همکاری میان عربستان و آمریکا از نگاه رژیم صهیونیستی
سفر اخیر بن سلمان به آمریکا و استقبال ویژه ترامپ از وی و همچنین انعقاد توافقات گسترده میان دو طرف، خصوصا در حوزه مسائل نظامی و تسلیحاتی، توجه ویژه صهیونیستها را به سمت خود کشانده است، به گونهای که برخی از کارشناسان صهیونیست آن را فرصت و برخی دیگر آن را تهدید عنوان میکنند. در واقع همچنان روایت و گفتمان مشخصی نسبت به این مسئله در سرزمینهای اشغالی به چشم نمیخورد.
یوئل گوزانسکی و الداد شاویت، دو کارشناس صهیونیست در حوزه مسائل منطقه طی گزارشی که در موسسه مطالعات امنیت ملی رژیم صهیونیستی منتشر شده است، به بررسی این مسئله پرداختند. در بخشی از این گزارش آمده است:
سفر محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، به واشنگتن، دنباله مستقیم سفر رئیسجمهور ترامپ به ریاض است و گامی دیگر در تعمیق محور واشنگتن-ریاض محسوب میشود. این استقبال سلطنتی بر این پیام تأکید داشت که عربستان سعودی شریک استراتژیک ایالات متحده است و جایگاهی مشابه اسرائیل دارد.
این سفر شامل امضای مجموعهای از تفاهمنامهها و توافقنامهها با پیامدهای استراتژیک قابل توجه برای صحنه منطقهای و برای اسرائیل بود. از جمله موارد دیگر، این توافقنامهها شامل تعهد ترامپ به فروش هواپیماهای F-۳۵ به عربستان سعودی و همکاری در زمینه هستهای غیرنظامی، مواد معدنی حیاتی، فناوریهای پیشرفته و مسائل امنیتی است.
تعمیق مشارکت آمریکا و عربستان سعودی: از دیدگاه اسرائیل
در ادامه این گزارش، توافقنامه دفاع استراتژیک میان عربستان و آمریکا اینگونه توصیف میشود:
امضای توافقنامه دفاع استراتژیک (SDA) بین ایالات متحده و عربستان سعودی یک نقطه عطف مهم است. این توافقنامه، روابط امنیتی ۸۰ ساله میان دو طرف را تقویت کرده و بازدارندگی در برابر ایران را تقویت میکند.
اعلام همکاری در زمینه صنعت هستهای غیرنظامی، اگرچه گفته میشود که با استانداردهای سختگیرانه همراه خواهد بود، اما به دلیل ورود عربستان سعودی به عرصه هستهای، سوالات مهمی را برای اسرائیل ایجاد میکند. با این حال، مشارکت نزدیک آمریکا در این حوزه برای اسرائیل نسبت به نفوذ روسیه یا چین ارجحیت دارد.
تعمیق همکاری بین ریاض و واشنگتن در حوزههای هوش مصنوعی و مواد معدنی ضروری، جایگاه ایالات متحده را در مقابل چین تقویت میکند. این یک منفعت آشکار برای اسرائیل است: حفظ نفوذ غرب در فناوریهای اصلی در منطقه غرب آسیا به ثبات منطقهای کمک میکند و خطر سوءاستفاده از قابلیتهای پیشرفته توسط کشورهای منطقه را کاهش میدهد.
در این گزارش در رابطه با جایگاه اسرائیل آمده است:
برای اسرائیل، این توافق هم فرصت و هم تهدیدی دارد: تقویت همکاری امنیتی ایالات متحده و عربستان سعودی میتواند گفتگوی منطقهای جدیدی ایجاد کند و حتی از فرآیندهای عادیسازی آینده پشتیبانی کند؛ اگرچه در این مرحله، ولیعهد سعودی همچنان این مسئله را مشروط به پیشرفت در جهت تأسیس یک کشور فلسطینی میکند.
در عین حال، تأمین سلاحهای پیشرفته برای پادشاهی عربستان، به ویژه F-۳۵، مستلزم بررسی مجدد سازوکارهای حفظ برتری نظامی کیفی اسرائیل و درک میزان وابستگی اجرای این توافقات به پیشبرد عادیسازی بین دو طرف است.

این دیدار روند نزدیکی استراتژیک میان آمریکا و عربستان را نشان میدهد که برای تقویت جبهه طرفدار غرب و تعمیق مشارکت آمریکا در منطقه طراحی شده است. برای اسرائیل، این یک تحول سرنوشتساز است: میتواند ثبات منطقهای را ارتقا دهد، اما همچنین مستلزم نظارت دقیق بر موازنه قدرت، روند نوظهور همکاری هستهای و پیامدهای فروش تسلیحات بر محیط استراتژیک آن است.
دیدار بن سلمان و ترامپ موج گستردهای از واکنشها در سرزمینهای اشغالی را در پی داشته است که عموم آن نگاههای انتقادی به عملکرد منفعلانه نتانیاهو در رابطه با توافقات آمریکا و عربستان سعودی، خصوصا در حوزه تسلیحاتی و همچنین ناکامی وی در پیشبرد توافق عادی سازی با ریاض است. همچنین، سران نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی مکررا نسبت به فروش جنگندههای مدرن F-۳۵ به عربستان سعودی و خطرات احتمالی آن برای این رژیم هشدار میدهند.