حق انتخاب، مهمترین عامل تغییر و تحول
به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا و به نقل از مهر، جلال ریزانه محقق آینده پژوهی در یادداشتی به شناخت و اقدام برای تحقق خواستهها در آینده جامعه پرداخته است. متن این یادداشت را در زیر میخوانید.
شناخت آینده و اقدام برای تحقق خواستهها در آینده که از آن به نام آرزوها یاد میکنیم از اولین اولویتهای فردی و اجتماعی است. شاید بیشترین تلاش ما در زمان حال برای رفع نگرانیهای احتمالی در آینده و به وقوع پیوستن رخدادهای دوست داشتنی ما در زمانهای پیش رو باشد.
در دانش آینده پژوهی شکلگیری آینده از تعامل چهار مفهوم شناخته میشود:
اولین مفهوم روندها میباشند، روندها به صورت کلان و خرد شناخته و بررسی میشوند و مانند تار و پود یک فرش اساس شکلگیری اتفاقات و تصاویر در آینده هستند و با شناسایی آنها میتوان از بسیاری از اتفاقات پیش رو آگاهی پیدا نمود و شکلگیری رخدادهای پیش رو را به تصویر میکشند. مانند نرخ رشد جمعیت که در میزان رشد و نمو جامعه را در آیندههای دور و نزدیک مشخص مینماید.
دومین مفهوم رویدادها یا event ها هستند. هیچ تجربه و سابقهای از آنها در گذشته به صورت واضح یافت نمیشود و به صورت یکباره رخ میدهند. مانند کرونا که در زمان کنونی به صورت یک رویداد بر بسیاری از شئون زندگی انسانها تأثیرات شگرفی به جای گذاشته است.
سومین مفهوم تصاویر از هستند که نشان میدهند انسانها چه عزم و ارادهای دارند و بر این اساس مطالعه این تصاویر برای فهم و درک آینده به ما کمک میکند. برنامهها، چشم اندازها، استراتژیها، استراتژیهای رقیب مثال چشمانداز ۱۴۰۴ در انتخابات ریاست جمهوری، یا طرح خاورمیانه بزرگ از این جملهاند.
چهارمین مفهوم اقدام یا Action ها هستند اقدامها و کنشها و تلاشهای ما در عمل مهمترین عامل در شکلگیری آینده هستند.
همه این مفاهیم روندها، رویدادها، تصاویر و اقدامها زاییده انتخاب و تحت تأثیر کنشهای انسانها میباشند. یک انتخاب در اقدام یا انتخاب در هدف و یا انتخابی در یک استراتژی و در نهایت انتخاب چگونه اقدام کردن سبب شکلگیری آیندهها میشود که میتواند خوب، بد، دلخواه، خوش و یا ناخوش باشد. در زمان کنونی انتخابی بسیار حساس در شکل بخشیدن آیندهای فردی و اجتماعی در پیش روی تمام ایرانیهای هوشمند و عاقل قرار گرفته است. انتخابات ریاست جمهوری در حقیقت انتخاب یک حزب یا گروه و یا سلیقه فردی نیست بلکه انتخابی در شکلگیری رویدادها و روندهایی هستند که میتواند مطلوبیت و کیفیت آینده پیش رو را به تصویر بکشد.
انتخابات اگر چه بیشتر از جنبه سیاسی مورد تحلیل قرار میگیرد ولی مهمترین وجه انتخابات ریاست جمهوری شکل بخشیدن به روندهای جدید و خلق رویدادهای نوین و تازه میباشد. اینکه چه نوع روند و رویدادی را برای خود رقم بزنیم با شناخت استراتژیها و برنامههای نامزدهای ریاست جمهوری قابل مشاهده است. تجارب گذشته نشان میدهد که کدام سیاستها چه تصاویری را از آینده برای ما رقم خواهد زد. نگاهی به تجربه مقاومت در مقابل رویکردهای مذاکره با غرب، اقتصاد مقاومتی و تولید ملی یا تکیه بر توان داخلی هر کدام نوید بخش تصاویری از آیندههایی میباشند که در گذشته به صورت رخدادها مشاهده شدهاند. بنابراین تعبیر انتخاب هوشمند که از بیانات راهبردی مقام معظم رهبری میباشد مهمترین نقش را در شکلگیری آینده فردی و اجتماعی هر یک از ایرانیها خواهد داشت.
فردی که حق انتخاب را از خود با شرکت نکردن در انتخابات سلب میکند، شکلگیری آینده ملی خود را به دست دیگرانی سپرده است که حافظ منافع و نگرشهای خود هستند و مهمترین عامل تغییر و تحول در خلق آینده ایده آل برای خود یعنی حق انتخاب را از دست داده است.