تقلاهای تیلرسون!
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از روزنامه «حمایت» در یادداشتی از «حسین کنعانی‌مقدم» نوشت:
«رکس تیلرسون»، وزیر خارجه آمریکا در حالی در اولین مرحله از سفر منطقه‌ای خود وارد عربستان سعودی شد که برابر شواهد و قرائن موجود، کاخ سفید در حال تقلا کردن به منظور تشکیل محوری عراقی – سعودی در برابر جمهوری اسلامی است. علاوه بر این، «دونالد ترامپ» با ادعای موضع‌گیری در قبال برجام، مواضع ضد ایرانی نفرت‌انگیز و وقیحانه‌ای را مطرح کرد که نوع رفتارهای وی، حاکی از تلاش برای جلب رضایت متحدانش است.
ترامپ نشان داده که همچنان بر حفظ رویه کاسب‌کارانه و تاجر مسلک خود اصرار دارد و در عرصه سیاست نیز از همین شیوه استفاده می‌کند. با توجه به سوابق رئیس جمهور آمریکا در سرکیسه کردن کشورهای مرتجع، می‌توان نتیجه گرفت که تیلرسون با سفر به منطقه به دنبال نقد کردن چک اظهارات ضد ایرانی ترامپ در ابعاد منطقه‌ای و اقتصادی است. در نتیجه، واشنگتن در نقشه‌ای که برای «ایران هراسی» تدارک دیده و با رمز مجعول «خلیج ع ر ب ی» در سخنرانی ضدایرانی اخیر ترامپ رونمایی گردید، وارد عملیات روانی و اجرایی شده و سفر تیلرسون، هم‌زمان سه محور را در این راستا دنبال می‌کند.
محاصره و تنگ‌تر کردن حلقه فعالیت‌های اقتصادی ایران با تمسک به تحریم‌های جدید، اولین فاز اجرایی طرح آمریکاست. این در حالی است که عربستان، بحرین و امارات، اندک زمانی پس از اعلام مواضع خصمانه ترامپ، از سیاست‌های این کشور در قبال ایران حمایت کرده و از تحریم‌های جدید به بهانه مقابله با آنچه آن‌ها از آن با عنوان «سیاست‌های بی‌ثبات کننده ایران» نام می‌برند، استقبال کردند.
در مرحله بعدی، همسو کردن محور عبری، عربی و غربی برای تشکیل جبهه به اصطلاح واحد علیه ایران به فرماندهی دولتمردان کاخ سفید مدنظر قرار گرفته است. کشورهای عربستان، آمریکا و رژیم صهیونیستی در این محور، نقش کلیدی دارند و برای به اصطلاح ضربه زدن به ایران اسلامی از داخل و خارج، هر آنچه دارند، روی دایره ریخته‌اند؛ به ویژه اینکه در بعد خارجی می‌کوشند هم‌پیمانان جمهوری اسلامی را از همراهی با کشورمان مأیوس و دلسرد کنند تا بتوانند در مقابل جبهه مقاومت کارشکنی کنند.
محور سوم بر این مبناست که قدرت نفوذ ایران در منطقه و خصوصاً در کشورهای عربی را به وسیله مجامعی از جمله «شورای همکاری خلیج فارس» و «اتحادیه عرب» تحت الشعاع قرار دهند. در همین راستا، آمریکا از مدت‌ها قبل به دنبال رایزنی با عربستان و سازمان‌های عربی بود تا آینده عراق و سوریه را از تأثیرات معنوی و فکری ایران دور نگه دارد و راهبرد تجزیه و تغییر شکل حکومت این کشورها را بدون ترس از نفوذ کشورمان به مرحله عمل درآورد.
به بیان دیگر، آمریکایی‌ها در مورد زوال قریب‌الوقوع داعش به‌شدت مضطرب هستند و برهم خوردن توازن قوا و معادلات منطقه‌ای آن‌ها را به وحشت انداخته است. بنابراین، رقابت جدی میان آمریکا و متحدانش با ایران، روسیه و گروه‌های مقاومت، از این منظر قابل ارزیابی است که کاخ سفید در مرحله پساداعش، موقعیت خود را در فرایندهای سیاسی از دست رفته می‌بیند، چراکه هم تروریست‌های موردحمایت آن‌ها در حال نابودی‌اند و هم مردم منطقه و ملت‌های عراق و سوریه، آمریکا را حامی درجه‌یک داعش و دیگر گروه‌های تکفیری می‌دانند. از این جهت، شاهد تقلای جدید آن‌ها در خصوص منطقه و تحکیم و ترمیم روابطشان با کشورهای عربی هستیم.
با نگاهی به پرونده عراق، خصوصاً فرازوفرودهای میدانی و سیاسی که اخیراً در این کشور صورت گرفته، به این برآیند می‌رسیم که آمریکایی‌ها نگران روند فعلی هستند و فکر می‌کنند نباید اشتباه «جورج بوش» در اهدای عراق در سینی طلایی به ایران را تکرار کنند؛ به همین دلیل، می‌کوشند که با ترغیب عربستان به گشاده‌دستی مالی و سیاسی در قبال عراق و تقویت «کمیته هماهنگی عربستان و عراق»، میان تهران و بغداد فاصله بیندازند. در امتداد این سیاست، واشنگتن به دنبال سناریوی تکمیلی یعنی رفو کردن روابط با کشورهای عربی نیز هست، زیرا برخی از این کشورها از آمریکا به دلیل عدم جانب‌داری صریح از آن‌ها رنجیده‌اند.
از طرفی باید توجه داشت که کلاف‌های سردرگمی مثل اختلاف قطر با عربستان و هم‌پیمانانش و همچنین اختلاف‌نظر اعضای شورای همکاری خلیج فارس در خصوص ادامه جنگ یمن، نشان می‌دهد که تیلرسون و همکارانش در پی ایفای نقش میانجی برای بهبود اوضاع فعلی هستند. از سوی دیگر، آمریکا دریافته است که هیچ شریکی برای اجرای سیاست‌های خارجی خود در قبال ایران، همچون عربستان وجود ندارد و لذا نیازمند تائید و حمایت از این رژیم قرون‌وسطایی برای پیشبرد اهداف منطقه‌ای خود است. عربستان سعودی در آستانه تغییر جابجایی قدرت و انتقال زمام امور سلطنت به «محمد بن سلمان» قرار دارد و سفر رئیس دستگاه دیپلماسی آمریکا از پاسبانی این کشور در برابر پس‌لرزه‌های این تحول بزرگ و حمایت از آل‌سعود حکایت دارد. در خاتمه باید گفت که سفر تیلرسون به منطقه بیش از هر چیز، برگرفته از چالش‌ها و استیصال آمریکا در قبال قدرت منطقه‌ای ایران و اظهار عجز در برابر توان رو به افزایش انقلاب اسلامی است.
کاخ سفید در حالی ادعای رهبری جهان را سر می‌دهد که حتی قادر نیست میان مهر‌ه‌های خود در منطقه برای مقابله با جمهوری اسلامی، اتحاد ایجاد کند و هر روز طرح‌های جدیدی از کارشکنی در توافق هسته‌ای به دلیل موضوعات منطقه‌ای و موشکی گرفته تا لابی کردن برای جدا کردن متحدان ایران را پیش می‌کشد. از این رو، ناتوانی آمریکا در مدیریت تحولات، ابهامات بسیاری را در تحقق اهداف سفر تیلرسون ایجاد کرده ولی آنچه مسلم است، اینکه صف‌بندی آمریکا و ارتجاع عرب در مقابل ایران، از تفوق مطلق محور مقاومت به رهبری جمهوری اسلامی در منطقه در آینده نزدیک خبر می‌دهد./۱۳۲۵//۱۰۳/خ