استاد حوزه علمیه قم:
توجه جدی به اخلاق، ویژگی حوزه علمیه در بین مراکز علمی است
خبرگزاری رسا ـ حجت الاسلام عرفان اظهار داشت: اخلاق از ویژگی های حوزه است و استادان افزون بر تاکید بر علم و تحقیق بر مسائل اخلاقی نیز تأکید دارند و این در دیگر نظام‌های آموزشی به عنوان اصل مطرح نیست.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام حسن عرفان، استاد اخلاق حوزه علمیه قم، در دومین روز از گردهمایی استادان و مربیان تربیت اخلاقی، که صبح امروز در تالار همایش های هتل میثاق مشهد برگزار شد، گفت: ایجاد انگیزه در طلاب دارای چند ویژگی مهم است، یعنی حاصل آن چند چیز است که مهم‌ترین آن تمرکز است.
وی افزود: اگر طلبه انگیزه داشته باشد در کار خود متمرکز می‌شود و اگر تمرکز داشته باشد برایش موفقیت حاصل می‌شود؛ شیخ بهایی می‌فرماید«من در همه علوم وارد شدم و متخصص شدم اما نتوانستم متخصص‌ترین شوم چون متمرکز نبودم». الکسیس کارل، نویسنده معروف غربی که تا به حال موفق به کسب دو جایزه نوبل هم شده می‌گوید «اگر کسی بخواهد در مسأله ای متخصص شود باید پنجاه سال روزنامه و تلوزیون و رادیو را کنار بگذارد و مشغول تحصیل علم شود» و نیز همچنین رئیس جمهور سابق کشور هند یک مسلمان بود پدر علم فیزیک در آن کشور بود در آخرین مصاحبه خود قبل از پایان ریاست جمهوری می گوید «پنجاه سال است که فیلم تماشا نمی کنم».
وی ادامه داد: اگر کسی بخواهد به مقاماتی برسد باید در یک مبحث متمرکز باشد و ثمره بعدی تقویت اراده است که منجر به افزایش توانایی می‌شود و امام صادق(ع) می فرمایند«هرگز در برابر کاری که بر انجام آن اراده قوی کرده‌ای کم نیاور و از خود ضعف نشان نده»، این ها ثمرات تقویت انگیزه و ارده طلاب است، اما مهم‌ترین راه برای شیوه تقویت اراده تقویت ایمان به مسیر و راه است، اگر طلبه به مسیر خود اطمینان داشته باشد هرگز انگیزه خود را از دست نمی دهد.
این استاد اخلاق حوزه علمیه قم اذعان داشت: اگر به طللبه بگوییم که راهش چیست و این امر برای او روشن شود، از راه خود گمراه نشده و انگیزه اش را از دست نمی دهد (در زمان شاه، شریعتی در یک سخنرانی بیش از بیست ویژگی را برای حوزه های علمیه بر شمرد که حوزه ها را بر دیگر نظام های آموزشی برتری می داد اما افرادی همچون بنی صدر نگذاشتند متن و حتی صوت این سخنرانی پخش شود).
حجت الاسلام عرفان خاطرنشان کرد: نخستین ویژگی حوزه استقلال آن است که موجب آزادگی و شهامت می شود زیرا در هنگامی که وابسته به دولت یا جای دیگری باشد آزادگی آن گرفته می شود و این مطلب از هزار سال پیش سابقه داشته است؛ دومین ویژگی آن عدم اختلاط میان زن و مرد است؛ در غرب از ابتداء دوران تحصیل اختلاط وجود دارد ولی در حوزه ها اصلا اختلاط نیست اما در دانشگاه که بدترین سطح از این حیث است، اختلاط و جود دارد.
وی اضافه کرد: سومین ویژگی ارتباط و احترام متقابل میان استاد و شاگرد است که در هیچ نقطه از جهان مشاهده نمی شود و برای این مسأله مثال های زیادی می توان نقل کرد که خود به وسعت دایره المعارف است و نقل این ها باعث افتخار حوزه های علمیه است.
مترجم کتاب شرح جواهر البلاغه در ادامه گفت: وجود آزادی در چند امر مهم همانند آزادگی در مقطع سنی برای آغاز تحصیل در حوزه (که در تاریخ حوزه افرادی چون جهانگیر قشقائی را می بینیم که تا 40 سالگی مطرب بود اما پس از آن طلبه می شود و نیز فاضل اصفهانی که در هشت سالگی طلبه شد) و همچنین آزادی در انتخاب استاد(در هر درسی که طلبه بخواهد) از مهم ترین ویژگی های حوزه علمیه است.
وی از نظام مباحثات به عنوان ویژگی مهم حوزه های علمیه یادکرد و با بیان این که این نظام تنها در میان طلاب وجود دارد و در هیچ نظام آموزشی دیگر وجود ندارد، عنوان داشت: رسم پیش مطالعه از دیگر ویژگی های نظام آموزشی حوزه است (در تأثیر این ویژگی می توان مثال خالکوبی را زد اگر مقداری سرمه را به پوست بمالیم با قدری آب پاک می شود اما اگر قبل از مالیدن سرمه چند سوراخ با سوزن در بدن ایجاد کنیم این سرمه در پوست ماندگار می شود) اهمیت این رسم به حدی است که در شرح حال مرحوم طالبانی قمی که سال ها در قم درس مغنی می گفته است نقل شده « برای شاگردانش سه شرط را متذکر می شدند» و می فرمود «راضی نیستم کسی به درس من بیاید که نماز شب نمی خواند، بدون وضو می آید و پیش مطالعه نمی کند».
حجت الاسلام عرفان حضور پررنگ معنویت در درس‌ها را به عنوان مسأله ای معنوی و جدا شدنی از ویژگی های حوزه برشمرد و ابراز داشت: اخلاق از ویژگی های حوزه است و استادان افزون بر تاکید بر علم و تحقیق بر مسائل اخلاقی نیز تأکید دارند و این در دیگر نظام‌های آموزشی نیست.
وی ادامه داد: سابقه حوزه‌های علمیه شیعه به عنوان بارزترین ویژگی حوزه علمیه است که هیچ نظامی از لحاظ سابقه به آن نمی‌رسد.
این استاد اخلاق حوزه علمیه قم در پایان با بیان این‌که متن علوم موجود در حوزه‌ها از وحی گرفته شده و در آن ذره ای شک و تردید وجود ندارد و این ویژگی بارز برای حوزه های علمیه است، تصریح کرد: این در حالی است که تمام علوم دیگر که امروز در جهان متداول است همانند علوم انسانی غرب در حال نابودی و رو به زوال است./968/پ202/س
ارسال نظرات