نهضت تنباکو نشان دهنده روند رو به تکامل فقه شیعه است

حجت الاسلام مصطفی جمالی، عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی و مدیر موسسه فجر ولایت در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری رسا بیان داشت: جریان تنباکو مرحله بلوغ فقه شیعی است و نباید این جریان ساده تفسیر شود.

وی ادامه داد: شیعه در طول تاریخ در مسیر تکامل و بلوغ خود با افق حکومت اسلامی حرکت کرده است و جریان فتوای میرزای شیرازی نشان دهنده اوج گرفتن این تحولات است.

این استاد حوزه و دانشگاه بیان داشت: شیعه توانست در عصر غیبت کبری با محوریت نواب عامه و با اشاره یک مرجع تقلید، حرکتی عظیم در صحنه سیاسی و اجتماعی کشور ایجاد کند.

وی با اشاره به اینکه گفتمان شیعه در سیر تحولی خود، تاکنون تجربه های گوناگونی را پشت سر گذارده است، گفت: تشکیل دولت شیعی در عصر صفویه و حکومت دینی با پیروزی انقلاب اسلامی ایران از دستاورهای نظام معرفتی شیعه است.

محقق حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه وحدت در حول محور نواب عامه، قدرتی بی نظیر برای شیعه پدید آورده است، ادامه داد: شدت قدرت وحدت مذهبی و به اوج رسیدن گفتمان شیعی موجب شد تا انقلاب اسلامی ایران با رهبری امام خمینی(ره) بنا نهاده شود.

این محقق حوزه علمیه قم بیان داشت: ضروری است تا تحولات تاریخی در مسیر فلسفه تاریخی تفسیر و جریان های به وجود آمده در طول تاریخ بر اساس نگاه های فلسفی تبیین شود.

وی بیان داشت: اولین مواجهه‌ها در نهضت مشروطه به عنوان اولین تجربه جامعه پردازی مکتب شیعی روی می‌دهد که در سایه این تجربه تاریخی کم کم بستر تحقق مهمترین حکم از احکام اسلامی، یعنی تحقق حکومت اسلامی بر محور ولایت فراهم می‏آید و انقلاب اسلامی به رهبری فقیهی با بصیرت از سلسله فقیهان شیعی رخ می‏دهد.

این پژوهشگر حوزه علمیه قم بیان داشت: انقلاب اسلامی ایران در ناباوری همه تئوریسین­های مادی پا به عرصه وجود گذاشت و نه تنها توانست تبدیل به مانعی اساسی در راه جهانی‌سازی مادی شود، بلکه خود داعیه جهانی سازی را در دنیای امروز مطرح کرده است.

وی اظهار داشت: انقلاب اسلامی ایران مراحل تکاملی خاص خود را دارا می‌باشد و به تعبیر مقام معظم رهبری انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، کشور اسلامی و جهان اسلامی است.

وی با اشاره به اینکه مطالعات فلسفه تاریخ در جامعه ما بسیار ضعیف است، ادامه داد: قطعات تاریخی باید به مثابه تکه‌های تشکیل دهنده یک پازل دیده شود و از نگاه‌های بخشی و ناهمخوان پرهیز شود.

این محقق حوزه علمیه قم گفت: یکی از مشکل‌ترین مسائل در تبیین فلسفه تاریخ شیعی تبیین مراحل تکاملی تاریخ بشری است. متأسفانه همچنانکه در باب فلسفه تاریخ شیعی کار تحقیقاتی جدی براساس آموزه‌های دینی صورت نگرفته است، در این مسئله هم نه تنها تحقیق و تبیین روشنی صورت نگرفته، بلکه در تبیین مراحل تاریخی بشر نوعاً دانشمندان اسلامی و مؤمنین در دام تحلیل ها و تئوری‌های مادی ارائه شده در موضوع نحوه تکامل هستی یا مراحل تکامل وجودی انسان و جامعه انسانی افتاده‌اند. /909/ت302/ع