شناخت، دقت و نظارت دینی لازمه تولید آثار مذهبی

به گزارش خبرنگار سرویس اندیشه خبرگزاری رسا، وضعیتی که طی روزهای گذشته در محافل مذهبی و ارزشی به مناسبت اکران فیلم سینمایی رستاخیز در سینماهای کشور به وجود آمده است، گویای نکات قابل تأملی است که از دریچه تحلیل و آسیب شناسی آنها می توان به منظری روشن تر از آنچه در عرصه هنر دینی و بازتاب های تولید محصولات خاص این حوزه در جامعه متدین رخ می نماید رسید.

فیلم سینمایی رستاخیز بر مبنای واقعه عاشورا توسط کارگردانی ایران ساخته می شود و پس از اکران در همان روزهای اول، اعتراض و واکنش هایی از سوی تعدادی مراجع معظم تقلید و برخی از قشرهای مذهبی جامعه را به دنبال می آورد.

بیشتر اعتراض ها در مورد این فیلم به موضوع نشان داده شدن چهره شخصیت هایی همچون حضرت ابوالفضل(ع) و نیز برخی از صحنه های این فیلم از جمله موضوع چگونگی پرداخت این اثر به نحوه شهادت حضرت علی اصغر(ع) برمی گردد.

این اعتراض ها نهایتا موجب می شود فیلم از اکران سینماها برداشته شود و در پی اش، نامه نگاری هایی از سوی موافقان و مخالفان فیلم و نیز خود کارگردان بر التهاب فضا می افزاید و... .

حقیقت آن است که در چنین مواردی وقتی یک اثر هنری به دلیل ویژگی های خاصش، مورد توجه اقشار مختلف قرار می گیرد و اظهار نظرها و به دنبالش التهاب های بسیاری را در سطح جامعه پدید می آورد، اولین چیزی که بایستی مورد توجه قرار گیرد، رعایت جانب انصاف و پرهیز از التهاب آفرینی و غبارآلود کردن فضاست.

در این مسئله آنچه مسلم است و می بایستی مورد توجه و امعان نظر قرار گیرد، چند نکته اساسی است؛

اول اینکه اولویت اصلی در این موضوع، توجه جدی و رعایت و تأمین نظر بزرگان دین و آیین و به ویژه مقام منیع مرجعیت دینی است که به عنوان دژ مستحکم دفاع از دین و صیانت از آیین در جامعه ایفای نقش می کنند و حافظان شریعتند.

در واقع تأمین نظر این بزرگان، پاسداشت مقام دین و ارزش های دینی است و آنچه رهاورد این پاسداشت است، حفظ کیان دین و امنیت جامعه از جهت ارزش های اسلامی و عواطف مذهبی است.

نکته دوم که می بایستی مورد توجه قرار گیرد، این است که ساخت این فیلم در کلیتش با اخذ مجوزهای قانونی صورت گرفته و بی تردید نیت کارگردان که خود از جمله خانواده شهدا و دارای کارنامه ای همراه با آثار ارزشی در حوزه دفاع مقدس هم بوده است، خیر بوده و تلاش کرده است تا ادای دینی به ساحت مقدس ضرت اباعبدالله(ع) داشته باشد.

واقعیت هم این است که فیلم رستاخیز در عین ضعف ها و ایرادهای بعضا اساسی و جدی که بر آن وارد است، از یک سو هم نشان دهنده تلاش سازندگانش در بخش های مختلف از کارگردانی گرفته تا طراحی صحنه ها و... است که نباید از دیدگاه منصفانه در نقد این اثر مورد غفلت واقع شود.

نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد، به فضای رسانه ای ما بر می گردد و به خصوص به رسانه های گرانسنگی که رسالت اطلاع رسانی در حوزه مباحث دینی و معنوی را بر دوش خود احساس می کنند و در این حیطه خطیر و مهم، برای خود وظیفه و تکلیفی ارزشی قایل هستند.

اگر وظیفه «رسانه» نشر حقایق و انعکاس اخبار واقعی و گسترش آگاهی است، بنابر این بایستی همه چیزش مبتنی بر همین معانی باشد و تلاش کند راه صواب را طی نماید.

آیا درست است بدون آنکه فیلمی را ببینیم درباره‌اش به اظهار نظر بپردازیم یا به نشر اخبار و ارائه تحلیل در بابش مبادرت ورزیم؟
به راستی اگر همه ما مبادی آداب اسلامی و متخلق به اخلاق دینی باشیم، بسیاری از مشکلات رخ نخواهد داد و در صورت بروز اشتباه یا قصور و تقصیر هم، راه برای اصلاح و تدارک و تأمین و جبران مافات هموار خواهد بود.

در چنین مواقعی سیره ائمه اطهار(ع) و اولیای الهی، نه ستیزه و قهر، بلکه همراهی و متانت و نجابت بوده است و اگر هم در برابر تخلفات و اشتباهات سخت، عکس العملی رخ نموده است نه از باب کینه و عداوت شخصی، بلکه از روی معرفت و حتی خیرخواهی به انجام رسیده است.

و این همان چیزی است که ما در طول تاریخ پرافتخار شیعه از زعامت و مرجعیت بزرگوار دیده ایم و خواهیم دید. اما از همه اینها گذشته، بد نیست در اینجا نکته ای را از باب اندیشگی و در حوزه ساخت آثار دینی، آن هم آثاری که به وقایع و شخصیت‌های مهم و حساسی مثل عاشورا و حضرت اباعبدالله(ع) می‌پردازند اشاره کنیم.

همه هنرمندان اهل دغدغه و کسانی که بنا دارند وارد این حیطه‌ها شوند، بیش و پیش از هر چیز، باید خود را مسلح به سلاح اندیشه و فکر و آگاهی سازند و تلاش کنند تا با استعانت از خبرگان این عرصه و عالمان حقیقی دینی و کارشناسان واقعی آیینی، تفوق و تسلط نسبی لازم در این امر را بیابند و با در نظر داشتن همه حساسیت ها وارد این فضا شوند و در طول ساخت آثارشان نیز از نظارت و هدایت حوزه های علمیه و بزرگان این عرصه بهره مند گردند تا درصد خطا به کمترین حد ممکن برسد.

این روش و منش باعث می شود هم انرژی و وقت و سرمایه افراد هدر نرود و تلاش‌هایشان نتیجه عکس ندهد و هم امنیت روانی جامعه و عواطف مذهبی انسان ها دستخوش آسیب نشود و به دنبالش اعتراضات این چنینی را به همراه نداشته باشد و هم اینکه خدمتی ارزشمند در ساحت بزرگان دین و آیین به انجام رسد.

امید آن که همه ما در راه تقویت باورهای مذهبی و نشر و اشاعه ارزش‌های دینی، در عرصه‌های مختلف گام برداریم.

/1327/704/ر