زنان جامعه اسلامی و راه گمشده
به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، یکی از شاخصه‌های بارز زن مسلمان که نمادی مهم برای او شمرده می‌شود حفظ حجاب است. موضوع مهمی که سفارش‌های زیادی در دین مبین اسلام به آن شده و جای هیچگونه تردیدی در آن نیست.
قرآن کریم با اینکه خیلی مسائل را به صورت کلی بیان کرده، ولی جزئیاتی از مسئله حجاب را بیان کرده که اهمیت خاص این موضوع را می‌رساند.
«وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ يَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا يُبْدينَ زينَتَهُنَّ إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى جُيُوبِهِنَّ وَ لا يُبْدينَ زينَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ... وَ لا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ ما يُخْفينَ مِنْ زينَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَميعاً أَيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ؛ و به زنان با ايمان بگو: ديدگان خود را از نامحرمان ببندند و دامن خود را حفظ كنند و زينت خود را جز آنچه كه آشكار است نمايان نكنند و روسرىهاى خود را بر سينه خود افكنند و نبايد زينت خود را آشكار سازند، جز براى شوهرانشان... زنها در هنگام راه رفتن، پاهاى خود را به زمين نكوبند تا زينت پنهان آنان آشكار شود. اى اهل ايمان! همگى به درگاه الهى توبه كنيد شايد رستگار شويد.» (سوره نور/آیه31)
حفظ حجاب، دغدغه‌ای مهم برای برترینِ زنان عالم
یکی از دغدغه‌های مهم حضرت زهرا علیهاالسلام که سرور زنان جهانیان و حجت خدا بر ائمه اطهار علیهم السلام است حفظ حجاب و عفت بوده است.
در زندگی حضرت زهرا علیهاالسلام نکاتی وجود دارد که اهمیت حجاب را بیش از پیش نمایان می‌کند و کسی که ادعای محبت و پیروی از ایشان را دارد طبیعتا باید ازاین مسائل الگو بپذیرد.
زمانی که خبر غصب فدک به حضرت فاطمه علیهاالسلام رسید، حضرت راهی مسجد شد و خطبه‌ای معروف را ایراد کرد که به خطبه فدکیه مشهوراست.
شاهد بحث این نکته است که وقتی خبر غصب فدک به گوش حضرت رسید، ایشان قصد کرد که به مسجد برود و این چنین نقل شده که : «لاثَتْ خِمارَها على رأسِها و اشْتَملتْ بِجَلبابها...»
یعنی زمانی که حضرت می‌خواست به مسجد برود "خِمار" به روی سرش پیچید و با "جَلباب" تمام بدنش را پوشاند. ("لاث" به معنای پیچیدن است.)
«خمار» پوششی شبیه مقنعه امروزی بوده که سر و سینه و گردن را می‌پوشانده و «جلباب» نیز پوششی بوده شبیه چادر که تمام بدن را می‌پوشانده است.
همچنانکه در آیه سوره نور ذکر شد دو واژه "خمار" و "جلباب" در قرآن نیز آمده است.
این نوع پوشش که حضرت زهرا علیهاالسلام به آن اهتمام داشته شباهت زیادی به چادر و مقنعه‌‌ای دارد که امروزه رایج است و بانوان محجبه و مذهبی از آن استفاده می‌کنند. از این نوع پوشش که حضرت خود را به آن ملزم می‌کرد، این نکته فهمیده می‌شود که حفظ پوشش چه اهمیتی دارد و همچنین چادر حجاب برتر است.
ماجرای تابوت
نمونه دیگر از مواردی که گویای اهمیت حجاب نزد حضرت زهرا علیهاالسلام است، داستان تابوت و نگرانی حضرت از نمایان بودن حجم بدن است.
از اسماء بنت عميس روايت شده كه حضرت فاطمه علیهاالسلام به وى فرمود: من اين عمل را زشت مىدانم كه يک پارچه روى جنازه زنان مىاندازند؛ زيرا هر كسى از حجم و وصف آن جنازه آگاه مىشود.
اسماء گفت: اى دختر رسول خدا! من نظير آن تابوتى را كه در سرزمين حبشه ديدهام، به تو نشان مىدهم. آنگاه فرستاد تا شاخه هاى تازه خرما آوردند و او تابوتى نيكو ساخت و يك پارچه روى آن انداخت.
حضرت زهرا علیهاالسلام فرمود: چقدر اين تابوت خوب است، زيرا جنازهاى كه در ميان آن باشد تشخيص داده نمىشود كه جنازه زن يا جنازه مرد است. (بحار/ج3 /ص190)
این حدیث گویای این است که بحث حجاب چه ظرافت‌هایی دارد و تا کجا باید به آن توجه کرد!
تقسیم کار
نکته دیگر زمانی است که پیامبر صلی الله علیه و آله حکم می‌کند که کارهای بیرون از منزل بر عهده امیر مؤمنان علیه‌السلام باشد و کارهای داخل منزل بر عهده حضرت زهرا علیهاالسلام باشد.
ایشان پس از این تقسیم کار می‌فرماید هيچ كس جز خداوند نمىداند كه من چقدر خوشحال شدم از اينكه رسول خدا صلى الله عليه و آله كارهاى بيرون از خانه را به عهده من قرار نداد و مرا از مراوده با مردان نجات داد. (بحار/ج43/ص81)
این حدیث باید قابل توجه زنانی باشد که به هر قیمتی و بدون هیچ دلیل موجهی اصرار بر فعالیت های خارج از منزل دارند که مستلزم ارتباط با نامحرم است. البته اموری که شرعا و عرفا نیاز به حضور زن دارد از بحث خارج است و روی سخن جایی است که که هیچ ضرورت و توجیه شرعی و عرفی برای این حضور و ارتباط نیست.
در روزگار ما این مسائل به صورت افسانه در آمده و مطرح کردن آن معمولا با اتهام تحجّر، عقب ماندگی و پایمال کردن حقوق زنان همراه است!
فرهنگ غلط درباره حضور زنان در اجتماع
متأسفانه فرهنگ غلطی در جامعه ما جا افتاده که خیلی از زنان و دختران اصرار دارند که بعد از تحصیلات حتما مشغول به کار شوند و چه بسا این موضوع را ارزش اجتماعی تلقی می‌کنند؛ برخی دیگر خانه‌داری زن را کسر شأن می‌دانند و گمان می‌کنند که اگر فعالیت اجتماعی بیرون از منزل نداشته باشند به آنان ظلم شده و یا عقب افتاده خواهند بود!
این درست است که زنان باید در برخی مشاغل ورود کنند و حتما هم باید نیروهای متخصصی در برخی زمینه‌ها مثل پزشکی تربیت شوند تا خدمات بهتری به جامعه زنان ارائه شود؛ ولی آیا تمام مشاغلی که در جامعه زنان به آن مشغولند، دارای اولویت و ضرورت شرعی و عرفی است؟! چرا ارگانی که اکثریت قریب به اتفاق مراجعانش مرد است، اکثر کارکنان و یا تمام کارکنانش باید زن باشد؟! کجای این با سیره معصومین تطابق دارد؟
مشکل این است که ارزش‌ها جای خود را به ضد ارزش داده، بعضاً فرهنگ اهل بیت نادیده گرفته می‌شود و فرهنگ غربی و تفکرات فمینیستی جای آن را گرفته است.
طبیعی است که وقتی سال‌ها چنین فرهنگی ترویج شود و نسل‌های جدید با این فرهنگ رشد کنند، ارزش‌ها جا به جا می‌شود و فرهنگ اصیل و ناب اهل بیت علیهم‌السلام به فراموشی سپرده خواهد شد و نتیجه‌اش این می‌شود که خانه‌داری زن، شوهر‌داری و تربیت فرزندان صالح امری کم ارزش جلوه کند و این امور مانع پیشرفت زن تلقی شود!
نقل شده که زنی خدمت امام صادق علیه‌السلام رسید و گفت من زنی "متبتّله" هستم. حضرت فرمود "تبتّل" نزد تو چیست؟ گفت: ازدواج نمی‌کنم. فرمود: چرا؟ آن زن گفت می‌خواهم فضیلتی کسب کنم .
حضرت در جواب به او فرمود: "اِنْصَرِفی" که اگر عامیانه معنی کنیم، یعنی "بلند شو برو پی کارِت!" و در ادامه فرمود: اگر این کار فضیلتی داشت، فاطمه علیهاالسلام سزاوارتر از تو به این کار بود. هیچ احدی نسبت به فضیلتی بر او سبقت نمی‌گیرد.(کافی/ج5/ص509) /999/ی۷۰۳/س
بابک شکورزاده