گزارشی از دومین نشست امام موسی صدر
خبرگزاری رسا ـ دومین نشست بررسی مطالعات قرآنی با عنوان«امام موسی صدر» و با حضور عضو هیأت علمی گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی، در تهران برگزار شد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، دومین نشست بررسی مطالعات قرآنی با موضوع امام موسی صدر با حضور غلامرضا ذکیانی، عضو هیأت علمی گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی، پانزدهم آذر در خبرگزاری قرآنی کشور در تهران برگزار شد.
در این نشست غلامرضا ذکیانی گفت: امام موسی صدر دارای مقامات بالای علمی بود و اجتهاد داشت و اصلا از عقاید خود کوتاه نمی آمد که همین باعث شد که بسیاری از افراد مانند حافظ اسد و یا جمال عبدالناصر به او افتخار می کردند.
وی ادامه داد: کشورهای عربی که سنی هم بودند مشکلاتشان را توسط امام موسی حل می کردند پس ما هم می توانیم برای حل مسائل علمی و دینی خود از تفکرات این شخصیت استفاده کنیم.
عضو هیأت علمی گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی خاطر نشان کرد: امام موسی در سال 1345 ه.ش به مدت شش ماه به کشورهای آفریقایی سفر کرد و دریافتهای خود از دین، قرآن، امامت و ولایت را مطرح کرد که در کتاب «ادیان در خدمت انسان» بیان شده است.
وی ادامه داد: امام موسی در سحرگاه ماه رمضان برای مردم از انفاق می گفت وبه این مسئله به گونه ای نگاه می کرد که از حداقل زمان بیشترین استفاده را می نمود.
غلامرضا ذکیانی به بیان دیدگاه اجتماعی امام موسی در اسلام پرداخت و گفت:جامعه از دیدگاه امام موسی چیست؟ فرد جزء حقیقی جامعه است و تاثیر پذیری انسان از جامعه نیاز به برهان ندارد؛ افراد بدون کنش و واکنش جامعه را تشکیل نمی دهند و بودن آن بقا امکان پذیر نیست زیرا بنیاد جامعه بر مبادله است و عوامل پیدایش جامعه از این قرار است.
وی ادامه داد: اول تفاوت در شایستگی ها، هر کس در شایستگی‌های خود رهبر است؛ اما در چیزهایی که تخصص ندارد مقلد است پس به وسیله این تفاوت ها تعامل در جامعه شکل می گیرد دوم اهداف بشر، انسانها محتاج همیاری یکدیگر هستند و سوم خطرات در جامعه، خطراتی که در جامعه برای افراد پیش می آید دست به دست هم می دهند تا جامعه مصون بماند.
وی افزود: همین سه دلیل کافی است تا جامعه را تشکیل دهد؛ اساسا انسانها شایستگی های مختلف دارند و به هم محتاج می شوند پس کنار هم زندگی می کنند و این بحث سه بعد دارد و در این راستا تا نسبت ما با دین مشخص نشود بی فایده است.
عضو هیأت علمی گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی گفت: چرا این قدر فردگرا هستیم، چرا برای تفریح به دنبال جای خلوت هستیم، چرا در بلاها به فکر اجتماع خود نیستیم؟ زیرا دین را به ما فردی معرفی کرده اند و همه می گویند من آخرتم را بسازم اما امام موسی می گوید دینی که بخواهد آخرت شما را بسازد باید اجتماع شما را درست کند.
وی ادامه داد: اسلام گرایش به اجتماع را تعمیم می بخشد و تقدیس می کند و امام موسی در این رابطه می گفت" اسلام به جامعه نظر دارد زیرا به نظر اسلام جامعه مقدس است و از نمونه های آن انفاق است قرآن می گوید «هر چه انفاق کنید به شما بر می گردد» در آمد شما از جامعه است و نیز اگر به ثروت و مقامی رسیدید از جامعه است.
غلامرضا ذکیانی افزود: پس باید به جامعه انفاق کنید زیرا انفاق مسئله ای معنوی است اگر به کسانی که ندارند انفاق کنید آنان هم رشد می کنند و جامعه شما سالم می شود و در نهایت زمینه برای رشد خانواده شما فراهم خواهد شد.
وی خاطر نشان کرد: کسانی که تمکن مالی، علمی، سیاسی دارند باید به جامعه خود کمک کنند؛ اگر انسان به جامعه خود کمک نکند و از همسایه خود بی خبر باشد آن بی توجهی دامان خود او را نیز خواهد گرفت.
وی به بیان نظر امام موسی درباره انفاق جان پرداخت: انفاق جان یعنی فی سبیل الله انفاق کنید و جهاد کنید زیرا جهاد مانع هلاکت کرامت فرد و جامعه می شود؛ گاهی لازم است که جهاد کنید تا کرامت افراد حفظ شود.
غلامرضا ذکیانی گفت: از موارد تقدیس هویت جامعه از ناحیه اسلام، ادای امانت است که در اختیار موجود مختار می باشد؛ موجود مختاری که اخذ و عطا و همه چیز به واسطه جامعه به دستش رسیده است پس او هم باید وفا کند و به جامعه توجه داشته باشد زیرا تاکید بر امانت تاکید بر ادای دین جامعه است.
وی ادامه داد: در عرصه عقیدتی خدا با هیچ کس نسبت ندارد و همه با هم مساوی هستند و هیچ کس بر دیگری برگزیده نیست؛ خدا نه زاده شده و نه میزاید و همه با هم مساوی هستند مگر کسانی که متقی تر باشند و کسانی که یک لحظه فکر برتری کنند، از تقوا دور می شوند پس نباید آن را آشکار کرد زیرا تقوا ملاکی است که باید پنهان باشد.
وی به بیان دیدگاه امام موسی درباره زن در بیرون از خانه و روابط زن و شوهرپرداخت و گفت: وقتی زن بتواند با حضور در خانه، عشق خود را به فرزندان یعنی نسل بعد از خود منتقل کند، برای زن بهترین چیز است زیرا بی توجهی به این مسئله یکی از زمینه های تضعیف خانواده است و در این راستا زنان شاغل زحمتشان بیشتر می شود و باید کمبودها را جبران کنند.
عضو هیأت علمی گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی افزود: پیوند زن و شوهر پیوندی مقدس است و احکام اخلاقی اسلام باعث تحکیم جامعه می شود احکامی مانند تواضع، کرم، حرمت غیبت، احترام به دیگران از جمله آن است.
وی ادامه داد: چقدر به غیبت نکردن تاکید شده است زیرا وقتی کسی کاری را انجام داده است و ما بدون رضایت این مسئله را پیش دیگران مطرح می کنیم پس این سبب می شود که حرمت فرد ضایع می شود و احترامش از بین می رود و درنهایت همه روابط ما نابود می شود.
وی خاطر نشان کرد: والدینی که وظایف خود را به طور منطقی برای کودک انجام دهند احساسات کودک را سرشار می سازند و روح کودک را از ایمان و محبت پر می کنند و او در این دریای جوشان مومن و متعهد رشد می کند و به نسل آنها وفادار می ماند.
غلامعلی ذکیانی گفت: امام موسی در تحول هستی دست روی قرآن می گذارد و نقش دین را نشان می دهد؛ زیرا جاودانگی و پیشرفت در اسلام مرهون الهی بودن کلمات قرآن است چون علم خدا نامحدود است و هر اتفاقی مشمول علم الهی است.
وی ادامه داد: علم الهی سبب می شود که خداوند برای هر جایی یک نسخه بدهد و قرآن یکی از نسخه ها است پس باید از خدا باشد تا بتواند علم بی نهایت را به دین جامع تبدیل کند و تا روز قیامت دوام بیاورد.
وی افزود: کلمات باید الهی باشد انسانی که با هستی در تعامل است اگر انسان در ماجرای تحول بتواند به مطلق دست رسی پیدا کند این تحول ابدا منافاتی با تقدس نخواهد داشت.
ذکیانی ادامه داد: پیشرفت بین انسان و هستی شکل می گیرد و بشر نمی داند که به کجا خواهد رفت و هر قدر تحول بیشتر باشد نیاز به موجود مطلق بیشتر است پس دین جای علم را نخواهد گرفت و نیز علم جای دین را نمی گیرد و تحول شما اگر ریشه هستی را نسوزاند این مطلق هیچ منافاتی با تحولات شما ندارد.
وی به بیان نظر امام موسی درباره عبادت پرداخت و گفت: امام موسی صدر معتقد است که عبادت و عبودیت با تحول هیچ منافاتی ندارد و عبادات پرستش است و پرستش یعنی شما در مقابل منبع مطلق قرار می گیرید پس خود را عرضه می کنید و رشد می کنید و این عبادت آزادی شما را تامین می کند.
وی افزود: شرط عبادت این است که شما را آزادتر می کند زیرا بشردر طول عباداتی مانند نماز، حج وغیره خدا را تجربه می کند پس اگر در زمانی اندک برای خدا فعالیت می کنیم به سوی او در حرکت هستیم و در کارگاه عبادت حرکت می کنیم.
وی خاطر نشان کرد: عبادت خدا بنده را از غیر خدا رها می کند و در عبادت باید حتما قصد قربت باشد در این صورت کار تو عبادت می شود خواب و حتی ورزش تو نیز عبادت خواهد بود.
ذکیانی در پایان نظر امام موسی صدر در موضوع امر به معروف را بیان کرد و گفت: امام موسی امر به معروف را در تفسیر سوره والعصر توضیح می دهد و آن را به بعد از ظهر انسان تشبیه می کند؛ عمر همه ما به طرف نابودی پیش می رود و ایمان، عمل صالح، امر به معروف و نهی از منکر اصولی است که به آن پرداخته است پس اگر در جامعه امر بدی را می بینید و به آن بی تفاوت باشید در خسران هستید./956/ز503/س
ارسال نظرات