سیری گذرا در فعالیت‌های سیاسی آیت الله باریک بین
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در قزوین، آیت الله هادی باریک بین نماینده سابق ولی فقیه در قزوین در سال ۱۳۰۹ در خانواده‌ای مذهبی در شهرستان قزوین متولد شد تحصیلات مقدماتی حوزه را در قزوین طی کرد و سپس برای تکمیل تحصیلات خود عازم حوزه علمیه قم شد.
وی از شاگردان درس خارج امام خمینی(ره) بود و در زمان مبارزات پیش از پیروزی انقلاب نقش بسزایی در هدایت مردم قزوین و انتشار اعلامیه‌ها و افشاگری علیه رژیم داشت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، وی با حکم امام خمینی(ره) به امامت جمعه قزوین منصوب شد، عضویت در مجلس خبرگان رهبری به نمایندگی از مردم زنجان و قزوین هم در کارنامه سیاسی ایشان دیده می‌شود.
مدارج تحصیلی
آیت الله باریک بین در سال ۱۳۱۵، تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه دیانت که در آن زمان به همت پدرش و برخی از علماء و متدینیان شهر تأسیس شده بود آغاز کرد.
در آن زمان که در مدارس دولتی برنامه‌ای برای آموزش قرآن و مسائل دینی وجود نداشت، بلکه برنامه و همت عالی دولت حذف این امور از مدارس بود خانواده‌های مذهبی رغبتی برای تحصیل فرزندانشان در این محیط‌های آموزشی نداشتند و در این مدرسه افزون بر دروس آموزشی معمول در مدارس دولتی به آموزش‌های دینی و قرآن هم می‌پرداختند.
در سال ۱۳۲۱ و در سن ۱۱ سالگی، به جهت علاقه به تحصیل علوم دینی به مدرسه علمیه مولاوردیخان رفت و دروس مقـدمـاتی را نزد اساتیدی چون سید جلیل زرآبادی، محمود شریعت مهدوی، سید احمد صفائی، میرزا رحیم سامت و حاج شیخ احمد تألهّی و هم چنین بخشی از دروس سطح حوزوی را از محضر آیت الله شیخ یحیی مفیدی و علامه سید ابوالحسن رفیعی قزوینی فرا گرفت.
آیت الله باریک بین در سال ۱۳۲۸ جهت ادامه تحصیلات عالیه حوزوی به حوزه علمیه قم و در سال ۱۳۳۳ به حوزه نجف اشرف رفت و در این دو حوزه از محضر اساتیدی چون آیت الله شهید مطهری، آیت الله صالحی نجف آبادی، نوری همـدانی، مشکینی، سلطانی، منتظری، میرزا باقر زنجانی و امام خمینی(ره) اسـتفاده کرد.
در طول اقامت در قم به محضر آیت الله العظمی بروجردی و مدت ۲ سال از درس خارج اصول شان بهره‌مند می‌شوند اما عمده درس‌های خارج فقه و اصول را نزد امام خمینی(ره) شاگردی کرد و به درجه اجتهاد رسید.
فعالیت‌های سیاسی پیش از انقلاب
آیت الله باریک بین از جمله روحانیان قزوینی است که با شروع مبارزات مردم بر ضد رژیم پهلوی، در کنار امام خمینی(ره) قرار گرفت و با هدایت مردم قزوین نقش خود را ایفاء کرد، چنانکه تأسیس صندوق قرض الحسنه ولی عصر(عج) مهمترین اقدام او برای تقویت اعتصابات و تظاهرات مردمی به شمار می‌آید.
وی در سال‌های مبارزات پیش از پیروزی انقلاب از پایگاه مسجد شیخ الاسلام ضمن ادامه مبارزات و جذب جوانان به نهضت اسلامی تا پیروزی انقلاب به بازسازی مدارس علمیه شیخ الاسلام، صالحیه و سردارین به همراهی آیت الله شالی پرداخت و با احیاء این مدارس دینی به تربیت و تعلیم طلاب فاضل و برجسته‌ای اقدام کرد که هر کدام از آنها در جمهوری اسلامی منشأ برکات فراوانی بوده و هستند.
در سال ۱۳۴۹ پس از درگذشت حضرت آیت الله حکیم، شاگردان حضرت امام خمینی(ره) تلاش مضاعفی را در ارجاع مردم به امام و تقلید از شروع کردند و نقش آیت الله باریک بین در قزوین در مورد این مساله حائز اهمیت بود و در سال‌های ۱۳۵۷ و ۱۳۵۶ که انقلاب اسلامی مردم ایران به رهبری حضرت امام خمینی(ره) فراگیر شد.
نقش هیات علمیه و روحانیت قزوین که ترکیبی از علما و بزرگان با سابقه و مردمی شهر نظیر حضرات آیات شهیدی، سامت، شریعت مهدوی، مظفری، موسوی شالی، ابوترابی، زرآبادی و به ویژه حضرت آیت الله باریک بین شاخص و برجسته است به گونه‌ای که ساواک ناچار به تبعید ایشان به سردشت کردستان برای مدت ۱۸ ماه شد.
آیت الله باریک بین در تبعیده هم در کنار مبارزانی همچون آیت الله ربانی شیرازی قرار گرفت و با توجه به اخبار و اطلاعاتی که از اوضاع کشور و روند مبارزات به دست می‌آمد با همکاری ایشان اقدام به صدور اطلاعیه می‌کردند.
آیت الله باریک بین پس از حدود ۶ ماه تحمل تبعید به وطن خود قزوین بازگشت، در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی حرکت انقلابی مردم علیه رژیم شاه اوج گرفته بود.
اجتماعات پرشور و پرشکوه در مسجد النّبی، اعتصابات، راه‌پیمایی‌ها، سخن‌رانی‌های سیاسی و افشاگرانه، به اوج خود رسیده بود و در همین فضا آمدن امام خمینی(ره) مطرح شد و به سبب منع حضرت امام از آمدن به ایران، از علمای سرشناس شهرستان‌ها دعوت شد که در دانشگاه تهران تحصن کنند.
آیت الله باریک بین هم از قزوین همراه بعضی از علمای هیات علمیّه به جمع متحصنین در دانشگاه تهران پیوست و در استقبال از حضرت امام و در سالن فرودگاه در جمع روحانیانی که به آن جا دعوت شده بودند، حضور داشت.
در برخی از اسناد ساواک که نام آیت الله باریک بین نیز در آنها به چشم می‌خورد چنین آمده است: مجالس وعظ اخیرا شیخ هادی باریک‌بین به شهر قم مسافرت و روز ۵۷/۹/۷ به اتفاق واعظی بنام ربانی شیرازی به قزوین برگشته است ضمناً قرار است تعداد دیگری از این قبیل وعاظ افراطی به قزوین دعوت شوند تا در ماه‌های محرم و صفر در این شهر وعظ نمایند همچنین گفته می‌شود که هیئات علمیه و سایر مذهبیان افراطی قصد دارند ترتیبی دهند که مجالس وعظ در سطح شهر محدود و همه مردم را به پای منابر این قبیل وعاظ کشانده و اجتماعات پرجمعیتی تشکیل داده و مقاصد سوء خود را اعمال کنند.
شیخ هادی باریک‌بین در تاریخ ۵۷/۹/۷ به شهر قم مسافرت و در تاریخ ۵۷/۹/۷ به قزوین بازگشته اما برابر تحقیقات معمول ربانی شیرازی که پیش از این به قزوین آمده و تاریخ ۵۷/۹/۷ قزوین را ترک و علیرغم مراجعه به منزل شیخ هادی باریک‌بین موفق به ملاقات با وی نشده و شیخ میرزا رحیم سامت ملاقات کرده است و احتمال این قبیل برنامه‌ریزی‌ها در غیاب شیخ هادی باریک‌بین انجام شده است و باریک‌بین هم در ظاهر اظهار کرده پس از رفع تبعید به زیارت مشهد مقدس رفته و مدت‌هاست که قصد داشته به زیارت حضرت معصومه هم برود اما فرصت نشده تا اینکه این فرصت به دست آمده و از اینکه نتوانسته ربانی را ملاقات کند اظهار تأسف کرده است.
در ضمن با توجه به دستورالعمل واصله درباره نحوه تشکیل مجالس وعظ در محدود نمودن آن مراتب به فرمانداری نظامی منعکس و یادآوری شده است که این همان چیزی است که روحانیان و اخلال‌گران هم در پی آن هستند یعنی می‌خواهند با کم شدن تعداد مجالس اجتماعات پرجمعیت ترتیب داده و بدین ترتیب بهره‌برداری سوء نمایند.» (با استناد به “انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک” جلد ۱۷).
مسؤولیت‌ها و سوابق اجرایی
وی نماینده مجلس خبرگان رهبری در ادوار اول، دوم و چهارم و امام جمعه قزوین بود.
فعالیت های سیاسی پس از انقلاب
آیت الله باریک بین بعد از پیروزی انقلاب اسلامی اقداماتی از جمله تشکیل کمیته انقلاب اسلامی، تأسیس دانشگاه علوم پزشکی، نمایندگی حضرت امام(ره) در جهاد سازندگی منطقه، تشکیل بنیاد مستضعفان در شهر قزوین، تأسیس مدارس و خوابگاه‌ها برای دانشجویان را به انجام رساند.
انتصاب به امامت جمعه قزوین با حکم امام
آیت الله باریک بین درباره چگونگی انتصابش به عنوان امام جمعه قزوین در سال ۱۳۶۰ می‌گوید: با پیروزی انقلاب اسلامی مردم با آن شور و شعفی که نسبت به اسلام و احکام نورانی داشتند، بی‌صبرانه خواستار اجرای دستورات دینی از جمله نماز جمعه بودند در قزوین هم مردم منتظر بودند که از ناحیه امام خمینی(ره) شخصی به عنوان امام جمعه قزوین معرّفی شود و برای آن که اقامه نماز جمعه در قزوین زودتر جامعه عمل بپوشد، به اقامه نماز وحدت اقدام کردند روزهای جمعه جمعیّت زیادی در سبزه میدان برای اقامه نماز وحدت اجتماع می‌کردند این حرکت مردمی برای اقامه نماز جمعه به دفتر حضرت امام گزارش شده بود.
بعضی از دوستان نظرشان این بود که بنده این مسؤولیت را بپذیرم، من خودم حاضر نبودم و برایم مشکل بود، دیگران اصرار می‌کردند من حتی به یکی از اعضای هیئت علمیّه پیشنهاد کردم، ایشان هم نپذیرفتند و بدون این که به من بگویند خدمت امام مطرح کردند و امام حکم امامت جمعه را صادر فرمودند و بنده هم پیروی و اطاعت کردم سرانجام نماز جمعه با حضور گسترده مردم در مسجد النبی(ص) شروع شد.
حکم امام(ره) در انتصاب آیت الله باریک بین به امامت جمعه قزوین
«بسم الله الرحمن الرحیم ۲۶ شعبان المعظم ۱۴۰۱ جناب حجت الاسلام آقای حاج شیخ هادی باریک بین – دامت افاضاته بر حسب تقاضای مکرر اهالی محترم قزوین – ایّدهم الله تعالی – در مورد اقامه نماز جمعه در شهر قزوین، بدین وسیله جنابعالی را به سمت امام جمعه در آن شهر منصوب می‌نمایم که ان شاء الله تعالی ضمن اقامه این فریضه بزرگ الهی، مردم را به وحدت و همبستگی بیشتر دعوت نموده، و به احساس وظیفه خطیری که دارند آشنا ساخته و از تفرقه و اختلاف برحذر دارید. از خدای تعالی موفقیت همگان را مسئلت دارم. والسلام علیکم و رحمت الله. روح الله الموسوی الخمینی»
عضویت در مجلس خبرگان رهبری
آیت الله باریک بین در سال ۱۳۵۸، در انتخابات خبرگان قانون اساسی به نمایندگی مردم زنجان و قزوین انتخاب و به عضویت مجلس خبرگان قانون اساسی در ۸ تیرماه ۱۳۶۰ درآمد. آیت الله باریک بین در انتخابات خبرگان رهبری در ۹ آذرماه ۱۳۶۱ به نمایندگی از مردم زنجان و قزوین انتخاب و در خبرگان دوم سال ۱۳۶۹ و خبرگان چهارم در سال ۱۳۸۵ نیز از سوی مردم قزوین انتخاب شد.
اما مدتی بود که ایشان بدلیل کسالت جسمی درخواست جایگزین خود را به دفتر مقام معظم رهبری ارائه کرده بودند، در ۱۱ اسفند سال 1393 پس از استعفای ایشان از امامت جمعه و نمایندگی ولی فقیه در استان قزوین، آقای عبدالکریم عابدینی از سوی رهبر معظم انقلاب به عنوان امام جمعه و نماینده ولی فقیه در استان قزوین انتخاب گردید.
آیت‌الله باریک‌بین، عالمی ربانی، انسانی زاهد و متقی، پدر شهید بزرگوار و اهل مبارزه با طاغوت و فعال در صحنه‌های مختلف انقلاب اسلامی بود که بیش از نیم قرن در خدمت حوزه‌های علمیه، انقلاب، دفاع مقدس، استقلال کشور، ولایت و ترویج مکتب، خدماتی برجسته ارائه کردند.
سرانجام آیت‌الله باریک‌بین، پدر معنوی استان قزوین صبح امروز 19 فروردین ماه پس از رنج بیماری در سن 87 سالگی در یکی از بیمارستان‌های قزوین دار فانی را وداع گفت و به فرزند شهیدش پیوست./873/202/ب1