نقش ابتکار حزب‌الله در تشکیل دولت

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از وب‌سایت النشره، بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران امور منطقه معتقدند که تشکیل دولت لبنان به ریاست «نجیب میقاتی» بر اثر مجموعه‌ای از عوامل خارجی و فشارهای داخلی انجام شد.

تحلیلگران در این زمینه به اعلام خبر حرکت کشتی‌های حامل سوخت ایران به سمت لبنان برای نجات مردم این کشور اشاره و اعلام کردند: بعد از اعلام این خبر توسط «سید حسن نصرالله» دبیر کل حزب‌الله ، ایالات متحده که پس از خروج از افغانستان در مرحله حساسی در سطح منطقه به سر می‌برد باید موضع خود را در میان دو گزینه اساسی تعیین می‌کرد: حرکت به سمت سازش و حل و فصل موقت در عرصه لبنان یا تقابل. به ویژه که تصمیم حزب‌الله برای واردات سوخت از ایران، یک تصمیم تعیین‌کننده بود و مستقیماً منافع آمریکا در لبنان را هدف می‌گیرد.

در مدت کوتاهی مشخص شد که واشنگتن قصد ندارد با دامن زدن به تنش‌ها عواقب فاجعه‌باری را برای خود در منطقه رقم بزند و همین امر زمینه‌ساز مقدمه‌چینی برای حل و فصل در عرصه لبنان شد. آمریکایی‌ها با عجله پیشنهاد فعال سازی پروژه واردات گاز مصر و برق اردن از طریق خاک سوریه به لبنان را مطرح کردند تا جلوی واردات سوخت از ایران را بگیرند.

از طرف دیگر فرانسه نیز همچنان کانال‌های ارتباطی خود را با طرف‌های مختلف لبنان حفظ کرد. حتی «امانوئل ماکرون» رئیس جمهوری فرانسه طی یک گفتگوی تلفنی با «سید ابراهیم رئیسی» رئیس جمهور ایران بر ضرورت همکاری با این کشور برای نجات لبنانی‌ها از بحران تأکید کرد.

همچنین شرایط بین‌المللی تا حد زیادی برای تشکیل دولت میقاتی در لبنان فراهم بود؛ زیرا از یک سو مصر واردات گاز به لبنان را دروازه‌ای برای ایفای نقش منطقه‌ای می‌بیند که لازمه آن وجود یک دولت مستقل در لبنان است. از طرف دیگر بعد از استعفای «سعد حریری» از مأموریت تشکیل دولت که عربستان سعودی روی او حق وتو داشت، ریاض نیز تا حدودی از مانع‌تراشی در روند تشکیل کابینه لبنان عقب‌نشینی کرد.

بر این اساس سرعت تماس‌های داخلی و فشارهای خارجی افزایش یافت تا طرف‌های لبنانی را وادار به غلبه بر موانع تشکیل کابینه کنند.

در همین زمینه منابع لبنانی، معتقدند درست است که تشکیل دولت در این کشور بعد از 13 ماه تأخیر و در میان درد و رنج لبنانی‌ها صورت گرفت اما در نهایت این اتفاق افتاد. دولت نجیب میقاتی، نخست وزیر جدید لبنان هر چند بعد از تلاش‌ها و مانع تراشی‌های فراوان تشکیل شد؛ اما این یک شروع مثبت برای خروج لبنان از عمق فروپاشی است.

بیشتر بخوانید

• چالش‌ها و فرصت‌های پیشِ‌روی دولت جدید لبنان/ کلید موفقیت کابینه میقاتی کدام است؟

• تحلیلگر لبنان: ایران تنها سوپاپ تنفس لبنان مقابل محاصره آمریکا است

• نخست‌وزیر جدید لبنان 4 وظیفه اصلی دولت خود را اعلام کرد

محافل لبنانی معتقدند که عقب‌نشینی آمریکا و شکست آن در افغانستان، با دور زدن «قانون سزار» علیه سوریه و اجازه برای عبور گاز مصر و برق اردن از طریق خاک سوریه به لبنان کامل شد و آمریکا از پرونده تشکیل دولت لبنان نیز عقب‌نشینی کرده و در نهایت کشتی‌های حامل سوخت ایرانی توانستند محاصره ایالات متحده علیه لبنان را بشکنند. بنابراین روابط رسمی میان لبنان و سوریه از طریق سفر هیئت لبنانی به دمشق که اخیراً صورت گرفت به حالت عادی و طبیعی برگشت.

به گفته این منابع، ترکیب و ساختار دولت جدید لبنان به نوبه خود حتی اگر از ویژگی‌های کامل ابتکار فرانسوی برخوردار باشد منجر به تشکیل یک کابینه تکنوکرات با رنگ و بوی سیاسی شد و همه نیروهای اصلی توانستند نمایندگان خود را معرفی کنند. شاید اغراق‌آمیز نباشد که بگوییم این دولت در شرایط آشفته لبنان به بهترین شکل ممکن روی کار آمد به ویژه این که تنها 8 ماه تا برگزاری انتخابات پارلمانی و شهرداری‌ها باقی مانده و بعد از آن در پایان اکتبر 2022 باید رئیس جمهور جدید تعیین شود.

این منابع می‌گویند که جدا از سرخوشی پیروزی برای شکستن موانع آمریکایی و وتو عربستان در دولت لبنان و خروج این محور از صحنه سیاسی لبنان و همچنین غلبه بر اختلافات سیاسی و شخصی در داخل کشور که مانع از تشکیل دولت می‌شد، در حال حاضر وظیفه اصلی دولت جدید در وهله اول نجات لبنان از بحران اقتصادی از طریق مدیریت بحران و جلوگیری از تشدید فروپاشی با ارائه یک ساز و کار مناسب برای انجام اصلاحات و مذاکره با صندوق بین‌المللی پول است.

بر اساس این گزارش، شواهد نشان می‌دهد که جامعه بین‌المللی وعده‌هایی به لبنان و نجیب میقاتی برای ارائه کمک 3 تا 5 میلیارد دلاری و راه‌اندازی چرخه اقتصادی این کشور و یک چتر حمایتی برای مردم لبنان داده‌اند تا لبنانی‌ها بتوانند به مسیر بهبودی برگردند.

محافل لبنانی در خصوص بیانیه وزرا گزارش دادند که بیانیه آنها مختصر بود و در وهله نخست، رسیدگی به امور اقتصادی و اجتماعی، برگزاری به موقع انتخابات پارلمانی و تعهد به روشن کردن حقیقت انفجار بندر بیروت را در اولویت قرار داده است.

درباره پرونده روابط لبنان با سوریه در دوره دولت جدید نیز محافل آگاه لبنانی گزارش می‌دهند که موانع شکسته شده و بعد از امروز هیچ مانعی برای برقراری ارتباط میان دو کشور وجود ندارد. راه برای دولت میقاتی جهت ادامه مذاکرات در پرونده گاز و برق و همچنین بازگشت آوارگان سوری به کشور خود باز شده و بخش‌های بیشتری از قانون سزار آمریکا علیه سوریه که ملت لبنان را نیز تحت تأثیر قرار داده شکسته است.