پرداختن طلاب به برخی علوم ضروری است
به گزارش خبرگزاری رسا، سیدعلیرضا واسعی عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در جمع طلاب حوزه علمیه سالار شهیدان(ع) تبریز، با بیان این که امروزه نیازهای جامعه از سطح پرسش های شرعی و مسائل اولیه دینی فراتر رفته و با دغدغه هایی بسیار عمیق پیوند خورده است، به ضرورت های امروزین حوزه پرداخت.
وی در آغاز با ذکر سه نوع فعالیت انسان گفت:انسان ها به سه دلیل وارد فعالیت می شوند؛ کنش های معطوف به انتفاع و سود، یعنی کارهایی که انسان برای کسب درآمد انجام می دهد و می کوشد با فعالیت وکار به درآمدی دست یابد و زندگی خود را بگذراند. دسته دیگر از کارها برای ارضای نفس و خوشایندی خویشتن است. آدمی گاهی برای رضامندی یا خوشایندی خود دست به کارهایی می زند، بی آن که نفعی مادی برای او داشته باشد مثلا آن چه در زمینه عبادت و کرنش گری انجام می دهد یا کوشش های هنری و یا شعرگویی و مسایلی ازین قبیل که مزدی در مقابل آن در نظر نیست، اما سومین دسته از تلاش های انسانی، انسان دوستی یا مهربانی است که در ادبیات دینی، کار برای رضای خداوند و به قصد تقرب به او، معرفی شده است.
وی کارکرد یک طلبه را که به عنوان مبلغ دین در جامعه وارد می شود، در بخش سوم جای داد و بیان داشت: نقش و حضور طلبه در جامعه، بمانند نقش و کارکرد پیامبر(ص) است، البته به صورت واقعی نه اسمی و شکلی. چنان که آن حضرت با رویکردی تمدنی، با شفقت و مهربانی با مردم رفتار می کرد، دلسوز آنان بود، با صبر و شکیبا و راست کردار بود، اهل مدارا و بخشش بود، در عین این که با نابکاران، بیدادگران و حق پوشان به شدت برخورد می کرد، از مبلغ دین نیز چنین انتظاری می رود، یعنی از نگاه های خرد و محدود و سطحی باید بگریزد.
عضو هیأت علمی پژوهشکده اسلام تمدنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در ادامه گفت: بی گمان رسیدن یک انسان به چنین مقام والا و انجام وظیفه خطیر تربیت دینی، به ظواهر و پوشش یا آرایش و ژست خاص نیست، بلکه گذشته از شناخت اجتهادی حقیقت دین و آشنایی عمیق با شریعت اسلامی و نیز پارسایی عملی، باید حد اقل سه دانش امروزین را بداند.
وی با تاکید بر این که حقیقت اسلام، در فقه مصطلح و دانستن احکام شرعی خلاصه نمی شود، بلکه دو حوزه دیگر دین شناسی، یعنی اخلاق و عقاید نیز مد نظر است، چنان که در متون اصیل اسلامی، فقه دامنه گسترده تری از کاربرد امروزی داشته است، سه دانش مرتبط به وظیفه حوزوی را چنین بر شمرد: روانشناسی،جامعه شناسی و تاریخ.
واسعی، دانش روانشناسی را دانشی بنیادی در شناخت ظرفیت های تربیتی آدمیان دانست و برای مبلغ دین آن را یک ضرورت انکارناپذیر خواند و گفت: مبلغ دین بدون دانستن ظرفیت ها و توانمندی های شخصی و شخصیتی، نخواهد توانست به تربیت او بپردازد. جامعه شناسی نیز، نقش آفرینی و کارکرد انسان ها را در حیات اجتماعی تبیین می کند و برای یک حوزه دانستن چرایی رفتارهای آدمیان و تصمیم گیری های آنان ضروری است و تاریخ، حقایق دیانت و ارزش های آن و نیز کیستی و شانیت افراد و الگوهای دینی و مذهبی را می شناساند و جلوی کژاندیشی و غلو و خرافه گرایی را می گیرد و طلبه بدون دانستن این دانش ها، ممکن است یک فقیه یا اصولی یا متکلم یا ... بشود، اما مبلغ یا در اصطلاح امروزی،روحانی نخواهد شد.
دانشیار گروه هنر و تمدن اسلامی در پایان به پرسش های حاضران پاسخ گفت و تاکید کرد اگر یک فردی بخواهد فقیه بشود، طبعا فقه و دانش های مربوط به آن را باید بخواند و اگر کسی خواست مفسر قرآن شود نیز به دانش های مربوط به آن باید تسلط بیابد، اما اگر کسی بخواهد عهده دار هدایت و تربیت دینی جامعه شود، دیگر نمی تواند به علوم رایج حوزوی بسنده کند./1324/د102/ب1