چیستی و چگونگی شفافیت در مجلس شورای اسلامی + فیلم

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، مناظره نقش شفافیت در کارآمدی مجلس شورای اسلامی بین حجج اسلام و المسلمین سیدمحمد حسین هاشمیان، مدیر کل مطالعات راهبردی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و کریم خان محمدی مدیر گروه مطالعات فرهنگی و ارتباطات دانشگاه باقرالعلوم(ع) پیش از ظهر امروز به همت خبرگزاری رسا در سالن نشست های این خبرگزاری برگزار شد.

درآغاز نشست علیرضا استادیان دبیر علمی این مناظره با اشاره به پیشینیه بحث شفافیت در مجلس اظهار کرد: کمتر از سه ماه دیگر انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی که از مقاطع اثرگذار به شمار می رود برگزار می شود؛ این انتخابات می تواند حداقل سرنوشت چهار سال آینده کشور را مشخص کند بنابراین وظیفه همه نخبگان و رسانه ها این است که مباحث مربوط به مجلس شورای اسلامی را به بحث و بررسی گذارند.

این پژوهشگر حوزه علمیه با تأکید بر این که بحث های اختلافی باید به تضارب آرا گذاشته شوند، گفت: از مباحث مهم امروز در مجلس شورای اسلامی بحث شفافیت است به گونه ای که چندین سال است مورد مناقشه و بحث نخبگان و حتی برخی نمایندگان مجلس قرار گرفته است به عبارت دیگر کنش گران سیاسی بحث شفافیت را از نظر عملکردی و اصحاب علمی از حیث نظری مورد بررسی قرار داده اند.

وی ادامه داد: به دلیل نبود شفافیت لازم و کافی در مجلس شورای اسلامی و همچنین مشخص نبودن رأی نمایندگان، عملکردهای نمایندگان نیز دقیق مشخص نیست، در حالی که مجلس خانه ملت است و مردم باید محرم مجلس باشند؛ البته بحث شفافیت در موارد دیگری همانند قراردادها و مسائل دیگری در دولت و شهرداری نیز مطرح می شود.

دبیر علمی مناظره نقش شفافیت در کارآمدی مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: به دلیل اهمیت موضوع شفافیت، همچنین اهمیت "آزاد اندیشی و نظریه پردازی" که مورد تأکید رهبر معظم انقلاب نیز قرار گرفته است، قالب مناظره انتخاب شده تا موضوع مورد مناظره به بلوغ لازم علمی برسد.

وی ادامه داد:دو محور کلان برای دو مقطع زمانی مشخص شده، به شرح ذیل پیش بینی شده است که اساتید به ارائه نظریات خویش خواهند پرداخت:

محور اول: چیستی و چرایی شفافیت در مجلس شورای اسلامی

محور دوم: چگونگی تحقق، موانع و راهکارهای ایجاد شفافیت برای تحقق کارآمدی

وی ادامه داد: در بحث شفافیت البته سوالات مهمی دیگری نیز وجود دارد که می توان در صورت اقتضای زمان مورد بحث و بررسی قرار گیرد، سوالاتی که به شرح ذیل است:

مولفه ها و شاخصه های شفافیت در مجلس شورای اسلامی چیست؟

مبانی دینی مرتبط با بحث شفافیت چیست؟

موانع شفافیت در مجلس شورای اسلامی همچون لابی گری، سفارش پذیری،تعارض منافع ملی با منافع حوزه انتخابیه و.... چیست و چگونه بر فرایند رای یک نماینده اثر می گذارد؟

شفافیت هزینه های انتخاباتی نامزدهای مجلس چگونه می تواند به شفافیت عملکرد وی در مجلس منجر شود؟

نقش حوزه علمیه در تبین و ترویج شفافیت در مجلس چه می تواند باشد؟

رابطه شفافیت با ابعاد فنی و روزامدی تکنولوژی های جدید چه خواهد بود؟

پس از سخنان دبیرعلمی، حجت الاسلام دکتر کریم خان محمدی با اشاره به روایتی از امام علی(ع) گفت: زمانی که عاقل سخن می گوید به دنبال آن استدلال نیز بیان می کند که یا استدلال عقلی یعنی حکمت است یا تجربی، اما زمانی که احمقی سخن می گوید توقع دارد مخاطبش بدون دلیل آن را بپذیرد و گاهی به مقدسات چنگ می زند و قسم یاد می کند؛ براساس این روایت می توان گفت دو جامعه استدلال محور و عقلانی همچنین جامعه احساسی مبتنی بر حرف وجود دارد.

مدیر گروه مطالعات فرهنگی و ارتباطات دانشگاه باقرالعلوم(ع) ادامه داد: ما معقتد هستیم جامعه عقلانی محور بهتر است و اگر به سیره امام علی(ع) مراجعه کنید، امام علی(ع) همواره خود را در معرض سؤال قرار می دهد و بیان می کند در همه امور هرچه می خواهید بپرسید.

وی در ادامه به تعریف شفافیت اشاره کرد و گفت: شفافیت به معنای در معرض دید بودن تصمیمات حاکم یا مسؤول به نحوی که امور مربوط به حوزه عمومی، خصوصی نشود، است؛ هرگاه مردم خواستند باید بتوانند مبنای تصمیم یک نماینده یا حاکم را بشنوند و بدانند.

حجت الاسلام خان محمدی تصریح کرد: اگر نماینده مجلسی بگوید من تصمیم گیرنده هستم، یک نوع دیکتاتوری است در نتیجه به نظر بنده شفافیت امر مبارکی است و همه امور باید شفاف باشد، البته شفافیت انحصار به رأی نمانیده نیست بلکه از ابتدای کاندیداتوری و حتی تا پس از دوره مجلس نیز باید ادامه داشته باشد زیرا بسیاری کارها پس از نمایندگی مشخص می شوند.

در ادامه حجت الاسلام دکتر سید حسین هاشمیان، دبیر شورای راهبری دفتر تبلیغات، با بیان این که شفافیت مقوله ای است که به اصل حکمرانی و فلسفه حکومت باز می گردد، گفت: در زمینه حکومت داری دو گفتمان دینی و مدرن سکولار وجود دارد که هر کدام تعریف خاصی از قدرت و حکومت دارند و غایت های متفاوتی را بیان می کنند و دارای مکانیزم متفاوتی برای حکومت داری هستند.

وی ادامه داد: مدرنیته پس از انقلاب فرانسه یعنی بیش از 200 سال گذشته تاکنون اشکال حکومت فراوانی را بر پایه های مختلف تجربه کرده است؛ البته مدرنیته در حوزه سیاسی و اجتماعی به خدا نگاهی ندارد و کلیسا به حاشیه کشانده می شود؛ مدرنیته در نهایت با آزمون و خطاهایی که داشته است به گفتمانی به نام حکمرانی خوب، رسیده است.

مدیرکل مطالعات راهبردی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ادامه داد: حکمرانی خوب سعی کرده است فارغ  از مناقشات ایدئولوژیک به بیان هشت شاخصه بپردازد که اگر رعایت شوند حکمرانی قابل قبول است که شفافیت از آن موارد است؛ مشارکت، قانون گرایی، پاسخ گویی و مسؤولیت پذیری، اثر بخشی و کارآیی دولت، عدالت و مساوات از شاخصه های حکمرانی خوب به شمار می روند.

گفتنی است گزارش کامل مناظره نقش شفافیت در کارآمدی مجلس شورای اسلامی در زمینه مؤلفه های شفافیت، موارد مصونیت نمایندگان در بیان عقیده، نتایج شفافیت درآرای نمایندگان، نظریه مسؤولیت اجتماعی، اهداف شفافیت، حوزه های دارای شفافیت و سازوکار شفافیت از سوی سرویس اندیشه خبرگزاری رسا به زودی منتشر می شود./1324//202/خ