رسانه ملی در اتوبان دیپلماسی

به گزارش خبرگزاری رسا، محمد اسماعیلی کارشناس مسائل سیاسی در یادداشتی نوشت: امروزه در ادبیات دیپلماسی عبارت های  جدیدی همچون دیپلماسی رسانه ای،  دیپلماسی  عمومی ، دیپلماسی فرهنگی ، دیپلماسی ورزشی و دیپلماسی هنری  وارد شده است و روز به روز بر تنوع آنها هم افزوده می‌شود که تمرکز همه آنها حرکت بر مدار رسانه است.

به عبارت ساده تر رسانه ها در همه عرصه های دیپلماسی نقش های مختلفی را برای خود تعریف کرده و تقریبا از عهده همه این نقش ها هم به خوبی بر آمده اند .

علت نقش محوری رسانه این است که در دنیای امروز رسانه ها جز لا ینفک  زندگی مردم شده اند و دولت ها نیز آموخته اند که چگونه از ابزار رسانه‌ در راستای تحقق برنامه‌ها و طرح‌های خود استفاده کنند.

نکته مهم این که سرمایه گذاری کشورهای مختلف برای دستیابی به مقاصد از پیش تعین شده فرهنگی ، سیاسی و اقتصادی از دیرباز شروع شده و به نتایج رضایت بخشی رسیده است و دراین مسیر کشورهای مختلف رقابت نفس گیری را دنبال می‌کنند .

در این رهگذر رسانه ملی نیز کارنامه قابل تاملی دارد که  راه اندازی شبکه هایی همچون پرس تی وی ، العالم و الکوثراز آن جمله است  ولی باید قبول کنیم  که برای رسیدن به نقطه مطلوب یعنی استفاده تمام عیار از رسانه برای مقاصد دیپلماتیک راه طولانی در پیش است و شاید تا کنون آنطور که باید و شاید کمتر به این بعد از وظیفه رسانه ملی پرداخته شده باشد.

تحولات سیاسی پرشتاب در منطقه غرب اسیا از یک سو و فعالیت شبانه روزی  رسانه های رقیب اقتضا می‌کند رسانه ملی در عرصه های مختلف دیپلماسی عمومی و دیپلماسی رسانه ای  ورود هوشمندانه تر و هدفمندتری داشته باشد
بسیاری از پیام های سیاسی امروز از طریق شبکه های تلویزیونی و حتی فضای مجازی برای طرف های مختلف ارسال می‌شود و لازم است کم و کیف تبادل پیام از طریق رسانه جدی گرفته شود و برای آن سازوکار دقیق تری تدبیر شود .

در عرصه دیپلماسی رسانه ای دقیقه ها و ثانیه ها ارزش ویژه ای پیدا می‌کنند و در برخی از شرایط لازم است در کوتاه ترین زمان ممکن پاسخ یک پیام دیپلماتیک از طریق رسانه بسته بندی و به موقع برای طرف مقابل ارسال شود و چه بسا تاخیر در ارسال خسارت های جبران ناپذیری داشته باشد .

امتیاز و برتری دیپلماسی از طریق رسانه این است که پیام ها در پاکت های دربسته و یا توسط نمایندگان سیاسی ارسال نمی‌شوند بلکه این شبکه های تلویزیونی هستند که ایفای نقش می‌کنند و پیام ها به طور همزمان توسط ملیونها مخاطب در سراسر دنیا دیده و شنیده می‌شود. به همین خاطر است که بسته بندی و محتوای پیام اهمیت صد چندانی پیدا می‌کند .

ملتها در مورد این پیام ها قضاوت می‌کنند و خود پیام نیز بر ملت ها تاثیر متقابل دارد به همین خاطر است که خبره ترین و حرفه ای ترین مردان و زنان رسانه ای در دنیا به کار گرفته می‌شوند که آبرو و اعتبار کشور خود را در این تبادل پیام های رسانه ای تضمین کنند .

پیام ها در برخی موارد مخاطبین خاص دارند در حوزه دیپلماسی فرهنگی و دیپلماسی عمومی کودکان و زنان خانه دار نیز مورد توجه قرار می‌گیرند و برای آنها نیز پخت و پز های لازم در جریان است و روزانه این پیام ها در جهان ارتباطات در حال نقل و انتقال هستند و نکته مورد توجه در این نوشته تاکید بر روی هدفمندی و دقت در تهیه پیام های حرفه ای و تاثیرگذار است .

به هر میزان که یک کشور در زمینه تولید و تهیه پیام حرفه ای تر عمل کند از وجاهت و حیثیت بالاتری در نظام بین الملل برخوردار خواهد بود و به هر میزان که کشوری در استفاده دیپلماتیک از رسانه ضعیف تر عمل کند روز به روز در محافل و مجامع دیپلماتیک و از همه مهم تر در چشم افکار عمومی دنیا جایگاه نازل تری پیدا خواهد کرد .

در این میان فضای مجازی به رقیب سرسختی برای شبکه های تلویزیونی و رسانه های رسمی شده و این امکان را فراهم کرده است که مردم و ملتها نیز از روی نیمکت تماشاچی نقل مکان کرده و به وسط میدان بیایند  و هر لحظه عرصه را برای دولتمردان تنگ تر می‌کنند به طوری که در زمان وقوع حوادث مختلف مردم به سرعت دست به کار تولید محتوا می‌شوند و منتظر نقش افرینی دولتمردان نمی‌شوند .

خلاصه این که با حضور چهره ای جدید در مسند راهبری رسانه ملی که به واسطه مدیریت شبکه های برون مرزی و فعالیت در عرصه بین المللی با ادبیات دیپلماسی از طریق رسانه آشنایی کامل دارد انتظار می‌رود تغییرات معنا داری را در هدایت و توجه به مفاهیمی همچون دیپلماسی رسانه ای و دیپلماسی عمومی شاهد باشیم .