حسینی ها در بلاها نباید رضایت خود را از خدا از دست بدهند
به گزارش خبرگزاری رسا، حجت الاسلام محمود ریاضت، مدرس حوزه علمیه و کارشناس دینی در گفتگو با مهیار عبدالهی در برنامه «رو به راه» شبکه قرآن گفت: امام سجاد (ع) به همراه حضرت زینب (س) پیام آوران نهضت کربلا هستند. پیام های عاشورا توسط این دو بزرگوار به عالم ارسال و مخابره شده است. اگر امروز بعد از هزار و سیصد و اندی سال از واقعه عاشورا، هنوز در دل مردم زنده است به خطبه های حضرت سجاد و حضرت زینب است. شاید میراث گرانبهایی که از امام سجاد (ع) به شیعه رسیده است و همه هم بی نظیر هستند؛ مثل رساله حقوق، مثل روایاتی که از ایشان در مسند نقل شده است و به ارمغان رسیده است.
وی افزود: یکی از اینکه جزو غرر روایتی ایشان و پررنگ و برجسته است خطبه های حضرت در مجلس شام است. جایی که دشمن اهل بیت قرار است جشن پیروزی بگیرد. مغرور متکبر است در اثر پیروزی ظاهری که فکر می کند به دست آورده است. با خطبه زینب کبری و امام سجاد مثل مغلوبه می شود. وعده ای که اباعبدالله در شب عاشورا به خواهرشان زینب (س) و اهل بیت می دهند که شما نگران نباشید و کار را به خدا بسپارید. شما پیروز خواهید شد و دشمن شما طعم تلخ شکست را خواهد چشید و خون ما بر شمشیر غلبه خواهد کرد و پیروز خواهد شد. این پیروزی خون بر شمشیر با خطبه امام سجاد (ع) به کمال خود می رسد.
ریاضت ادامه داد: خطبه های حضرت زینب (س) مورد افتخار امام سجاد (ع) قرار می گیرد. بعد از سخت ترین مصیبت ها و داغ ها در جایی که به فرموده حضرت سخت ترین جاها بوده است بعد از خطبه های حضرت زینب (س) نفسی کشید. ایشان گفت شکر می کنم عمه ای دارم که عالمه غیرمعلمه است. خوب می فهمد چه باید بگوید. ما برده بودیم و پیروزی ما کامل شد. وقتی حضرت گفت اجازه می دهید من از این چوب ها بالا بروم. اول یزید موافقت نمی کرد. اطرافیان از جمله پسر یزید، که بعدها بعد از به هلاکت رسیدن یزید، وقتی حکومت را به او دادند گفت حکومت حق ما نیست. خیلی ها می گویند این تاثیرخطبه زینب کبری (س) و امام سجاد (ع) در آن مجلس بود. پسر یزید می گوید اینها که بزرگانشان را از دست داده اند و حالا که اسیر دست ما هستند. این جوان هم که بیمار است چه می خواهد بکند. به اصرار فرزندش و مردم یزید مجبور می شود اجازه بدهد. حضرت خطبه را با حمدو ثنای الهی شروع می کند. این درس بزرگی است. آن رضایت به رضای خداوند که ابی عبدالله در گودال قتلگاه می گوید تجلی عملی و به فعلیت رسیدنش را در قافله اسرا می بینید.
این کارشناس دینی با اشاره به اینکه در کوفه بعد از خطبه حضرت زینب (س) با سربریده امام مسیر خطبه را منحرف کردند، یادآور شد: سکینه دختر امام حسین که محدثه و خطیبه است بلند می شود و خطبه می خواند. همه با این جمله شروع به شکر کردن خداوند به اندازه وزن عرش او می کنند. اصلاً انگار اتفاقی نیفتاده است. انگار داغی ندیده اند. انگار نه انگار تازیانه خورده اند. سرهای بریده را چهل منزل دیده اند. با صلابت می گویند ما از خداوند راضی هستیم و هیچ گله ای نداریم. این از آموزه های کربلا است. حسینی ها در بلاها نباید رضایت خود را از خدا از دست بدهند. باید راضی به حکم و قضای خداوند باشیم. حضرت حمد و ثنای الهی را به جا می آورند و بعد می گویند ای مردم به ما شش چیز عطا شده است. یعنی ادب را در مقابل پروردگار ببینید. اگر ویژگی های برجسته معرفتی را داریم خداوند به ما عطا کرده است. قرآن می گوید آنچه که از نیکی از شما صادر می شود یا به شما اصابت می کند از جانب خداوند است. هیچ مصیبتی نیست مگر اینکه به دست خودتان گرفتارش می شوید.
او توضیح داد: اصلاً حضرت قصه اسارت را گرفتاری نمی داند. پرده دشمن را بالا نمی زنند. اینجا حضرت می فرمایند به ما ۶ چیز داده شده است. علم، حلم، سماح، الفصاح، الشجاعه، محب فی القلوب المومنین، همین و تمام شد. اولین چیزی که بر پیغمبر نازل شده است آیات علم است. این در ذهن مردم هست. در برخی روایات داریم که آخرین جملات حضرت در گودی قتلگاه دعا بوده است. خدایا اینها را هدایت کن نمی دانند چه می کنند و نمی فهمند. اگر افراد می خواهند معیت حضرت را داشته باشند این ویژگی ها را در خود بپرورانند. درست است من مثل حضرات معصومین نمی توانم دارای علم باشم اما تا حدی می توانم جلو بیایم. عالمانه حرف بزنم و عمل کنم. حرکت به سوی سیدالشهدا علم می خواهد. در همه روایات که مربوط به ایشان است می فرماید قیدی وجود دارد. باید با معرفت باشد.
حجت الاسلام ریاضت با بیان اینکه امام حسین در روایتی فرموده اند اگر می خواهید بارور باشید باید پشتوانه علمی شما قوی باشد، تاکید کرد: آن چیزی که باعث می شود معرفت شما را بارور کند مدارج علمی است که باید داشته باشید. ما در زیارت عاشورا این را از خدا درخواست می کنیم که خداوند به من معرفت حضوری بدهد. علم و معرفتی هست که باید کسب کنم. علمی هم هست حضوری است که باید خداوند تفضلا به آدم بدهد. امام صادق (ع) فرمود علم نوری است که اگر خداوند اراده هدایت در کسی را داشته باشد در قلب او قرار می دهد. درمورد امام حسین (ع) چقدر آگاهی داریم آیا بیشتر احساسی و عاطفی برخورد می کنیم؟ مقام معظم رهبری چندسال قبل تعبیری داشتند خطاب به خطبا و ذاکرین که عاشورا برسه اصل استوار است. منطق و تفکر، حماسه و رشادت و عاطفه و احساس. بعد فرمودند مراقب باشید حماسه و رشادت و عاطفه و احساس منطق و تفکر را تحت الشعاع قرار ندهد. یعنی آن را به حاشیه نبرد. این خیلی مهم است. این فرهنگ و منطق باید شناخته شود. ما چقدر عالمانه نسبت به عاشورا و سیدالشهدا حرف می زنیم.
وی ادامه داد: عالمانه راجع به امام حسین (ع) حرف بزنیم. گاهی می خواهیم امام را معرفی کنیم از جملاتی که اروپایی ها امریکایی ها یا متفکرین گفته اند استفاده می کنیم. این خوب است اما نه برای جامعه شیعه. گاهی می خواهیم عده ای هندو را به اسلام و تشیع دعوت کنیم می گوییم ببین مهاتما گاندی رهبر شما از حسین (ع) الگو گرفته است. اما گاهی می خواهیم برای کسی که جد اندر جد پای سفره امام حسین (ع) بوده است حرف بزنیم. برای او نمی توانم از گاندی بگویم. باید بگویم قال رسول الله (ص). امام حسین (ع) در آسمان ها بزرگ تر از زمین است. علمی که در آسمان ها به ایشان دارند در زمین ندارند. یکی از اساتید تعبیری می کرد و می فرمود جایگاه مجلس امام حسین (ع) این عالم پست دنیا نیست. اولین روضه امام حسین (ع) را خود خداوند برای ملائکه می خواند. امام حسین (ع) خیلی خودش را پایین آورده است که من و تو راجع به ایشان می توانیم حرف بزنیم. شعری که محتشم گفته بود که در بارگاه قدس که جای ملال نیست. سرهای قدسیان همه بر زانوی غم است… امام حسین (ع) برای اینکه چیزی گیر ما بیاید خودش را خیلی پایین آورده است که من می توانم برایش مشکی بپوشم و بگویم حسین (ع). سیدابن طاووس می گوید اگر امر روایت معصوم نبود که مصائب را بنویسم لهوف را طوری می نوشتم که همه از شوق اشک بریزند. ما به چشم امام حسین (ع) آمده ایم که اجازه داده است روضه اش را بخوانیم. ذاکرین قدیم که سطح معرفت هایشان خیلی بالا بود وارد مصیبت اهل بیت نمی شدند. بیشتر روضه اصحاب را می خواندند.
ریاضت افزود: شیخ رضای سراج عالم بود و قدیم علما روضه می خواندند. قدیم منبر رفتن مثل رساله دادن اجازه می خواست. ذاکر بودن اینطور نبود. شعر را آیت الله شیخ محمد حسین غروی اصفهانی می گفت که استاد آیت الله بهجت بوده است. شما یک شعر پیدا نمی کنید که متن روایت نباشد و متن آیه در شرح اهل بیت نباشد. یعنی از خودش نگفته است. چون عالم است می داند باید چه بگوید. بنابراین قدیم باید به درجه ای می رسیدی و بعد منبرمی رفتی. همینطوری نبود که اجازه بدهند هر کسی برود. شیخ رضا سراج روز هشتم محرم هر منبری می رفت روضه حبیب می خواند. یکی از این هیئتی ها می گفت به او گفتم ۱۵ سال است منبر می روی و این داغ را بر دل ما گذاشته ای. روز هشتم روضه علی اکبر (ع) نمی خوانی. گفت باشد و رفت روضه حبیب خواند و پایین آمد. می گفت عصبانی شده بودم و سر سفره صبحانه گفتم شیخ رضا امروز روز هشتم بود. گفت من هم منبرم را رفتم. گفتم مگر قرار نبود روضه علی اکبر بخوانی. لقمه را گذاشت و گریه کرد. عمامه اش را برداشت. گفت علی اکبر باید انبیا و ملائکه بنشینند و جبرئیل روضه اش را بخواند. من قالب دهنم نیست. یعنی وارد بنی هاشم نمی شدند. خداوند رحمت کند حاج آقا مجتبی را که در دوره ما ایشان مرجع تقلید بود و صاحب رساله بود. سه چهار شب روضه اصحاب از جمله ظهیر، وهب، حبیب، بریر را می خواند. اینها که توانستند معیت اباعبدالله را پیدا کنند چه کردند. نگو دست من کوتاه و خرما بر نخیل. یکی از ویژگی های این افراد این بود که عالمانه حرکت کردند.
این مدرس حوزه عملیه با تاکید بر اینکه علم باید از مبنای صحیح و درستش گرفته شود، اذعان کرد: در دوره ای هستیم که کل دنیا درگیر ویروس کرونا است. باید دست و پای کادر درمان را بوسید. اما گاهی تصمیماتی ابلاغ می شود که آدم نمی فهمد یعنی چه. رهبر معظم انقلاب فرمودند که هرچه ستاد کرونا می گوید و بهترین کسانی که به این حرف گوش دادند بچه مذهبی ها و بچه هیئتی ها بودند. در ایام ماه رمضان گفتند حرم ها تعطیل و آقا فرمودند هرچه ستاد کرونا می گوید. گفتند ماه رمضان و محرم تجمعات تعطیل و در فضای باز باشد، آقا فرمودند هرچه ستاد می گوید. باید این را توضیح بدهند. من سوال دارم و انتقاد ندارم. می خواهم بدانم چطور می شود دقیقاً زمانی که پروازهای ترکیه باز می شود پروازهای کربلا ممنوع می شود؟ اگر کرونا هست که تمام دنیا درگیراست. اگر قرار است علمی و عالمانه حرف بزنیم یعنی چه. نمی گویم باید راه کربلا بازشود. این تصمیم با مسئولان و متخصصان است. همانطور که رهبری فرمودند هرچه ستاد کرونا گفت. اما رهبری می فرمایند جوان ها، متدینین باید عالمانه مطالبه گر هم باشند. ما سوالمان را باید جواب بگیریم که چرا پروازهای ترکیه و دوبی باز شده است اما پروازهای کربلا همزمان بسته و لغو شده است. این تصمیم عالمانه است؟ ما رو توجیه کنند. ما تابع هستیم حتی اگر سوالمان را جواب ندهند. چون ولی ما گفته است. ما در رمضان و محرم و عرفه تابع بودیم. ما شعار نمی دهیم دنبال شعور حسینی هستیم.
او اظهار کرد: امام سجاد (ع) می فرماید از ۶ چیزی که خداوند به ما عطا کرده است، اولینش علم است. ما خودمان عالمانه حرف می زنیم و عمل می کنیم. دوست داریم پیروان ما هم عالمانه حرف بزنند و عمل کنند. دومین ویژگی که حضرت می فرمایند خداوند به ما عطا کرده است حلم است. علم و حلم معمولاً با هم هستند. یعنی آستانه تحمل ما در مشکلات بالا شود. امروز روانشناسان می گویند خانواده ای موفق است که آستانه تحمل اعضای آن در بحران ها و مشکلات بالا باشد. یکی از ویژگی هایی که در شهدای کربلا و اسرای قافله دیده می شود حلم است. تحملشان را از دست نمی دهند. یکی از اساتید می گفت دعای حضرت زینب کبری (س) دعای فوق العاده است. چون از آدم تا خاتم وقتی می خواستند دعا کنند به نوعی متوسل به سیدالشهدا می شدند. روایات متعدد داریم که که گره کور می شد و خدمت پیغمبر (ص) و امیرالمومنین و امام حسن می آمدند و می گفتند دعا کنید. نماز باران بخوانید. می گفتند نه نماز می خواهد نه دعا، بگویید حسین بیاید. هر کس دعا دارد متوسل به امام حسین (ع) می شود. هر کس می خواهد دعا کند سراغ ایشان می رود. دعا زیر قبه مستجاب می شود. حسین بن طاووس در لهوف نقل می کند خود امام حسین (ع) می خواهد دعا کند شب عاشورا وقتی امام حسین (ع) حرف هایش را با اصحاب زد یک وصیت خصوصی با زینب کبری داشت. آخر وصیت خصوصی گفت همه برای دعا سراغ من می آیند و من برای دعا سراغ تو می آیم.
حجت الاسلام ریاضت در ادامه تاکید کرد: یکی از اساتید ما می گفت اگر جایی در این چهل منزل زینب کبری (س) می گفت خدایا خسته شدم تمامش کن ورق برمی گشت. اما هیچ جا نگفت و تحمل کرد. حلم و بردباری داشت. امام سجاد (ع) گفت سخت ترین جا برایم شام بود. اما زینب کبری در این سخت ترین مرحله خطبه خواند که از عاشورا هم سخت تر بود. وقتی یزید برگشت و گفت نظرت راجع به کاری که خداوند با شما کرد وبزرگانتان را کشت و شما را اسیر کرد و ما را برشما غلبه داد. یک جمله ای زینب کبری گفت که کولاک است. برخی اساتید می گفتند مثل این است که بینی ات را با دستمال کاغذی بگیری و سمت سطل زباله پرت کنی. یزید اینطور شد. زینب کبری (س) گفت جز زیبایی ندیدم. جز عظمت و خوبی ندیدم. همان چیزی که سیدالشهدا در گودال گفته بود را عملی کرد. نه اینکه بگوید یزید نمی بینمت. می گوید به من حلم داده اند. اینها فرزند فاطمه (س) و امیرالمومنین (ع) هستند.
همچنین در ادامه برنامه حاج حسن شالبافان، مداح و ذاکر اهل بیت مهمان «رو به راه» بود و در ابتدا گفت: اتفاق جالبی امسال برایم رقم خورد. سه روز مانده به شروع ماه محرم توفیق پیدا کردم به عتبات مشرف شدم. با زحمات دوستانم بود و یکسری برنامه برای شبکه دو سیما ضبط کردیم. ولی زیارت دلچسبی بود. نمی دانم چندبار کربلا رفتم اما هیچ سفری به شیرینی این سفر نبود. قابل باور نبود برایم و مدتی فاصله افتاده بود. غربت خاصی حاکم بود، اینکه زائر ایرانی اصلاً نبود و حس می شد که قطعاً من فکر می کنم ابتدای امر حضرات معصومین دلشان برای محبینشان تنگ می شود و انشاالله خود حضرت عنایت کنند به نگاه سه ساله شان، جامانده کاروان حضرت زینب (س). به رفقا می گویم شاید با لطف حضرت راه باز شد و همه راهی کربلا شدیم.
او افزود: به نظرم هیچ قشری و هیچ گروهی مثل بچه هیئتی ها رعایت نکردند. بچه ها عزمی را رقم زدند که مثال زدنی بود. دهه محرم چندسالی است که در هیئت رزمندگان اسلام در گلزار شهدا عرض ادب می کنیم امسال در این سی سالی که هیئت و برنامه داشتم جمعیت بی نظیر بود. رعایت کردند و خودشان فرش می انداختند و خانواده ها نشسته بودند و اشک می ریختند. امسال سیدالشهدا برگی رو کردند و ناز شصتی نشان دادند که همه چیز دست خودشان است. واقعاً قبل از محرم خیلی نگران بودیم. می گفتم می گذارند بخوانیم. اما انگار شب به شب سیدالشهدا به ما می فهماندند که همه چیز دست ماست. اما دلشوره اربعین خیلی اذیت می کند. با رفقا نشسته بودیم و وقتی مطمئن شدیم مرز بسته شده است یکی از بچه ها حرف قشنگی زد. گفت مرز دلم باز بوده است که مرز حرم بسته شده است. حرم سیدالشهدا در قلب و جان ما است. هرجا حسین بگویید و به او سلام بدهید تحت قبه اباعبدالله هستید. این حرف والایی است. اما رسیدن به حرم و شور و حال را نمی شود داشت.
شالبافان بیان کرد: در بین تصاویر چهره هایی که در دکور بر نامه هست آنطور که سن من اجازه می دهد، مرحوم شهید کافی و حاج آقای آهی را می بینم. جای حاج حسین محلوجی خالی است و ملا حسین مولوی را هم قطعاً خیلی از بزرگ ترها می شناسند. من او را درک نکردم اما توصیف اخلاق و منش حسینی او را شنیده ام. حاج حسین محلوجی انگار هنوز زنده است. به ویژه در هیئت های قدیمی قم. هیئتی به نام در داشتند و هر شب تکیه ای و مسجدی سینه می زدند. قطعاً این بزرگواران در این شب ها مهمان حضرت هستند. هم شهدا و هم پیرغلامان که صفای باطن و نگاه و دستگیری آنها ما را هدایت کرد. باید خداوند از عمر ما بکاهد و به عمر برخی از این اساتید بیفزاید.
«رو به راه» با تهیه کنندگی و اجرای مهیار عبدالهی کاری از گروه علوم قرآنی شبکه قرآن و معارف سیما است که تا اربعین هر شب ساعت ۲۴ تقدیم ارادتمندان به ساحت اهل بیت (علیهم السلام) می شود./د101/ق