گزارشی از نمایشگاه نقد جریانهای نوظهور معنوی در حوزه علمیه دارالشفا

به گزارش خبرنگار گروه فرق و ادیان خبرگزاری رسا، نمایشگاه نقد جریانهای نوظهور معنوی در حوزه علمیه دارالشفا برگزار شد.
به گفته برگزار کنندگان، هدف اصلی برگزاری این نمایشگاه، آشنایی اساتید، حوزویان و طلاب با جریانهای معنویت نوظهور در کشور است چرا که در ایران بیش از ۳۰۰ جریان معنوی انحرافی فعال هستند که از میان آنها، پنج جریان اصلی عبارتند از:
- تفکر نو (شناختهشده با قانون جذب)
- یوگا
- عرفان حلقه
- انرژیدرمانی
- انجمنهای دوازدهقدم
این جریانها باطنشان مبتنی بر معنویت بدون دین است و ارزشهای دینی و اخلاقی را طرد میکنند.
در این نمایشگاه، سوژههای آسیبشناسی این جریانها و روشهای مواجهه با آنها در قالب تابلو نوشتهها و در پنج بخش مختلف ارائه شده است. کارشناسان و پژوهشگران نقد معنوی نیز حضور دارند تا کلیت مباحث و تحلیلها را برای مخاطبان توضیح دهند.
همچنین چهار نشست تخصصی در طول نمایشگاه برگزار خواهد شد:
-
روز اول و دوم:
-
استاد مظاهر، بحث عطش معنوی و آتش مدعیان را مطرح میکنند و توضیح میدهند که چرا این جریانها توانستهاند مخاطب جذب کنند.
-
حجتالاسلام حسنزاده، مواجهه ذهنی با معنویتهای نوظهور را تحلیل میکنند.
-
-
روز سوم:
-
استاد عرب، کنشهای جریانهای نوظهور در جنگ دوازدهروزه را توضیح میدهند و چالشهای داخلی و نفوذ نیروهای دشمن را بررسی میکنند.
-
به گفته برگزارکنندگان علت اصلی برگزاری این نمایشگاه این بوده که حضرت آیتالله خامنهای در سال ۱۳۸۹ فرمودند: «جنگ امروز، جنگ باورهاست.» بوده است که به روشنی تأثیر جریانهای معنویت کاذب بر اعتقادات دینی مردم را نشان میدهد.
از دیگر بخشهای نمایشگاه، بررسی کالاها و اشیای معنوی موجود در بازار و خانهها است، که اغلب مردم از کارکرد واقعی آنها اطلاع ندارند. نمونهها شامل:
- درخت ثروت
- قورباغه ثروت
- برخی کتابها و ابزارهای تبلیغی
این اقلام یا بهطور ناآگاهانه و یا بهصورت آگاهانه در بازار عرضه میشوند و نیاز به آگاهسازی طلاب و مردم وجود دارد و حتی در برخی جریانهای معنوی نوظهور، ادعا میشود که با استفاده از اشیاء، رنگها یا نمادهای خاص، میتوان به آرامش رسید یا انرژیهای منفی را از بین برد.
کارشناس در توضیح برخی از این موارد گفت: مثلاً برخی شمعها را روشن میکنند و مدعیاند که با این کار انرژی منفی از بین میرود. این جریانها بر هفت رنگ مشخص تمرکز دارند و معتقدند که این رنگها با مراکز انرژی بدن انسان، معروف به هفت چاکرا، مرتبط هستند. متأسفانه این مفاهیم اکنون وارد سبک زندگی مردم ما شدهاند، در حالی که هیچ مبنای علمی، دینی، فلسفی یا عقلی ندارد.
وی افزود: در برخی موارد، جریانهای انحرافی به فنشویی و توصیههای غیرمنطقی مانند «قرار دادن تابلوها یا چیدمان وسایل خانه به گونهای که انرژی منفی ایجاد نشود» میپردازند. به عنوان مثال، میگویند سینک ظرفشویی (نماد آب) نباید کنار اجاق گاز (نماد آتش) باشد وگرنه آرامش و ثروت خانه از بین میرود. این باورها معمولاً به عنوان فلسفه باستانی چین معرفی میشوند، در حالی که در واقع خود منابع تاریخی چین با چنین خرافاتی مخالفت کردهاند. متأسفانه این آموزهها در شهرهای مختلف، از جمله قم، ترویج میشوند و حتی برخی افراد مذهبی بدون اطلاع، در گسترش آنها نقش دارند.
این کارشناس حوزه فرق و ادیان بیان داشت: همچنین جریانهای معنوی از مجسمهها و نمادهای اسطورهای استفاده میکنند. نمونه بارز آن، مجسمهای با سر فیل به نام «گانش» در هند است. طبق اسطوره، پسر شیوا و پارواتی در حادثهای اسطورهای سرش جدا شده و مادرش، برای حفظ فرزند، سر فیل به او میچسباند. این نماد اکنون به شکل بت در جامعه ما به فروش میرسد و در شبکههای اجتماعی و فروشگاهها دیده میشود، حتی اطراف حرمها نیز مشاهده شده است. برخی باشگاهها و فضاهای مدیتیشن پردههای بزرگی نصب میکنند، افراد مدیتیشن میکنند و از این نمادها طلب موفقیت و آرامش میکنند، مشابه نوعی «توسل» به خدایان اسطورهای که در هند انجام میشود.
وی تاکید کرد: متأسفانه برخی مربیان یوگا از ایران به هند میروند و این آموزهها و نمادها را در ایران ترویج میکنند. بخشی از افراد فعال در این جریانها آگاهانه فعالیت میکنند و ماهیت اصلی جریان را میدانند، اما بخش زیادی از مخاطبان ناآگاه هستند و صرفاً از دکور یا تمرینات استفاده میکنند، که خود آسیبهایی به همراه دارد.
این کارشناس ضمن بیان اینکه برخی از این جریانها با ترس و شستوشوی ذهنی افراد را در فرقه نگه میدارند، افزود: در عرفان حلقه گفته میشود که اگر فرد از جریان خارج شود، اجنه یا نیروهای غیرارگانیک به او حمله میکنند و نباید از گروه جدا شود. این روش باعث میشود که افراد حتی اگر متوجه انحراف شوند، از خروج ترس داشته باشند.
وی ابراز کرد: از دو سال گذشته، نمایشگاه نقد جریانهای نوظهور معنوی به صورت عمومی برای عموم مردم برگزار میشود، نه فقط برای نهادها و دانشگاهها. هدف این است که روشنگری و آگاهیبخشی در فضای عمومی، بازار و محیطهای شهری انجام شود. بچههای گروه ما آمادگی دارند حتی در بوستانها و فضاهای عمومی با هماهنگی، این فعالیتها را اجرا کنند.
در نهایت، در این نمایشگاه، پنج جریان اصلی معنویت نوظهور آسیبشناسی شده، معرفی شده و نقدهای آنها (شامل تناقضات درونی و بیرونی و محتوا) ارائه شده است که میتواند نقش اساسی ای در روشنگری، آموزش طلاب و عموم مردم، و کمک به اصلاح آسیبدیدگان جریانهای انحرافی ایفاء کند.