نسخه الکترونیکی کتاب «نگرشی تاریخی بر جایگاه مصلحت در فقه امامیه» منتشر شد

محمد پهلوانی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا با اشاره به آماده سازی نسخه الکترونیکی کتاب «نگرشی تاریخی بر جایگاه مصلحت در فقه امامیه» اظهار داشت: بررسی مصلحت انسانی به عنوان یک اصل یا منبع حقوقی در علم فقه، به ویژه فقه اهل سنت، سابقه کهنی دارد.

وی گفت: در نگرشی عمومی بر تعالیم اسلامی، همان گونه که در علم کلام نیز تأکید شده است، احکام اسلامی تابع مصالح مردم بوده و از همین رو، مصلحت در فرآیند استنباط و اجرای احکام در علم فقه نیز، به نحوی از انحا، مورد توجه بوده است.

مدیر فناوری اطلاعات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تصریح کرد: گرایش به مصلحت، هر چند در مذاهب گوناگون یک سان نبوده، از نظر روش‌ شناسی فقهی، پایه‌های آن به اشکال مختلف و عناوینی چون: استصلاح، مصالح مرسله، عرف و... آن در منابع اصولی بحث شده است.

وی افزود: از نتایج بارز رویکرد به مصلحت در محافل فقهی اهل سنت، بسط قاعده تغییرپذیری احکام بر مبنای مصلحت و نیز تحول در وضع احکام در حوزه تصمیمات حکومتی و امور اقتصادی است.

پهلوانی اظهار داشت: عمومات شرعی ـ از قبیل اقامه قسط ـ در مرحله اجرا، با توجه به شرایط زمانی و مکانی و بر وفق تفاوت عرف‌ها، مصادیق متفاوت خواهند داشت که تشخیص مصالح در تعیین این مصادیق، نقش اساسی دارد.

وی گفت: در دوران جدید، اصل مصلحت مورد توجه فقیهانی قرار گرفته است که در پی اصلاحات قانونی بوده تا نیازهای جدید و روزافزون جوامع اسلامی را برآورده سازند؛ برای مثال، محمد عبدُه، شریعت را معادل حقوق طبیعی تلقی کرده و خواستار بهره‌گیری از عقل به عنوان پایه‌ای برای تفسیر فقهی شده است. در پی این تفکر، محمد رشید رضا در رساله‌ای با عنوان «الخلافه و الولایه العظمی»، به تفسیر شریعت براساس مصلحت و ضرورت پرداخت و همانند طوفی عبادات را از معاملات تفکیک نمود

مدیر فناوری اطلاعات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به معرفی کتاب «نگرشی تاریخی بر جایگاه مصلحت در فقه امامیه» پرداخت و تصریح کرد: این کتاب نوشته علی تولایی است که در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی تهیه شده و در انتشارات بوستان کتاب به چاپ رسیده است.