برای تربیت پژوهشگر حوزوی باید از نخستین سال طلبگی برنامه‌ریزی کرد
حجت الاسلام مهدی حقی دبیر همایش کتاب سال حوزه، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با بیان اینکه پژوهشگران باید توجه کنند پژوهش شان منطبق بر نیازها باشد، تا بتواند مشکلات و مسائل جامعه را پاسخگو باشد، بیان کرد: معاونت پژوهش برای حل این مسأله در حوزه‌های مختلف دانشهای دینی اقدام به اجرای پروژههایی به نام نیاز سنجی پژوهشی میکند.
وی افزود: معنی پروژه نیاز سنجی پژوهشی این است که به عنوان مثال مشخص میشود در حوزه قرآن و تفسیر، در حوزه فقه، اقتصاد ما به چه مسائلی پژوهشی نیاز داریم و در بانکداری به چه پژوهشهای نیاز است.
دبیر همایش کتاب سال حوزه ادامه داد: نیاز سنجی بر اساس یک فرآیند علمی انجام میشود و از بین مجموعه پژوهشها به یک لیست مشخصی رسیده می شود با یک اولویتهایی گفته میشود فرض کنید 10 هزار نیاز پژوهشی است از بین اینها هزار تا به دلیلی اولویت دارند که به این نیاز سنجی پژوهشی گفته می شود، این در شش حوزه دانش دینی انجام و نتیجهاش شش کتاب شد، حدود پنج هزار پروژه پژوهشی تعریف شد که نیاز جامعه است و اولویت های یک، دو و سه هم مشخص شد که در حال حاضر شش حوزه دیگر همین پروژهها در دست اجرا است که ظرف یک سال آینده منتشر میشود با توجه به این سوال که پژوهش ها چقدر منطبق بر نیازهای جامعه است این نخستین گامی است که در پژوهش شکل گرفته است.
حجت الاسلام حقی ابراز کرد: این لیست که آماده شد تمام مراکز و مؤسسات پژوهشی اگر بخواهند پژوهشی انجام دهند و بخواهند پژوهش شان مناسب با مشکلات جامعه باشد باید به این لیست رجوع کنند و براساس اولویت های این ایست پژوهشهای خود را عملیاتی کنند؛ بنابراین تا این لیست آماده نشود نمی توان گفت پژوهش هایی که انجام می شود مورد نیاز است یا نه و برای هر کار علمی که پژوهش انجام می شود، مشخص میشود که نیاز سنجی عالمانهای پشت هر پژوهش هست یا هر پژوهش ضرورت دارد که انجام شود.
وی افزود: بیست حوزه مشخص شده و شش حوزه به پایان رسیده و شش حوزه دیگر در دست اجرا است که بین سی تا هشتاد درصد پیشرفت کرد و بعد از این حوزهها هشت حوزه دیگر در یک سال آینده در برنامه است که اجرا شود و پس از آن یک مرکز ملی نیاز سنجی برای در دست طراحی است و معاونت پژوهش باید آن را مدیریت کند و از آن به بعد تمام این نیاز سنجیها در سطح ملی که در حوزه دین است به این مرکز منتقل و این مرکز آنها را عملیاتی، نیاز سنجی و اولویت گذاری میکند و به تمام دستگاههای مرتبط پژوهشی اعلام و نتایج را به دستگاههای اجرایی کشور اعلام میکند.
حجت الاسلام حقی اضافه کرد: کارهای مقدماتی تاسیس این مرکز انجام داده شد و اگر امکانات فراهم شود این مرکز ملی نیاز سنجی راه اندازی می شود که کاری اساسی برای تمام پژوهش های آینده شود.
وی ادامه داد: مدتی است که حوزه در حال بسترسازی مقدمات و لوازم برای کرسیهای نظریه پردازی است و ضوابط و مقررات آن آماده شد و به زودی رسانه ای می شود که پژوهشگران و مراکز پژوهشی از آن مطلع شوند و هر کس نظرش را بتواند با پشتوانه علمی مطرح کند و نظریات خودش را ارائه کند، در چارچوب های که تحریف شده نظریات مطرح میشود و برای او پیش کرسی و نشت برگزار میشود و اگر از نظر علمی قوی باشد میتواند در قالب کرسی نظریه پردازی مطرح و اگر مورد تایید قرار گرفت رسما به عنوان یک نظریه علمی در سطح ملی مطرح و مورد حمایت قرار میگیرد.
دبیر همایش کتاب سال حوزه با اشاره به اینکه کرسی آزاد اندیشی چون بیشتر جنبه ترویجی دارد با طبقات جوان طلبه ها بیشتر مرتبط می شود، اظهار کرد: فعالیت هایی در معاونت تهذیب حوزه شروع شد، اما به خاطر این که ضوابط و مقررات و چارچوب های به شکل مشخص آماده نشده بود و بسترهای لازم فراهم نشده بود در اجرا با مشکل برخورد کرد که برگزاری این کرسی ها را واگذار کردند به کمیسیون کرسیهای نظریه پردازی که چارچوب هایی را مشخص می کنند و به زودی به شکل رسمی اعلام خواهد شد که در مدارس و حوزه‌های علمیه سراسر کشور امکان بر پایی کرسی های آزاد اندیشی به ویژه برای طلبه های جوان در یک فضای کاملا عالمانه و سنجیده و معقول برگزار میشود.
حجت الاسلام حقی گفت: به اساتید گرامی طلبه ها این یادآوری می شود که اگر می خواهند طلبه های فاضل و اندیشمند تربیت کنند لازم است که مقدمات پژوهش را از سال‌های اولیه طلبگی به آنها بیاموزند و آنها را با مستندات علمی با روش مطالعه روش فیش برداری صحیح و جمع آوری اطلاعات و تحلیل اطلاعات به آرامی در سال های اولیه طلبگی آشنا کنند که در پایان سطح یک بتوانند یک کار علمی نسبتا قابل قبولی ارائه کنند.
وی اضافه کرد: اگر این روش را خوب ادامه دهند اساتید می توانند از طلبه ها بخواهند در پایان هر سال یا شش ماه یک مقاله علمی در چهار چوب های مشخص با راهنمایی اساتید شان ارائه کنند اگر به این شیوه پیش بروند طلبهها وقتی به درس خارج که کاملا پژوهشی است برسند با مهارت کامل وارد عرصه پژوهشی میشوند و از هر دورهای که در درس خارج شرکت میکنند یک یا چند مقاله پژوهشی از آموختههای خودشان ارائه دهند و اگر این حالت برای آنها به وجود آمد در اینجا طلبه ها می توانند بگویند که اندوخته هایشان را به دانش جدید تبدیل کردند و به مشکلات جدید در جامعه می توانند پاسخ دهند و بگویند که ما پژوهشگر شدهایم./875/ت303/ف