تعلیم و تربیت، از زیرساخت تا محتوا نیازمند توجه جدی است

حجت الاسلام والمسلمین حبیب الله شعبانی امام‌جمعه همدان، با اشاره به مشکلات زیرساختی در حوزه مدرسه‌سازی، از وجود ۳۲۰ هزار دانش آموز در استان همدان خبر داد و اظهار داشت: آسیب‌شناسی نظام تعلیمی به دو بخش تقسیم می‌شود.

وی افزود: یک بخش مسائل سخت‌افزاری و شکلی مانند ساختمان‌ها، تجهیزات، هوشمندسازی مدارس و روش‌های آموزشی است، زیرساخت‌ها شامل تجهیزات مدارس و روش‌ها و تکنیک‌های آموزش است و این هم مربوط به شکل آموزش می‌شود.

امام جمعه همدان، با تأکید بر اینکه زیرساخت‌ها، ساختمان‌ها و تجهیزات مدارس همدان دارای مشکلاتی است، گفت: بحث تکنیک‌های آموزش یک مشکل ملی است، در این باره باید در سطح ملی گفت‌وگو کنیم، ساختمان خیلی از مدارس بیش از سی تا چهل سال عمر دارند، بنابراین نظام تعلیمی و آموزش و پرورش باید بر سند تحول متمرکز شود و مدیران وقت و انرژی خود را بر بحث نظام‌های آموزشی، تربیتی و پرورشی بگذارند.

وی تصریح کرد: مدیر مدرسه ما دائم مشغول امور و مشکلات ساختمانی مدرسه است که با این روند وقت مدیر گرفته و لذا ظرفیت تعلیمی او اشغال می‌شود و نمی‌تواند کار آموزشی خود را به درستی انجام دهد و به بیان دیگر مجموعه آموزش و پرورش هم با احتساب بودجه‌ها و حمایت‌های موجود توان آماده کردن زیرساخت‌ها و سخت‌افزارها را ندارد، نیاز است تا بخش خصوصی، خیرین و کسانی که دغدغه آموزش و پرورش و دغدغه آینده و نسل آینده را دارند، در این زمینه ورود کنند.

حجت الاسلام والمسلمین شعبانی، با انتقاد از وضعیت بعضی مناطق محروم در زیرساخت‌های آموزشی، تصریح کرد: در بعضی مناطق محروم دانش آموزان در کانکس تحصیل می‌کنند و از سوی دیگر در بعضی از شهرستان‌ها مدارس خوب و مجهزی داریم که دانش آموز ندارند، چنین مشکلاتی در بی‌توجهی به جمعیت مناطق به وجود آمده است.

امام جمعه همدان، با بیان اینکه در هنرستان‌ها با فقدان تجهیزات روبرو هستیم، گفت: خیرین باید در بحث ساختمان‌سازی و هم در بحث تجهیزات ورود کنند، بخش دیگری از زیرساخت‌ها نیز مباحث شکلی، آموزش است که شامل تجهیزات و روش و تکنیک آموزش می‌باشد.

وی روش‌ها و مهارت آموزش را از رشته‌های دانشگاهی عنوان کرد و یادآور شد: این مسأله در کشور ما هم مورد توجه است، در یکی از مدارسی که سرکشی می‌کردیم دیدم که مدیر مدرسه از طریق خیرین کتاب‌هایی درباره روش مطالعه و تکنیک آموزش را تهیه کرده و در اختیار دانش آموزان قرار داده، این مهم است که در کنار سفارش به دانش آموزان به درس خواندن، روش درس خواندن را نیز تعلیم دهیم.

نماینده مردم همدان در مجلس خبرگان رهبری، یکی از مظاهر عدالت آموزشی را در اختیار قرار دادن مساوی سخت‌افزارها در اختیار دانش آموزان کشور ارزیابی کرد و گفت: دانش آموزی که در روستایی دور افتاده تحصیل می‌کند از لحاظ قانون اساسی، انسانی، قانونی و شرعی به همان اندازه بر گردن ما و مسئولین حق دارد که آن دانش آموز مرکز استان درس می‌خواند، همه به یک میزان دارای حق آموزش هستند، بنابراین یکی از وجوه عدالت آموزشی آماده کردن بسترهای سخت‌افزاری آموزش است.

امام جمعه همدان، درباره ساختارهای فرهنگی و آموزشی کشور که ناظر به مسائل ماهوی تعلیم و تربیت است نیز خاطرنشان کرد: این بخش جدی‌تر است، بخش شکلی و زیرساخت‌ها همه مقدمه این بخش ماهوی تعلیم و تربیت می‌باشد، اصل کار نظام تعلیمی ما از لحاظ ماهوی بوده، مسائلی که آموزش داده می‌شود.

وی با اشاره به لزوم استمرار مکتب امام خمینی(ره)، تصریح کرد: یک موقع مانند کشورها و مکاتب غربی یک نظام حکمرانی دارید که درباره ارزش‌ها و هنجارها خنثی است و برای آن مهم نیست و چیزی به نام نظام ارزشی و هنجاری قطعی مسلم عقلی شرعی ندارند و مباحثی هم که مطرح می‌شود همان گونه است، اما جامعه‌ای که یک حکومت ایدئولوژی و نظام ارزشی و هنجاری قابل پذیرش و مقبولی دارد و می‌خواهد از آن حمایت کند، هست و نیست‌هایی دارد که برایش اهمیت دارد و می‌خواهد از آن‌ها تحفظ کند، قطعاً اساسی‌ترین مسأله آن نظام تعلیمی آن است.

حجت الاسلام والمسلمین شعبانی ادامه داد: آنجایی که یک حکومت، ایدئولوژی، جهان‌بینی و نظام هنجاری و قابل دفاع دارد، اساسی‌ترین کاری که این حکومت باید انجام دهد طراحی یک نظام تعلیمی، آموزشی، پرورشی و تربیتی متناسب با نظام فکری و هنجاری و ارزشی آن است و این خیلی مهم می‌باشد.

امام جمعه همدان، ابراز کرد: با فرض اینکه تمام مدارس کشور نوسازی شود، بهترین تجهیزات در اختیار دانش آموزان قرار گیرد، تکنیک‌های آموزش هم تعلیم داده شود و در این زمینه مشکلی نداشته باشیم، اما باید ببینیم چه چیزی آموزش داده می‌شود؟ آیا آن چیزی که بچه‌ها و نسل جوان ما در آموزش و پرورش و در دانشگاه تعلیم می‌بینند، آیا خروجی‌های نظام تعلیمی ما به طور دقیق با نظام فکری ما متناسب هستند؟

وی با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب درباره تحول در علوم انسانی، ابراز کرد: این مسأله دارای اهمیت بالایی بود و لازم است به آن توجه کنیم، البته هنوز هم امیدوار هستیم که تحول اتفاق بیفتد، باید به این مسأله بیشتر فکر و توجه کرد.

نماینده ولی فقیه در استان همدان، با تأکید بر اینکه باید خروجی مدرسه به شکلی باشد که خانواده راضی باشد، گفت: باید جامعه بتواند از این خروجی‌ها آنچنان که متناسب با نظام‌های ارزشی است بهره‌مند شود، مکتب بتواند بگوید نظام تعلیمی من این خروجی را داشته که توانسته مکتب را ارتقاء بدهد و به مکتب معتقد باشد و از مکتب نیز دفاع کند، اصلی که باید محقق شود.

وی با اشاره به تأکیدات رهبر معظم انقلاب بر اجرای سند تحول، اظهار کرد: اجرای این سند موانعی دارد، یک بخش از آن آماده نبودن خیلی از مباحث و زیرساخت‌ها است.

وی با بیان اینکه شهید رئیسی به اجرای سند تحول توجه ویژه‌ای داشت، خاطرنشان کرد: امیدواریم دولت بعد هم اینگونه باشد، دولت باید بستر اجرای این تحول را آماده کند، این که سند ما به صورت منطقی قابل دفاع باشد کافی نیست بلکه باید بسترها، آیین‌نامه‌ها و مجریان، آماده اجرای این تحول باشند.

امام جمعه همدان، نقش نخبگان حوزوی و دانشگاهی را در تحول نظام تعلیمی مد نظر قرار داد و یادآور شد: ما نیاز به طرح مسائل جدید داریم، حوزه علمیه باید مسائل جدید مطرح کند، مجموعه‌هایی که دغدغه مکتب را دارند از خبرگان و مجموعه‌های مختلف مسائل جدید را طرح کنند، چرا که اگر مسأله جدید طرح نکنیم دنبال حل آن هم نخواهیم رفت و اگر مسأله جدید را نبینیم، شناسایی و طرح نکنیم، آن مسأله حل هم نخواهد شد.