مهمترین حق مردم در دولت مردمی حق نظارت بر عملکرد مسؤولان است

به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، يكى از زمينه‏ هاى ايجاد و گسترش مشاركت سياسى مردم در جامعه را مى‏ توان از طریق نقد و ارزیابی عملکرد کارگزاران اسلامی مورد بررسى قرار داد. اين اصل را مى ‏توان يكى از مهم‏ترين عوامل بقأ و سلامت نظام اسلامى دانست؛ زیرا با باز نمودن فضاى لازم جهت طرح اظهارنظرها، انتقادها و نصيحت‏ هاى خيرخواهانه از سوى مردم، مى ‏توان مسئولان را در راه رسيدن به اهداف عاليه و مقدس اسلامى يارى رساند.

ایجاد چنین فضایی در جامعه اسلامی از وظایف رئیس جمهور است، وظیفه‌ای که در دولت قبل با نادیده گرفتن آن، موج حملات و اهانت‌ها را متوجه منتقدان می‌کرد در حالی که در دولت مردمی آقای رئیسی با احترام به این حق نگریسته می‌شود. چراکه اعتقاد بر این است در انديشه و تفكر اسلامى، مردم داراى حق اظهارنظر، سؤال و استيضاح نسبت به عملكرد كارگزاران و مسئولان حكومتى مى‏ باشند.

در جامعه اسلامى مردم در قالب امر به معروف و نهی از منکر وظيفه دارند نسبت به سرنوشت سياسى و اجتماعى خود و ساير افراد جامعه بى تفاوت نمانند و در مقابل كارگزاران و حاكمان سياسى نيز مى‏بايست زمينه توسعه مشاركت فعال مردم را در این امور فراهم آورند.

 اميرمؤمنان على(ع) با بر شمردن حقوق دوجانبه حاكم و مردم، مسئله نصيحت را در كنار اطاعت و وفا نمودن به بيعت مردم با امام قرار مى‏ دهد: «اى مردم! من بر شما حقى دارم و شما نيز بر من حقى... اما حق من بر شما اين است كه به بيعت خود وفا كنيد و در نهان و آشكار، نصيحت و حق خير خواهى را ادا نماييد». بديهى است كه تحقق و اجراى صحيح این اصل نيازمند فراهم شدن مقدماتى است كه بهترين نمونه آن را مى‏توان در سيره حاكمان معصوم (ع) به ویژه دولت علوی(ع) مشاهده كرد:

نخست؛ نصيحت پذيرى حاكم و ترغيب و تشويق مردم به اين امر می‌باشد. حضرت على (ع) همواره به فرمانداران خود توصيه مى‏كرد كه سخن منتقدان و آمران به معروف را بشنوند و خود نيز داوطلبانه در اين كار پيشقدم بود و از اين رو به مالك اشتر توصيه مى‏ كند: «هرگز مگو كه من اميرم پس فرمان مى‏دهم و بايد اطاعت شوم زيرا كه اين كار مايه سياهى دل و تباهى دين و زوال نعمت‌هاست».

دوم؛ برداشتن موانع دست و پاگیر ميان حاكم و مردم است. زمانى مى‏توان عملکرد یک مسئول را مورد نقد و ارزیابی قرار داد که دسترسى عموم به او با سهولت امكان‏ پذير بوده و ابزار رساندن نصايح مردمى به وى فراهم باشد. همانگونه كه در عصر حاكميت معصوم رواج داشت. مردمى‏ترين حكومت ها را مى ‏توان در نمونه حكومت علوی سراغ گرفت. نمونه ‏اى كه در آن دسترسى مردم به حاكمان و مسؤولان به سهولت امكان‏پذير بود و هر كس به راحتى مى‏ توانست نظر يا خواسته‏اش را بدون واهمه يا مانعى بر زبان آورد.

اميرمؤمنان على(ع) در عهدنامه معروفش به مالك اشتر اكيداً سفارش مى‏ نمود كه هرگز به مدت طولانى خود را از مردم پنهان مساز چرا كه اين امر سبب ايجاد نوعى محدوديت و بى‌اطلاعى کارگزار از امور مملكتى خواهد بود. خود ايشان از مردم مى‏ خواست تا با وى صريح و بى‌پرده و به دور از رعايت تشريفات و ملاحظه كارى‏هاى مرسوم با زمامداران ستمگر و مستبد سخن گويند و از پناه بردن به تكلف و تصنع در رفتار خويش بپرهيزند. از این همه می توان دریافت که دولت علوی، کامل ترین الگوی حکمرانی اسلامی است و از این جهت باید الگوی رفتاری حاکمان اسلامی قرار گیرد.

بر همین اساس آقای رئیسی در زمان ارائه کارنامه صد روزه عملکرد دولت خود برخلاف آقای روحانی که در اولین گزارش از عملکرد صد روزه خود، منتقدان را به کودکانی تشبیه کرد که با انتقادات خود باعث محکم شدن قفل مشکلات کشور می‌شوند، با لحنی متواضعانه ضمن تاکید بر کاهش فاصله میان دولت و مردم به همه دولتمردان تاکید کرد: «باید با مردم ارتباط بگیرید و درد دل مردم را گوش دهید. ممکن است کسی مشکلی داشته باشد و تن صدایش بلندتر شود، هیچ اشکالی ندارد؛ دولت، دولت مردمی است».