رژیم صهیونیستی بزرگ‌ترین مانع در مسیر ایجاد منطقه عاری از سلاح‌های کشتار جمعی در خاورمیانه است

آقای رئیس،

آقای مدیرکل،

نمایندگان محترم،

خانم‌ها و آقایان،

ابتدا مایلم مراتب قدردانی خود را از شما، آقای رئیس و از دبیرخانه به‌خاطر همه تلاش‌هایی که در سازماندهی این کنفرانس مهم به‌کار بسته‌اید، ابراز کنم.

آقای رئیس،

کنوانسیون سلاح‌های شیمیایی به‌عنوان میراث برجسته خرد جمعی و وجدان بشری، با هدف جلوگیری از تکرار فاجعه استفاده از سلاح‌های شیمیایی ایجاد شد.

ما ایرانیان، درد و رنج سنگینی را که حملات شیمیایی رژیم صدام در دوران جنگ تحمیلی بر نظامیان و غیرنظامیان ما وارد کرد، عمیقا احساس می‌کنیم؛ پس از گذشت ۴ دهه، زخم‌های ما همچنان باز است و آثار وحشتناک این سلاح‌ها را در سیمای جانبازان شیمیایی و خانواده‌های آنان که هنوز از آلام شدید ناشی از جراحات شیمیایی رنج می‌برند، به‌وضوح می‌توان دید.

به همراه من جناب آقای کمال حسین‌پور، نماینده محترم سردشت در مجلس شورای اسلامی، حضور دارند؛ برای ما و برای جهانیان، نام سردشت نمادی مهم در کارزار جهانی برای منع سلاح‌های شیمیایی و دادخواهی قربانیان است.

مردم سردشت ازجمله هزاران غیرنظامی و رزمنده ایرانی بودند که در طول هشت سال جنگ تحمیلی رژیم صدام علیه ایران هدف حملات شیمیایی قرار گرفتند؛ ما به مردم قهرمان سردشت که در آن حمله وحشیانه جان باختند و نیز به کسانی که همچنان با آثار آن جنایت دست‌وپنجه نرم می‌کنند و به خانواده‌های آنان، ادای احترام می‌کنیم.

آقای رئیس،

«حقیقت» باید پیروز و «عدالت» اجرا شود؛ جنایات شنیع بین‌المللی هرگز مشمول مرور زمان نمی‌شود؛ استفاده از سلاح‌های شیمیایی در درگیری‌های مسلحانه، جنایت جنگی فجیعی است که با گذشت زمان فراموش نمی‌شود. از این‌رو، جمهوری اسلامی ایران همچنان بر ضرورت پاسخگویی و اجرای عدالت درخصوص استفاده رژیم صدام از سلاح‌های شیمیایی علیه ملت ایران تاکید دارد.

کسانی که مواد و فناوری‌های لازم را برای توسعه برنامه تسلیحات شیمیایی رژیم سابق عراق در اختیار آن رژیم قرار دادند، باید پاسخگو باشند؛ ما از این کشورها ازجمله آلمان می‌خواهیم که به مطالبه ما برای انجام تحقیقات مستقل و شفاف درباره شرکت‌ها و اتباع خود که در تهیه، توسعه و استفاده از برنامه سلاح‌های شیمیایی رژیم سابق عراق مشارکت داشته‌اند، پاسخ دهند.

آقای رئیس،

همه ما به‌خوبی می‌بینیم که روابط بین‌الملل امروز چگونه به دلیل غلبه «یکجانبه‌گرایی ستیزه‌جویانه» که در پوشش «نظم مبتنی بر قواعد» عرضه می‌شود، با بحران‌های بی‌سابقه مواجه شده است؛ سازمان ملل و اهداف و اصول بنیادین آن آماج حمله قرار گرفته‌اند.

ماده ۲ بند ۴ منشور، که به‌عنوان اصلی‌ترین تضمین برای «نجات نسل‌های آینده از بلای جنگ» شناخته می‌شود، به‌طور مستمر نقض می‌شود و بدتر آن که این نقض‌ها در حال عادی‌سازی شدن است؛ آنچه در منطقه ما جریان دارد—جنگ‌های دائمی، تجاوزات، نسل‌کشی و توسعه‌طلبی استعماری رژیم اسرائیل—نتیجه مستقیم حمایت آمریکا و مماشات برخی کشورهای اروپایی است.

بی‌اعتنایی ایالات متحده به حقوق بین‌الملل به‌صورت تلاش آشکار برای ایجاد «نظم بین‌المللی مبتنی بر زور» بروز یافته است؛ نظمی که در آن توسل به قدرت نظامی عریان برای پیشبرد منافع نامشروع توجیه می‌شود؛ «نظم مبتنی بر قواعد» ادعایی، اصول دیرپا و تثبیت‌شده‌ای را نقض می‌کند که برای دهه‌ها استفاده از سلاح‌های ممنوعه از جمله سلاح‌های شیمیایی را منع کرده بود.

جای تعجب ندارد که رژیم اسرائیل در تجاوزات خود به غزه و لبنان، از طیف گسترده‌ای از تسلیحات ممنوعه، ازجمله مهمات خوشه‌ای، استفاده کرده است.

آقای رئیس،

هیچ منطقه‌ای مانند منطقه ما طعم رفتارهای قانون‌‌شکنی را نچشیده است؛ جنگ‌های اسرائیلی–آمریکایی، منطقه را در چرخه دائمی ناامنی و خونریزی گسترده گرفتار کرده است؛ طی دو سال گذشته، نسل‌کشی آشکاری در فلسطین اشغالی جریان داشته است، آن هم با مصونیت کامل رژیم اسرائیل. این رژیم به ۷ کشور حمله نظامی کرده و سرزمین‌های فلسطین، سوریه و لبنان را به اشغال خود درآورده است.

حمله مسلحانه غیرقانونی رژیم اسرائیل علیه ایران در ژوئن گذشته و مداخله مستقیم نظامی آمریکا در پی آن، نشان داد که چگونه نظامی‌گری و زورگویی بر «حاکمیت قانون» غلبه یافته است.

اقدام تجاوزکارانه رژیم اسرائیل علیه ایران در ژوئن گذشته، تنها نقض آشکار اصول منشور ملل متحد و حقوق بین‌الملل نبود، بلکه ضربه‌ای جدی به رژیم عدم اشاعه (NPT) و بنیان‌های کنوانسیون سلاح‌های شیمیایی وارد کرد.

این رژیم نه‌تنها تاسیسات هسته‌ای تحت پادمان ایران، بلکه مراکز و تاسیساتی را که تحت نظارت سازمان منع سلاح‌های شیمیایی قرار داشتند نیز هدف قرار داد و باعث خطر جدی نشت مواد شیمیایی و رادیواکتیو شد؛ نشتی که می‌توانست سلامت انسان و محیط زیست، فراتر از مرزهای ایران، را تهدید کند.

اعتراف رسمی رئیس‌جمهور آمریکا در ۶ نوامبر ۲۰۲۵ مبنی بر نقش مستقیم وی در تجاوز نظامی اسرائیل به ایران، سندی آشکار از پذیرش مسئولیت ایالات متحده در این اقدام غیرقانونی و نقض فاحش ماده ۲ بند ۴ منشور ملل متحد است؛ و این [همدستی] افزون بر مسئولیت مستقیم آمریکا در حمله مستقیم ۲۳ ژوئن به تاسیسات هسته‌ای تحت پادمان ایران به شمار می‌آید.

آقای رئیس،

برای تضمین عملکرد موثر سازمان، باید اصول بنیادین برابری، بی‌طرفی و عدم تبعیض رعایت شود.

باید به خاطر داشته باشیم کنوانسیون سلاح‌های شیمیایی با هدفی روشن تدوین شد: نابودی کامل یک دسته از سلاح‌های کشتار جمعی و جلوگیری از تولید آن‌ها؛ این کنوانسیون هرگز برای پیشبرد منافع سیاسی برخی کشورها نبوده است.

اعتبار سازمان تنها زمانی حفظ می‌شود که به ماموریت حرفه‌ای و غیرسیاسی خود وفادار بماند و از جهت‌گیری‌های ژئوپولیتیکی دوری کند؛ از این‌رو، سازمان منع سلاح‌های شیمیایی باید بتواند بدون هرگونه فشار یا نفوذ ناموجه، وظایف فنی خود را انجام دهد.

آقای رئیس،

رژیم اسرائیل به هیچ‌یک از معاهدات خلع سلاحی، ازجمله کنوانسیون سلاح‌های شیمیایی، نپیوسته و همچنان بزرگ‌ترین مانع در مسیر ایجاد منطقه عاری از سلاح‌های کشتار جمعی در خاورمیانه است.

سلاح‌های کشتار جمعی همواره خطرناک و غیرانسانی‌اند، اما زمانی که در اختیار جنایت‌کارانی قرار گیرد که طی ۲ سال گذشته با وقاحت تمام به کشتار و نسل‌کشی پرداخته‌اند، این سلاح‌ها به تهدیدی وجودی برای تمدن بشری و سیاره ما تبدیل می‌شوند؛ رژیم اسرائیل باید وادار شود به این کنوانسیون بپیوندد و تحت بازرسی‌های کامل قرار گیرد؛ امری که باید در اولویت سازمان قرار گیرد.

آقای رئیس،

کنوانسیون سلاح‌های شیمیایی موفق‌ترین معاهده خلع سلاح در جهان است؛ با این حال، این موفقیت تنها زمانی پایدار خواهد ماند که همه دولت‌ها بدون استثنا و بدون استانداردهای دوگانه به مفاد آن پایبند باشند. اجرای گزینشی یا تفاسیر سیاسی از مقررات کنوانسیون، اهداف مشترک ما را تضعیف و اعتماد جمعی میان دولت‌های عضو را مخدوش می‌کند.

بر این اساس، موارد عدم پایبندی و یا تاخیر از سوی آمریکا و برخی دیگر از کشورها باید به‌شکلی اصولی مورد رسیدگی قرار گیرد؛ این موارد در گزارش‌های رسمی سازمان، اظهارات مقامات پیشین این کشورها و موضوعات طرح‌شده در جلسات قبلی بازتاب یافته است؛ ما تاکید می‌کنیم که شفافیت کامل و همکاری سازنده با سازوکارهای راستی‌آزمایی برای حفظ اعتبار این کنوانسیون ضروری است.

در همین زمینه، جمهوری اسلامی ایران در موارد متعدد و از طریق مجاری رسمی، نگرانی‌های خود را درباره موارد عدم پایبندی یا تاخیر در اجرای تعهدات کنوانسیون از سوی آمریکا مطرح کرده است. آمریکا همچنان به توسعه سلاح‌های [شیمیایی] غیرکشنده ادامه می‌دهد و براساس منابع رسمی خود، در حال اجرای پروژه‌هایی برای تسلیحاتی کردن مواد روان‌گردان و عوامل مبتنی بر مخدرهای مصنوعی است.

هنگامی که کشوری دارای بزرگ‌ترین ذخایر اعلام‌شده سلاح‌های شیمیایی سال‌ها از جدول زمان‌بندی نابودی آن‌ها عقب می‌ماند؛ هنگامی که اطلاعات مربوط به برخی فعالیت‌های شیمیایی خود را با شفافیت کامل ارائه نمی‌کند و هنگامی که همان کشور در مقام مدعی علیه دیگران ظاهر می‌شود—این رفتار نه‌تنها با روح کنوانسیون ناسازگار است، بلکه اعتماد جامعه بین‌المللی به سازمان را تضعیف می‌کند.

آقای رئیس،

اقدامات قهری یک‌جانبه و غیرقانونی، ازجمله تحریم‌ها، نقض آشکار حقوق بین‌الملل محسوب می‌شود. با وجود گذشت ۲۸ سال از لازم‌الاجرا شدن کنوانسیون و تعهد دولت‌های عضو برای تسهیل انتقال مواد و تجهیزات شیمیایی برای مقاصد صلح‌آمیز، محدودیت‌های غیرقانونی ناشی از تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا و اجرای آن‌ها توسط کشورهای اروپایی همچنان ادامه دارد.

اسفبارتر آن که این تحریم‌ها حتی دسترسی عادی قربانیان سلاح‌های شیمیایی در ایران به داروها و تجهیزات پزشکی ضروری را مختل کرده است.

همه دولت‌ها از لحاظ حقوقی و اخلاقی موظف‌اند مانع ارائه داروها و تجهیزات پزشکی لازم برای درمان قربانیان سلاح‌های شیمیایی نشوند؛ به‌ویژه کشورهایی که شرکت‌ها و مقاماتشان در برنامه شیمیایی رژیم صدام نقش داشته‌اند.

آقای رئیس،

در پایان، مایلم مراتب قدردانی خود را از گروه آسیا–اقیانوسیه برای اعتماد به جمهوری اسلامی ایران و حمایت از انتخاب کشورم به عضویت شورای اجرایی برای دوره ۲۰۲۶–۲۰۲۸ که به‌طور رسمی از سوی کنفرانس تایید شد، ابراز کنم.

هیئت جمهوری اسلامی ایران به شما، آقای رئیس و به دیگر هیئت‌ها اطمینان می‌دهد که در انجام مسئولیت‌های شما کمال همکاری و حمایت را مبذول خواهد داشت.

از توجه شما سپاسگزارم.