ای تو هم عهد محمد ز علی روی متاب...
شب روزی که سر آمد شب و شب غالب بود
صبح میلاد تو در شعبابیطالب بود
در دل خشکترین خاک خدا دریا زاد
شادی شمس و قمر آینهشان زهرا زاد
خود تو دانی که ضمیر است "ک" اعطیناک
با که در گفت و خطاب است خدای لولاک
روی در عین رسول است و یا عین رسول
روی در اهل بتول است و یا بعل بتول
تن نبی جانش وصی واسطشان کوثر پاک
چیست کوثر به نظر روشن روشنگر خاک
آبها در شط و دریاچه و در بحر سترگ
بیشه و مرتع سبزند و کش از نهر بزرگ
سبزپوشان همه از برکت زهرا سبزند
سبزد ارزد نشنیدید چرا میارزند
به فرو چشمه آبند و به فرا چشمه نور
برِ ما سور و سروراند و برِ غیر تنور
تن چو هیمه اگر نور شود نار شود
این اگر گوهر دین گُستی و زُنّار شود
ای تو هم عهد محمد ز علی روی متاب
آفتاب تو به روز است و به شب در مهتاب
حضرت ربط تن و جان گل مولا زهرا
همچو حق خدمت تو بر همه اولا زهرا
همچو نکبا که زغم خاک کند بر سر گاه
خاک بوسان بقیعیم و نجف بر درگاه
نور جاری تویی از مهر تو گیتی شاداب
ای تو چون آب روان تشنه حق را دریاب
وجه حقی تو و بابای تو شویت با تو
مع حقید و ملک رهرو کویت با تو
سبز و سرخند دو فرزند تو و زر زینب
سر و بی برگ و بر از سوگ برادر زینب
سبزه باغ تو را سوخته داغ تو را
سوگ هر لاله که روییده در این باغ تو را
مادر آبی و مامای زمینی زهرا
دختر و مادر آبای امینی زهرا
رؤیت طلعت خورشید به این دیده کور
مهر من چشم بد کفر از آیینت دور
حالیا حرفی از این گنگ مُرَمَّد بشنو
از علی بن علی بن محمد بشنو
اشاراتی در باب شعر آیینی و شاعرانگی استاد علی معلم دامغانی
شعر و ادب فارسی در طول تاریخ همواره محملی برای عرضه برترین و برجستهترین مضامین عمیق معنوی و تریبونی برای انعکاس معارف اسلامی بوده است. خیل کثیری از علمای قدیم و متأخر شیعی و نیز بسیاری از عالمان برجسته همروزگار ما خود شاعرند و تلاش کردهاند که از این قالب زیبا و اثرگذار در راه نشر معارف دینی و آیینی بهره برند.
از فیض کاشانی (ره) گرفته تا آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مدظله) و بسیاری دیگر از بزرگان دینی و اعاظم فکری شیعی، دستی بر آتش شعر داشتهاند و همواره از این منبع الهام الهی و ودیعه جانفزای رحمانی، برای بارتاباندن ارزشمندترین و درخشان ترین معارف آسمانی سود جستهاند.
و بی تردید یکی از این موقف های عظیم و عزیز و از میادین بکر و بدیع و بارز شعر فارسی، حوزه شعر آیینی و در آن میان، شعر رضوی است که در طول قرون متمادی و روزگاران گذشته تا کنون بسیاری از شاغران از هر قوم و قبیله و با هر میزان از بینش و دانش، بدان روی آورده با آن، ارادت خویش را به ساحت قدسی خضرت ثامن الحجج(ع) بیان داشته اند.
استاد علی معلم دامغانی نیز که از زمره پیشکسوتان شعر انقلابی و دینی و از رهروان راه شعرای کهن و شعرش پرتوی از عرفان و ادب و شور و شعور فارسی است به مناسبت شهادت حضرت امام رضا (ع) اشعار زیبایی سروده است که تقدیم حضور خواندگان عزیز مینماییم.
محمد علی معلم دامغانی در شمار شاعران نسل اول انقلاب اسلامی است و بسیاری از شعرهای مطرح دوران انقلاب و دفاع مقدس از سرودههای اوست: «این فصل را با من بخوان، باقی فسانهاست / این فصل را بسیار خواندم، عاشقانهاست...» او مثنوی ماندگار «هجرت» را در مدح حضرت امام خمینی (ره) سرودهاست.
استاد معلم با سرودن مثنوی در اوزان بلند و بیسابقه با زبانی غریب و فاخر و کهن، با بهرهگیری از اندیشهها و اشارات دینی، عرفانی، اساطیری، تاریخی، اجتماعی با روحی نو کلاسیک و با توجّه به موسیقی واجها و واژهها و آمیختگی عرفان و حماسه، میتوان گفت مبدع سبک و ساختاری تازه در عرصه مثنوی سرایی شد.
معلم از جمله شاعرانی است که دارای زبان و سبک خاص شعری است. استفاده وافر از عناصر شعری قدیم و انتخاب وزن و قافیه و تقلید و پیروی از قصیدهسرایان و مثنویسازان دورههای کلاسیک (خصوصاً ناصرخسرو) ، از مختصان سبکی اوست. او از جمله مقتدرترین مثنویسرایان پساز انقلاب اسلامی بهشمار میرود.
معلم سرودن ترانه وتصنیف را نیز در دفتر کار خود دارد، «در ترانه برخلاف مثنویهایش که مخاطب خاص میطلبد خواستههای مخاطب عام را درنظر میگیرد. اشعار معلم گرچه بهرویدادی خاص در متن انقلاب اشاره دارد. امّا پساز گذشت سالیان متمادی کهنه نگردیده و بهنظر میرسد معنای دیگری از آن استنباط شود و به شعر این زمانی بدل شده است. استفاده از اوزان بلند، توجه به موسیقی کلمات (رعایت حروفی، ایجاد قافیههای درونی و ...)، به کارگیری ردیف باستان گرایی در زبان، وفور اشارات دینی و ادبی، آمیختگی حماسه و عرفان از مهمترین ویژگیهای مثنوی علی معلم است.
/101/830/م