بر بال ملائک تا آسمان قدس

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا،‌ قدس و سرزمین فلسطین برای یهودیان از اهمیت و جایگاه ملی و قومی برخوردار است ولی مسلمانان قدس را از جمله مهمترین مکان مذهبی خود دانسته و علقه دینی به آن دارند.

آنچه که در شرایط کنونی مسئله فلسطین را برای جهان اسلام از اهمیت ویژه‌ای برخوردار نموده، موضوع اشغال آن به وسیله صهیونیسم و استکبار جهانی و رویارویی جهان غرب با جهان اسلام است ولی اهمیت قدس برای مسلمانان، به این قضیه محدود نمی‌شود و این مهم نباید ما را از جایگاه دینی و اعتبار قدسی این زمین مبارک غافل کند.

یهودیان شهر قدس و اطراف آن را مقدس و آن را سرزمین آرزوهای خود می‌دانند. سرزمینی که روزی شاهد اقتدار یهود و فرمانروایی حضرت داود و سلیمان (ع) بوده و در آنجا انبیا متعددی برای هدایت قوم بنی اسرائیل مبعوث گردیده است اما قداست این جغرافیا تنها به قوم یهود محدود نمی‌گردد بلکه مسیحیان نیز آنجا را محل تولد عیسی ناصری (ع) و موطن مسیحیان نخستین تلقی می‌کنند و مسلمانان نیز آنجا را قبله‌گاه اول خویش و مکان معراج پیامبر اسلام می‌دانند. مکان های مقدس همچون مسجد الاقصی و قبه الصخره در آن منطقه قرار دارد و بر تربت این سرزمین مقدس، انبیا و رسولان، از جمله ابراهیم، اسحاق و یعقوب علیهم‌السلام گام نهاده‌اند.

اهمیت مسجد الاقصی قدس در قرآن

یهودیان تقدس این سرزمین را به خاطر وعده حضرت موسی (ع) به قوم بنی اسرائیل می‌دانند اما  قوم آن حضرت بهانه تراشی کردند و از اطاعت حضرت موسی سرباز زدند تا آنجا که حضرت، قوم خود را رها کرد و بنی اسرائیل پس از 40 سال سرگردانی مجددا مامور شد تا به رهبری وصی حضرت موسی (ع)، یوشع بن نون، وارد اولین شهر از سرزمین مقدس، یعنی اریحا شود.

آنان موظف بودند تا با حالت تسلیم و سجده وارد این سرزمین شوند و از نافرمانی خداوند پرهیز نمایند ولی آنان مجددا از دستورات الهی سرپیچی کرده و در آن زمین به فساد و طغیان پرداختند. یهود، سرزمین فلسطین را صرفا جز هویت های ملی و قومی خود می‌داند. و این سرزمین تنها برای آنان مقدس است، چون هویت ملی و قومی آنان با آن گره خورده است.

در حالی که خداوند برای نخستین بار، سرزمینی را که حضرت ابراهیم به آنجا هجرت می‌کند به عنوان سرزمین مبارک می‌ستاید و می‌فرماید: و نجیناه و لوطا الی الارض التی بارکنا فیها للعالمین؛ ما ابراهیم و لوط را نجات دادیم به سوی سرزمینی که آن را برای جهانیان مبارک گردانیده بودیم.(انبیا 71) در حالی که حضرت موسی (ع) قرن ها بعد از این داستان به رسالت رسیده است.

از دیدگاه قرآن «معبد قدس» یک «مسجد» است و به وجود آن مکان پاک و مسجد شریف اقصی، سرزمین های پیرامونی آن نیز مبارک و برکت یافته است؛ خداوند می فرماید: سبحان الذی اسری بعبده لیلا من المسجد الحرام الی المسجد الاقصا الذی بارکنا حوله؛ پاک و منزه آن خدایی است که شبی بنده‌اش را از مسجد حرام به مسجد اقصی که پیرامونش را مبارک قرار داده سیر داد. ( اسرا آیه1)

علامه طباطبایی در ذیل تفسیر این آیه، مفهوم برکت در آیه کریمه را قابل اطلاق به برکات مادی و همچنین برکات معنوی می‌داند؛ زیرا بیت المقدس سرزمینی سرسبز و مملو از آبادانی هاست و از سوی دیگر در طول تاریخ کانون پیامبران بزرگ الهی بوده است

مسجد الاقصی در روایات

روایات شیعه و سنی نیز به جایگاه و اهمیت این سرزمین اشاره دارد. در شب قدر به فرشتگان امر شد تا به همراه جبرئیل و میکائیل از سدره المنتهی در ۴ مکان یعنی کعبه، قبر رسول الله، طور سینا و بیت المقدس هبوط کنند. همچنین در حدیث مشهور نبوی آمده که بیت المقدس پس از مکه و مدینه سومین شهر مقدس اسلام و مسلمانان است¹

امیرالمومنین (ع) مسجد الاقصی را یکی از 4 کاخ بهشتی روی زمین برشمردند². در حدیث دیگری از آن حضرت ثواب هر رکعت نماز در بیت المقدس را برابر با 1000 رکعت نماز اعلام شده است³. امام باقر (ع) ثواب نماز واجب در مسجد الاقصی را معادل با حج واجب برشمرده‌اند⁴

قدس در آستانه ظهور

یکی از مناطقی که در عصر ظهور امام زمان (عج) دستخوش اتفاقات و تحولات خواهد شد، منطقه شام به ویژه شهر بیت المقدس است. تسلط سفیانی بر مناطق شام و درگیری امام مهدی (عج) با لشکر سفیانی اولین اتفاقی است که در این منطقه رخ خواهد داد. محل نزول حضرت عیسی (ع) و اقتدا ایشان به حضرت حجت (عج) نیز در همین منطقه است و برخی از روایات شیعه درگیری حضرت با دجال را در این سرزمین اعلام کرده‌اند.

آنچه از دیدگاه خداوند موجب قداست و احترام می شود ابعاد دینی قضیه است. اگر با معیار قداست دینی بنگریم، سرزمین قدس، قداست خاصی برای همه مومنان و دینداران جهان دارد./ی704/ف

صدرا محمدی

منابع:

1 - مسند ابن حمبل، ج2، ص238

2 - وسائل الشیعه، ج 5، ص 283

3 - النهایه، شیخ طوسی، ص 108

4- وسائل الشیعه، ج 5، ص 289