سنت املاء و استدراج الهی

به گزارش خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، آیت‌الله سیدمحمدمهدی میرباقری، شب گذشته در محفل معارفی حرم مطهر بانوی کرامت در شبستان امام خمینی(ره)در تبیین آیه وَلَا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ ۚ إِنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ لِيَزْدَادُوا إِثْمًا ۚ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ (آل عمران/178) گفت: آنان که به راه کفر رفتند گمان نکنند که مهلتی که ما به آنها می‌دهیم به حال آنان بهتر خواهد بود، بلکه آنها را مهلت می‌دهیم تا بر گناه و سرکشی خود بیفزایند، و آنان را عذابی خوارکننده است. یعنی راه را برای آن ها باز گذاشتیم تا در عالم اختیار، تا آخر خط و انتهای برنامه شان جلو بروند و ما جلوی کار آن ها را نمی گیریم ولی نتیجه ای که این فرصت برای آن ها دارد، پایانش تنها یک رنج همراه با خواری است. در روایت ذیل همین آیه نقل شده: مرگ هم برای شخص مومن خوب است هم برای کافر اما برای مومن به خاطر وعده هایی که خداوند به آن ها برای پس از مرگ داده که وضعیتش حتماً بهتر خواهد بود البته آن مومنی که ایمانش عاریه ای نباشد و تا اخر همراه او باشد.

سخنران حرم مطهر بانوی کرامت با اشاره به داستان قارون در قرآن اظهار داشت: از آن جایی که قارون به علم کیمیا دسترسی پیدا کرده بود، از مال و امکانات فراوانی بهره برده و برای خودش گنج های فراوانی درست کرده بود که به تعبیر قرآن، کلید این گنج ها را یک انسان توانا با زحمت می توانست بلند کند و زمانی که به او گفتند از این امکانات برای آخرت خودت استفاده کن و آن ها را بیهوده تلف نکن، قارون در پاسخ گفت «انّما اوتیته علی علم عندی» یعنی من با علمی (علم کیمیا) که دارم امکاناتی را به دست آورده ام و به کسی مربوط نیست در نتیجه برای مردم یک فتنه ای ایجاد شد.

استاد سطوح عالی حوزه علمیه افزود: بعد از آن خداوند می فرماید «و خسفناه و بداره» یعنی کار به جایی رسید که قارون و همه امکاناتش را در زمین فرو بردیم همانند فرو رفتن انسان در آب و آن کسانی که تا دیروز تمنای امکانات قارون را داشتند، بعد از این قضیه گفتند خوب شد ما جای قارون نبودیم. این همان سنت آزمایش الهی است که در نتیجه اطرافیان حضرت موسی زمانی که این اتفاق را مشاهده کردند گفتند «ویکأنّ الله لا یفلح الکافرون» یعنی خداوند متعال به شخص کافر، امکانات و فرصت های دنیایی می دهد اما این به معنای «فلاح» و رستگاری نیست بلکه باعث گرفتاری آن ها می شود.

آیت الله میرباقری با بیان اینکه حضرت امام حسین (ع) هم همین آیه را خطاب به بنی امیه متذکر شدند گفت: خداوند به بنی امیه هم همین فرصت را داد اما انتهایش عذاب خوار کننده است همانند داستان حضرت مسلم که در ابتدا این طور به نظر می رسید که حضرت مسلم با اشتباه محاسباتی دستگیر شد اما ما باید انتهای کار را نگاه کنیم که ابن زیاد مجبور شد برای فرار به لباس زنانه متوسل شود. الان در زمانه ما هم همنیطور است یعنی خداوند یک سری امکانات و مهلت به کفار می دهد اما این پایان کار نیست.

نماینده مجلس خبرگان رهبری با بیان آیه فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتَالُ إِذَا فَرِيقٌ مِنْهُمْ يَخْشَوْنَ النَّاسَ كَخَشْيَةِ اللَّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْيَةً (نساء/77) اظهار داشت: در همان زمان اباعبدالله (ع) هم کسانی همچون سلیمان بن صرد خزائی بودند که اگر چه در زمان امام حسن مجتبی (ع) به علت عدم قیام، ایشان را «مذل المومنین» خطاب می کردند اما درست در زمان کربلا وقتی عرصه قیام وجهاد فراهم شد گفتند الان زمان مناسبی برای جنگ نیست و بهتر است صبر کنیم تا در زمان امام موعود (عج) که پیروزی حتمی است بجنگیم تا پیروز شویم در نتیجه جناب مسلم بن عقیل را همراهی نکرد و در کربلا هم نیامد بلکه بعد از کربلا قیام توابین اتفاق افتاد.

رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم با اشاره به داستان جنگ حمراء الاسد: زمانی که مسلمانان عصر رسول خدا (ص) در جنگ بدر به شکست ظاهری مبتلا شدند، وضعیت به گونه ای شد که درجه ایمان افراد از یکدیگر مشخص شد زیرا از طرفی بعضی از یاران پیامبر (ص) فرار کردند و تا چند روز بعد بازگشتند، از طرفی یارانی همچون امیرالمومنین (ع) با وجود جراحات سنگین در کنار رسول خدا ماندند و از سوی دیگر خبر آمد که لشکر کفار در بین راه بازگشت به خانه خود، دوباره تصمیم بر جنگ و یک سره کردن کار نظام و جامعه نبوی گرفته اند؛ درست در این زمان، حضرت رسول اکرم (ص) لشکری مهیا نمودند برای تعقیب مشرکین که پیروزی بزرگی نیز به همراه داشت و آیه «ٱلَّذِينَ ٱسۡتَجَابُواْ لِلَّهِ وَٱلرَّسُولِ مِنۢ بَعۡدِ مَآ أَصَابَهُمُ ٱلۡقَرۡحُ لِلَّذِينَ أَحۡسَنُواْ مِنۡهُمۡ وَٱتَّقَوۡاْ أَجۡرٌ عَظِيمٌ»(آل عمران/172) در رابطه با همین قضیه حمراء الاسد نازل شده است که می توان گفت یک قاعده و نظام کلی را برای ما تبیین کرده است.

وی ادامه داد: در همین زمینه روایتی نقل شده است با این مضمون که تعجب می کنم از کسی که نگران خطر و دشمن است که چرا به این آیه «حسبنا الله و نعم الوکیل» تمسک نمی کند. از سوی دیگر اتفاقا در این شرایط که پیغمبر خدا می فرماید برید به میدان، درست در همین برهه، شیطان لشکر خوف می فرستد «انما الشیطان یخوّف اولیاءه» و در نتیجه اولیاء شیطان می ترسند اما اولیاء الله به آیه «حسبنا الله و نعم الوکیل» تمسک می کنند.