خواجه پیری در گفت‌وگوی تفصیلی با رسا:
بیش از ۷۰ هزار اثر از آثار مفاخر شیعه دیجیتال‌سازی شده است
رئیس مرکز بین المللی میکروفیلم نور به ارائه گزارشی از روند فعالیت های این مرکز پرداخت و گفت: این مرکز به منظور صیانت و نشر میراث مکتوب اسلامی _ ایرانی در هند تاسیس شد.
اشاره: مرکز بین المللی میکروفیلم مرکزی پژوهشی در محل خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو(هند) است که به تهیه میکرو فیلم، عکس برداری، مرمت و نشر نسخه‌های خطی کهن و آثار مفاخر شیعه به صورت چاپ همانند می‌پردازد.
به همین خاطر خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، جهت اطلاع از عملکرد این مرکز با مهدی خواجه پیری رئیس مرکز بین المللی میکروفیلم نور گفت‌وگویی داشته است که متن کامل آن در زیر تقدیم خوانندگان محترم می شود.
رسا ـ موسسه شما در چه تاریخی تاسیس شده و هدف از تأسیس آن چیست؟
مرکز بین المللی میکروفیلم نور در سال 1364 به امر مقام معظم رهبری به منظور حفظ، صیانت و نشر میراث مکتوب اسلامی _ ایرانی در هند تاسیس شد که عمده فعالیت های این مرکز بر روی مکتب فقهی- کلامی شیعه در هند تاکید دارد که تاکنون با 30 کتابخانه دولتی و خصوصی از جمله آرشیو ملی هند، کتابخانه مولانا دانشگاه آزاد علیگر، دانشگاه جامعه ملی اسلامی و دانشگاه همدرد به منظور حفظ میراث مشترک دو کشور در زمینه دیجیتال سازی و مرمت نسخ خطی کتابخانه ها امضا شده است.
مرکز بین المللی میکروفیلم نور تاکنون موفق شده دیجیتال سازی 90 هزار نسخه خطی فارسی، عربی و اردو را با بهترین کیفیت به اتمام برساند و بخش عظیمی از آنها در 38 جلد به زبان های فارسی، انگلیسی، اردو و عربی فهرست نویسی شده و علاوه بر آن بخش مرمت و احیا نسخ خطی مرکز با ایجاد روشی جدید و کاملاً انحصاری با استفاده از مواد گیاهی برای مرمت و آفت‌زدایی نسخه‌های خطی اقدام کرده که تا به این لحظه بیش از 10 هزار نسخه خطی احیا و تجلید شده اند.
رسا ـ با توجه به این که علامه امینی(ره) مدتی را در هند به سر می بردند، اولاً بفرمایید ایشان چه فعالیت هایی را در هند انجام می دادند و ثانیاً آیا در خصوص جمع آوری آثار ایشان نیز کاری صورت گرفته است؟
علامه امینی مدت کوتاهی در هند ماند و در این مدت کوتاهی که به هند آمد بیشتر، از کتابخانه علامه میرحامدحسین هندی صاحب کتاب «عقبات الانوار» استفاده کرد و در چهار ماهی که در هند بود، کتابخانه های هند را تا جایی که می توانست با پای پیاده و سختی فراوان گشت و کتاب های آنجا را مطالعه و از آنها استفاده کرد.
می توان گفت که علامه، پایه کتاب الغدیر را در هند بنا گذاشت؛ البته من تنها چیزی که از آثار علامه در هند دیدم، نامه‌ای بود که به نوشته ایشان بود و در آن نامه گفته بود من خیلی از کتابخانه‌های جهان اسلام را گشته و دیده ام اما کتابخانه هایی نظیر کتابخانه های هند در جاهای دیگر دنیا نیافتم و من خیلی از این کتابخانه ها استفاده کردم.
رسا ـ از آثار و یادداشت های علامه در هند، چیزی باقی مانده است که پیگیری و جمع آوری نشده و به دست شیعیان نرسیده باشد؟
تا جایی که ما اطلاع داریم در هند چیزی از آثار علامه امینی به چاپ نرسیده است و علامه، بعد از مدتی که در هند بودند الباقی عمر خود را به نجف رفته و در آنجا به فعالیت پرداختند و با تاسیس کتابخانه مکتبة امیرالمومنین(ع) در نجف، تمام نسخه ها و دست نوشته های خود و علمای بزرگ دیگر را در این کتابخانه جمع آوری کردند و سالهای متمادی در آنجا ماندند و سرانجام نیز در آنجا وفات کرده و به خاک سپرده شدند؛ و در زمان صدام نیز کتابخانه علامه تنها کتابخانه‌ای بود که از بین نرفت؛ بنابراین تمام آثار علامه امینی در نجف که همان کتابخانه خودشان است جمع‌آوری شده است.
رسا ـ آیا از دیگر مفاخر شیعه آثاری موجود است که جمع آوری نشده باشد؟
امام خمینی(ره) می فرمودند بزرگترین حجت شیعه در عصر غیبت کتاب «عبقات الانوار» اثر علامه میرحامد حسین هندی است. این کتاب تقریباً بزرگترین کتاب کلامی شیعه است و برای اثبات امامت امیرالمومنین(ع) نگاشته شده است.
این کتاب حدود ۳۰۰ جلد می باشد که در زمان علامه امینی حدود ۱۶۰ جلد از آن چاپ شده بود اما مرکز ما الباقی آنرا دیجیتال کرده و تصاویر آن را به ایران فرستاده و توسط بنیاد امامت جمع آوری شد که حدود ۷۰ جلد از آن آماده چاپ می باشد.
یکی از کارهایی که ما در حال پیگیری هستیم شرح حال علمای شیعه در هند است که تا الان شرح و حال حدود 750 نفر از علما را در 10 جلد به نام «نجوم الهدایة» به اتمام رساندیم و در حال چاپ است؛ و برای20 نفر از علما کلیپ های کوتاهی ساخته ایم و در چند دقیقه آنان را به طور کامل معرفی کرده ایم.
علاوه بر آن کتاب فهرست تالیفات هند برگفته از (الذریعه ومعجم ما كتب عن الرسول وأهل البيت) کشف الخزائن (تالیفات علما شیعه هند) انوار فلک در دو جلد (تصاویر علما هند از 1930 تا کنون) و کتاب اجازات علما هند (شامل شرح و تصویر 200 اجازه از علما هند) بخشی از فعالیت های بخش دانشنامه اسلام در هند می باشد.
همچنین در حال جمع آوری چندین هزار از آثار مفاخر شیعه در هند هستیم که تا الان بالغ بر 70000 نسخه خطی از آثار مفاخر شیعه در هند را دیجیتال کرده ایم.
رسا ـ چرا علامه امینی برای تحقیقات و مطالعه کشور هند را برگزید و به آنجا سفر نمود؛ خاطراتی از علامه در هند دارید که برای مخاطبان جالب و خواندنی باشد؟
کشور هند یکی از بزرگترین پایگاه های شیعه در گذشته بوده است و علاوه بر اینکه مدارس علوم دینی و علمای بزرگی را در خود جای داده بود، از حکومت های شیعی مقتدری نیز در شرق، جنوب و شمال هند بر خوردار بود.
علامه امینی در مدت اندکی که در هند اقامت داشت، اکثر اوقات خود را در کتابخانه علامه میرحامد حسین سپری می کرد؛ و آنقدر غرق مطالعه و جمع آوری مطالب بود که گرمای بالای 50 درجه هند را احساس نمی کرد و وقتی از علامه پرسیده می شود که آب و هوای هند چگونه است؟ علامه در جواب می گویند «من اصلاً متوجه سردی یا گرمی هوا نشدم».
خادم کتابخانه نقل می کند که علامه از طلوع آفتاب وارد کتابخانه می شد و من کتابخانه را تا نماز ظهر می بستم و هنگام ظهر باز می کردم و ایشان بعد از نماز و غذایی مختصر، دوباره به کتابخانه می رفت و تا غروب آفتاب در آنجا به مطالعه و جمع آوری مدارک می پرداخت و بعد از نماز مغرب نیز با علما و بزرگان ملاقات می‌کردند.
نقل است که علامه امینی در مدتی که در هند اقامت داشت حدود 4000 صفحه از کتاب های مختلف نوشته و یادداشت برداری کرده بود و این چیزی است که درخور توجه و دقت نظر است و بیانگر شدت علاقه علامه به ولایت و جدیت ایشان برای اثبات ولایت امیرالمومنین(ع) است.
رسا ـ در پایان بفرمایید خوانندگان و علاقه مندان به این گونه مباحث جهت اطلاع از عملکرد موسسه شما به کجا می توانند مراجعه کنند؟
ما سایت مرکز بین المللی میکروفیلم را به همین منظور طراحی و راه اندازی کرده ایم و گوشه هایی از فعالیت ها و اسناد و مدارک به دست آمده از مفاخر و علمای شیعه، اعم از نسخ خطی و چاپ سنگی را در آن بارگذاری کردیم و مدارک پیدا شده از کتابخانه ها را به تفکیک در سایت بارگذاری کردیم تا نیاز علاقه مندان به مشاهده و مطالعه این آثار را فراهم کرده باشیم.
رسا ـ با تشکر از اینکه وقت ارزشمند خودتان را در اختیار خبرگزاری رسا قرار دادید. /گ403/
ارسال نظرات