کم کاری حوزه علمیه در عرصه هنر

به گزارش خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، هفته پژوهش وقت مناسبی است که به قدردانی از پژوهشگران بپردازیم. پژوهشگرانی که در عرصه های مختلف پژوهشی بی هیچ چشم داشتی سعی در بالا بردن ظرفیت های علمی ایران اسلامی دارند. در حوزه هم می توان انبوهی از پژوهشگران را دید که مخلصانه مشغول به کارهای پژوهشی و فعالیت های علمی هستند. کارهای پژوهشی فراوان و کتاب های مختلف را می توان گواه این مطلب دانست.

خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، در این هفته به سراغ یکی از نویسندگان حوزوی که در عرصه ادبیات نمایشی موفق بوده رفته و پای صحبت و درد دل های حجت الاسلام سید محمد هادی طباطبایی نشسته است که خوانندگان محترم می توانند این گفت و گو را در ادامه بخوانند:

رسا - لطفاً خودتان را معرفی بفرمایید

بنده سید محمد هادی طباطبایی بزرگ شده قم اما اصالتاً اصفهانی هستم. حدود بیست سال هست طلبه حوزه علمیه هستم و ۸ سال است که در کار نویسندگی و فیلمنامه نویسی فعال هستم. من از سال ۷۹ وارد حوزه شده و سطح و مقدمات و در ادامه دروس خارج را هم گذراندم.

رسا - چطور به نویسندگی رو آوردید

من در طی هفت سال گذشته در بحث نویسندگی ورود کردم آن هم بخاطر علاقه شخصی که داشتم بود. بنده بعد از تحصیلات دانشگاهی که در دانشکده صدا و سیما گذراندم به بحث ادبیات نمایشی علاقه مند شدم و از این دانشگاه فارغ التحصیل شدم. بنده چند مقاله هم داشتم که توانستم در مجلات مختلف آنها را به چاپ برسانم اما در زمینه کتاب این کتاب اولی هست که از بنده چاپ شده است.

رسا - درباره کتاب که از شما چاپ شده به نام محله سنگ فرش توضیح دهید

این کتاب یک کتاب داستانی بوده و رمان محسوب می شود. در این کتاب داستانی اتفاقاتی برای خانواده مطرح شده در آن پیش می آید که این اتفاقات با تاریخ گذشته و ایران پیوند می خورد. آنچکه در این کتاب مطرح شده است پیرامون محور خانواده و عفاف است.

رسا - لطفا ساختار کتابتان را معرفی کنید

این کتاب در رده کتاب های کارآگاهی پلیسی محسوب می شود و در مورد کلاه برداری و شیادی مسائلی را مطرح کرده و در سه فصل به آن می پردازد. این کتاب در سه فصل سعی کرده که با مخاطب خود ارتباط خوبی برقرار کند و به گونه ای ایتن ارتباط باشد که مخاطب آن را سریع و روان بخواند و به راحتی بتواند آن را مطالعه کند.

رسا - به عنوان یک نویسنده حوزوی بفرمایید چرا طلاب کمتر در عرصه نوشتن فعال هستند؟

خوشبختانه ما در مفاهیم دینی و مفاهیم اعتقادی چیزی کم نداریم و این مفاهیم را می توانیم به صورت مستقیم با منبر، یا با کتاب ارائه دهیم. مثلاً یک کتاب درباره امامت و ولایت بنویسیم هر کدام را بیان و توضیح بدهیم این گونه ارتباط مستقیم محسوب می شود اما مسیر مناسب تر که در ادیان دیگر از آن به مراتب بیشتر استفاده شده خصوصا مسیحیت این است که از راهکار هنر بتوانیم برای انتقال مفاهیم  استفاده کنیم.

ما که به عنوان طلبه و کسی که می خواهیم در فضای دینی کار کنیم باید در این حوزه هم ورود کنیم. این هنر دو گونه است یکی مکتوب که همین داستان و رمان است و دیگری هم تصویر منظور فیلم هاست. ما متاسفانه در هر دو بعد بسیار کم کاری داریم و البته استعداد های خیلی خوبی در هر دو حوزه داریم. به نظر من کسی که رسائل و مکاسب را خوب خوانده باشد می تواند در این هنرها وارد شود چون ما طلبه ها در درس هایمان زیاد ان قلت و قلت می کنیم و اقوال را بررسی و قول قوی را انتخاب می کنیم. همین کار را می توانیم در بحث نویسندگی هم انجام دهیم و در هنر نویسندگی پیاده کنیم.

در یک داستان هم می توانیم از زوایای مختلف به آن نگاه کنیم، پس هم استعدادش را داریم و هم به نظر من مبانی تئوری را بهتر از غیر حوزوی ها می دانیم. مخصوصاً داستان هایی که از قرآن و نهج البلاغه و قصه گویی هایی که در قرآن صورت گرفته را آشنا هستیم. غیر حوزویان چنین فضاهایی ندارند و چنین فضاهایی را در آن نبوده اند. ما با آموزه هایی که داریم می توانیم این داستان پردازی را به نحو احسن انجام بدهیم و شاید بتوانیم حتی یک متد جدیدی در داستان گویی قرار بدهیم.

متأسفانه در حوزه ما در باب هنر کاری نمی شود و  طلاب ما فقط به تبلیغ مستقیم رو می آورند. اما تبلیغ مستقیم تا حدی می تواند تأثیرگذار باشد آن هم برای یک عده خاص که مثلا آمدن پای منبر می نشینند و استفاده می‌کنند ولی ما برای اکثر مردم چیزی نداریم که در اختیارشان قرار بدهیم. ما در داستان و فیلم مخاطب فراوانی داریم حتی کسی که شاید به دین ما هم اعتقاد نداشته باشد پای این هنرها می شیند و می بیند.

در مسیحیت به شدت از هنر داستان و فیلم استفاده کرده اند. به نظر من ما تا وقتی که در حوزه علمیه بخش جداگانه که زیر نظر حوزه باشد و فرهیختگان حوزه درون آن دخالت کنند نداشته باشیم به جایی نمی رسیم. الان ما رمان نویس های بسیار قوی در حوزه داریم که بزرگان دانشگاه هستند ولی به خاطر اینکه خود حوزه نتوانسته آنها را جذب کند می روند و در جاهای غیر حوزوی مشغول می شوند و بعضی ها هم حتی خانه نشین چرا چون در خود حوزه به آنها بها داده نشده و در بیرون حوزه هم به خاطر اینکه ایشان حوزوی است بها داده نمی شود. ما در تهران که در جلسات شرکت می کنیم افراد شرکت کننده آن از نظر علمی و تئوری از همه نظر پایین تر هستند ولی چون ما روحانی هستیم و از قم آمدیم ما را تحویل نمی گیرد. تا وقتی که حوزه مستقلا در این قضیه وارد نشود هیچ فایده ای ندارد.

رسا - به نظر شما پس باید یک نهادی متولی این کار در حوزه باشد

بله این کار شدنی است و می تواند  تحقق پیدا کند و ردیف بودجه ای برای آن تدارک دیده شود. چه استعدادهای خوبی که با این همه استعداد که می توانستند نویسنده و کارگردان شوند و برای حوزه مفید باشند اما جذب جاهای غیر حوزوی شده و از حوزه رفته اند. اید این نکته رو من ضعف حوزه می دانم.  

رسا - مشکلات بازار نشر در باب کتاب را چگونه می بینید

در بحث کتاب متاسفانه ما به اذعان کسانی که در این حوزه کار می‌کنند کار خوب خیلی داریم منتها در ظهور و بروز آن نقصان داریم.  مثلا کسی که کتاب خوبی دارد و می تواند از دل این کتاب چند مقاله بیرون بیاورد این کار را انجام نمی دهد. این مقاله ها می تواند در معرفی کتاب به دیگران بسیار مفید باشد. یه نظر من ما نمود و نشانه بیرونی در حوزه نداریم. شما ببینید همین طلابی که  سخت ترین کارها را در باب همیاری ها انجام می‌دهد اما متأسفانه این کارهای عزیزان دیده نمی شود.آن وقت تلقی می شود که حوزه هیچ کاری انجام نمی دهد.

البته این هم باید اشاره کنم که به نظرم بنده در بحث کتاب اگر کتاب خوبی نوشته شود انتشارات خودش دنبال آن شخص می رود. این اتفاق برای کتاب من هم افتاد و حتی به من گفتند که ما آمادگی داریم کتاب بعدی  شما را هم چاپ کنیم.البته که باید ما توجه به جذابیت موضوع و سوژه هم داشته باشیم چون موضوع و سوژه زیباست که می تواند مخاطب خود ار جذب کند.

در پایان ضمن تبریک هفته پژوهش به همه پژوهشگران از خبرگزاری رسا بابت توجه به نویسندگان حوزوی کمال تشکر را دارم./826/