوان کیفری بینالمللی ۱۷ تحقیق در حال انجام دارد، در مجموع ۴۲ حکم بازداشت صادر کرده و ۲۱ مظنون را بازداشت کرده است، قضات آن ۱۰ مظنون را مجرم شناخته و ۴ مظنون را تبرئه کردهاند.
در سالهای اولیه، این دادگاه به دلیل تمرکز بر جنایات در آفریقا مورد انتقاد قرار گرفت؛ ۱۰ مورد از تحقیقات آن در کشورهای آفریقایی است، اما اکنون تحقیقات در آسیا، اروپا، خاورمیانه و آمریکای لاتین دارد.
رابطه دیوان بینالمللی کیفری با رژیم صهیونیستی و سرزمینهای فلسطینی چیست؟
مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۲۰۱۲ وضعیت فلسطینیان را از یک ناظر سازمان ملل به یک کشور ناظر غیرعضو ارتقا داد.
این اقدام درها را برای پیوستن سرزمینهای فلسطینی به سازمانهای بین المللی از جمله دیوان کیفری بینالمللی باز کرد.
دیوان بینالمللی کیفری در سال ۲۰۱۵، یک سال پس از پذیرش صلاحیت دادگاه از سوی فلسطینیها، «کشور فلسطین» را به عنوان عضو پذیرفت.
دادستان ارشد دادگاه کیفری بینالمللی، در سال ۲۰۲۱ اعلام کرد که در حال آغاز تحقیقات در مورد جنایات احتمالی در خاک فلسطین است؛ رژیم صهیونیستی اغلب به سازمان ملل و نهادهای بینالمللی اتهامات سوگیری میزند و نتانیاهو این تصمیم را به عنوان ریاکارانه و یهودستیزانه محکوم میکند.
کریم خان، دادستان دیوان بینالمللی کیفری، در دسامبر گذشته (آذر ۱۴۰۲) از رامالله و اراضی اشغالی بازدید کرد.
کریم خان، گفت: قوانین بینالمللی بشردوستانه همچنان باید در جنگ اسرائیل اعمال شود و ارتش اسرائیل قوانینی را میداند که باید اعمال شود.
پس از این دیدار، دادستان دیوان کیفری بینالمللی گفت که تحقیقات این نهاد در مورد جنایات جنگی در فلسطین «اولویت دفتر من است».
تلاش آمریکا و رژیم صهیونیستی برای جلوگیری از صدور حکم
بنا بر گزارشها، رژیم صهیونیستی و آمریکا هر دو از دادگاه کیفری بینالمللی میخواهند تا صدور این حکمها را متوقف کند.
دیوان کیفری بینالمللی صلاحیت رسیدگی به جنایات بینالمللی نسلکشی، جنایات جنگی، جنایات علیه بشریت را دارد.
روند صدور حکم بازداشت در دیوان کیفری بینالمللی چگونه است؟
هیئتی از قضات دادگاه باید این احکام بازداشت را تأیید کنند؛ دادستان دیوان باید با شواهد خود به اقناع دست یابد و سپس به جلو حرکت کند.
بهمحض صدور حکم دستگیری، اعضای اساسنامه رم -۱۲۴ کشور- موظف خواهند بود که در صورت ورود آن فرد به قلمرو خود، هر کسی را که تحت حکم بازداشت است دستگیر کنند.
برای کابینه رژیم صهیونیستی، این امر چشمانداز مخربی خواهد بود که شاهد صدور هر یک از این حکمهای دستگیری علیه آنها باشد، این امر آنها را فلج کند.