حجت الاسلام پناهیان:
حفظ آزاد اندیشی نیازمند حفظ اخلاق و معنویت است
خبرگزاری رسا ـ استاد حوزه و دانشگاه با بیان این که حفظ آزاد اندیشی نیازمند حفظ اخلاق و معنویت است، تأکید کرد: حوزه و دانشگاه باید آزاداندیشی، خلاقیت و تعقل را در دانشجویان و طلاب تقویت کنند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجتالاسلام علیرضا پناهیان، استاد حوزه و دانشگاه، در کرسی تبیین آزاد اندیشی در سیره رضوی که شب گذشته در دانشگاه آزاد اسلامی مشهد برگزار شد، اظهار داشت: دانشگاه باید بیش از آنکه محل جمع آوری علوم و انباشتن ذهن از این دارایی های علمی باشد باید محلی برای پرورش اندیشه باشد.
وی با بیان اینکه بیش از آنکه به علم بها دهید باید به اندیشه بها بدهید، افزود: در دانشگاه های کشور نقادی دانشجویان نهایت در پایان نامه ها مطرح می‌شود، هیچ وقت استادی برای نقادی نمره نمی گذارد و برای نقد نظریه ای امتیازی را برای دانشجو قائل نمی شود.
حجت الاسلام پناهیان اندیشه را رکن اساسی در حیات بشر دانست و تصریح کرد: مهم تر از اندیشه، آزاد اندیشی است. اندیشیدن نیاز به مراقبت دارد کسی که اندیشه خلاق می خواهد باید علم داشته باشد و تعقل کند.
وی با بیان اینکه حوزه و دانشگاه باید آزاداندیشی، خلاقیت و تعقل را در دانشجویان و طلاب تقویت کنند، ابراز داشت: در آموزش و پرورش نیز باید اندیشه های خلاق را در بین دانش آموزان ایجاد کنیم البته اندیشه خلاق مهم است ولی در مقام عمل اهمیت بیشتری دارد.
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به اینکه از نظر معنوی اندیشه ورزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است، تصریح کرد: از نظر علمی هم نیاز ما به تولید علم و جنبش نرم افزاری مشخص می کند که اندیشه ورزی تا چه میزان اهمیت دارد.
مواظب باشید علم و آگاهی به شما و خلاقیت تان ضربه نزند
حجت الاسلام پناهیان با توصیه به دانشجویان مبنی بر اینکه مواظب باشید علم و آگاهی به شما و خلاقیت تان ضربه نزند، اذعان داشت: برای اینکه اندیشه خوب فعالیت کند به غیر از خلاقیت، به آزادی نیاز دارد، آزادی از تعصب ها، تخیلات، افکار غلط و انحرافات. ما به اندیشه پرورش یافته و خلاق نیازداریم اما اندیشه ای که آزاد باشد.
وی اذعان داشت: کسانی که مقهور علم می شوند؛ افرادی که تنها به حافظه خود تکیه می کنند و اندیشه خلاق ندارند کسانی که خودشیفتگی دارند کسانی که خودخواهی و تکبر در وجودشان است یا حتی خود را همواره بابت اندک خلاقیتی تشویق می کنند خلاقیت خود را می سوزانند و قدرت نقادی را از دست می دهند.
این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه اگر حس تکبر و خودخواهی در اساتید و معلمان ما باشد هیچ گاه نقادی در دانش آموزان و دانشجویان ما پرورش نخواهد یافت، یادآور شد: بدترین توهین ها در قرآن به کسی است که آزاد اندیش نیست و حاضر نیست خود را نقد کند، امام خمینی هم تندترین کلامشان به عالمان بی عقلی است عالمانی که آن ها را به مار و افعی توصیف می کند زیرا این عالمان برای جامعه خطرناک هستند.
آزاد اندیشی به معنای آزادی اندیشه از بسیاری از گرایش های بد است
وی با اشاره به اینکه شخصیت علمی داشتن و دارای تکفر آزاد بودن به معنای پذیرفتن نقدهاست، اذعان داشت: آزاد اندیشی به معنای آزادی اندیشه از بسیاری از گرایش های بد و ناپسند است، تک تک صفات روحی و گرایش های بد انسان در اندیشه وی تأثیر می گذارد ترس، تشویق بی جا، خودخواهی و تکبر، خودشیفتگی، علاقه به اعتبار اجتماعی، حب مقام و... از جمله گرایش هایی هستند که تفکر خلاق و ذهن آزاد را از انسان می گیرد.
حجت الاسلام پناهیان سؤال را نبض ضربان عقل انسان بیان کرد و یادآور شد: سؤال مثل ضربان قلب بیانگر چگونگی وضعیت عقل انسان است و درجه صحت عقل را می رساند، انسان باید جرأت بیان سؤالات خود را پیان کند و با طرح آن ها به ارزیابی سؤالات بپردازد.
وی با تأکید بر اینکه بعد از آزاد بودن اندیشه باید این اندیشه جهت گیری داشته باشد، ابراز داشت: مواظب باشید ذهن شما بی خودی مطلبی را تولید نکند و بی دلیل از سخن و نظریه ای دفاع نکند وقتی شما اینگونه باشید اندیشه تان آزاد خواهد بود.
حفظ آزاد اندیشی نیازمند حفظ اخلاق و معنویت است
این استاد حوزه با بیان اینکه رسیدن به آزاد اندیشی سخت است، اظهار داشت: در قرآن عمل انسان فکر انسان را می سازد و این گرایش های انسان است که انسان را می سازد کسی که می خواهد آزاد اندیشی اش حفظ شود باید اخلاق و معنویت را حفظ کند و از صفات مذموم رها باشد به عنوان مثال اگر انسان به نتیجه مالی خلاقیت علاقه مند باشد خلاقیتش خدشه دار می شود.
وی با تأکید بر اینکه نباید برای اعتبار ارزش قائل شوید بگذارید اندیشه تان آزاد شود، خاطر نشان کرد: در روایت است که حب مقام موجب زایل شدن عقل انسان می شود حال اگر ما به دنبال این باشیم که اعتبار علمی کسب کنیم نمی توانیم آزاد اندیش باشیم زیرا این اعتبار به خلاقیت لطمه می زند.
توجه بر تولید علم در علوم انسانی
حجت الاسلام پناهیان با بیان اینکه باید به جایی برسیم که دانشمندان غربی در علوم انسانی نظریات دانشمندان ما را مورد توجه قرار دهند و در دانشگاه هایشان تدریس کنند، ادامه داد: در حال حاضر دانشجویان و دانشمندان جوان در زمینه های فنی از جمله نانو تکنولوژی، علوم فضایی، انرژی هسته ای و ...در زمره چند کشور مطرح جهان قرار دارند اما با این وجود در علوم انسانی که به تکنولوژی خاصی نیاز ندارد اینگونه نیست.
وی آزاد اندیشی دانمشندان را نیازمند آزادی عقل عنوان کرد و بیان داشت: برای دانشمند شدن استعداد خارق العاده ای لازم نیست زیرا بسیاری از دانشمندان از هوش متوسطی برخوردار بوده اند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه اگر گرایش های خوب را در خود نپرورانید برای انتخاب راه های میان بر و شتاب عاقلانه در فعالیت ها ذهن تحرک و خلاقیت خود را از دست می دهد، اذعان داشت: میل به فهمیدن، حقیقت جویی و کنجاوی و تنفر از به بند کشیده شدن آزادی انسان از جمله گرایش هایی است که نه تنها اندیشه را به بند نمی کشند بلکه باعث خلاقیت و آزاداندیشی انسان می شود.
وی با اشاره به اینکه حقیقت جویی باعث تحقیق و پژوهش می شود، به اندیشه انسان تحرک می بخشد و با این تحرک خلاقیت در فرد ایجاد می شود. یادآور شد: به همان اندازه که گرایش های خوب برای انسان مفیدند گرایش های بد برای انسان مضر هستند.
حد و مرز سؤال کردن این است که سؤال غلط نباشد
وی در پایان صحبت هایش در پاسخ به این سؤال که آیا جرأت در سؤال حد و مرزی دارد، خاطر نشان کرد: سؤال حد و مرزی ندارد اما باید توجه داشت که سؤال بی ربط کردن همیشه مذموم است حال چه با جرأت باشد چه بی جرأت. حد و مرز سؤال کردن این است که سؤال غلط نباشد، سؤالی که خود می توانیم پاسخش را بیابیم نپرسیم.
وی با بیان اینکه هر سؤالی را نباید مطرح کرد زیرا ممکن است برخی سؤالات از یک ذهنیت اشتباه مطرح شوند، تصریح کرد: علامه طباطبایی(ره) می فرمایند «من بسیاری از سؤالات را مطرح نمی کردم بلکه خود به دنبال آن ها می رفتم.» از این رو باید خوب سؤال کردن را در خود پرورش دهید و از اساتید خود بخواهید سؤال شما را بررسی کنند و ببینند شما سؤالی علمی را مطرح کرده اید یا خیر.
این استاد دانشگاه، دانشگاه را ورزشگاه اندیشه انسان عنوان کرد و ابراز داشت: برای داشتن ذهنی آزاد و خلاق باید احساست لطیف کودکانه را به کناری نهید./934/پ201/س
ارسال نظرات