مجهز شدن به علم و عمل راه کنترل نفس است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، آیت‌الله سیدجعفر سیدان، استاد سطح عالی حوزه علمیه خراسان، شب گذشته در حسینیه بیت‌الرضا(ع) با اشاره به «الْعِلْمُ‏ قَائِدٌ وَ الْعَمَلُ سَائِقٌ وَ النَّفْسُ حَرُون» که از حضرت علی(ع) نقلشده است، گفت: قائد به کسی می‌گویند که دهانه شتر را می‌گیرد و جلو می‌برد. سائق نیز به شخصی است که پشت شتر ایستاده و آن را به جلو سوق می‌دهد و نفس انسان همچون حیوان چموشی است که هدایت آن بسیار سخت است.

وی در ادامه افزود: اگر چنانچه مرکب رام باشد و چموش نباشد حرکت با آن ساده است. حتی کودک می‌تواند افسار چندین شتر را در دست بگیرد و همه را هدایت کند به دلیل این‌که شترها رام هستند اما بز چموش را چند مرد با سختی می‌توانند کنترل کنند زیرا رام نشده است. در نهایت می‌توان گفت، مرکب اگر رام باشد حرکت با آن آسان و اگر چموش باشد حرکت با آن سخت است.

آیت‌الله سیدان با بیان این‌که نفس انسان چموش است، افزود: حضرت(ع) می‌فرمایند که نفس انسان چموش است و در هنگامی که می‌خواهیم کار نیکی انجام دهیم شروع به سرکشی می‌کند، مثلا انسان می‌خواهد نماز شب بخواند، نفس سریع وارد کار می‌شود و با هزار بهانه انسان را از انجام آن باز می‌دارد.

وی تأکید کرد: در کار خیر نفس انسان چموشی می‌کند حال اگر انسان بخواهد نفس چموش خویش را رام کند باید عالم و فهمیده شود. به بیان دیگر قائد و راهبر نفس، علم است. گاهی مرکب آن‌قدر چموش است که قائد نمی‌تواند حریف آن شود در نتیجه سائق، همان فردی که پشت شتر می‌ایستد و او را به جلو می‌برد وارد کار می‌شود، سائق نفس نیز عمل است.

استاد سطح عالی حوزه علمیه خراسان با بیان این‌که انسان باید به علم و عمل مجهز شود، ابراز داشت: آن‌جایی که انسان به علم و عمل مجهز شود دیگر نفس به راه می‌افتد و دست از چموشی برمی‌دارد. در این راه هر شخصی که در هر صنفی است باید از کتاب‌ها و مجالس خوب بهره‌مند شود تا علمش زیاد شود.

وی به ارزش علم و علم‌آموزی در دین اسلام اشاره کرد و گفت: به پیامبر اکرم(ص) عرض کردند؛ به تشییع جنازه مؤمن برویم یا در جلسه علمی شرکت کنیم؟ حضرت در پاسخ فرمودند؛ اگر برای تشییع افراد کافی وجود دارد، مقام بالای علم آموزی قابل مقایسه با تشییع جنازه نیست.

استاد سطح عالی حوزه علمیه خراسان به تقویت عمل نیز تأکید کرد و گفت: تقویت عمل نیز آن است که انسان به هر چه می‌داند خوب است، عمل کند. فردی از حضرت سجاد سؤالات متعددی پرسید، حضرت بعد از سؤال چهارم فرمودند؛ به همان جواب‌های قبلی عمل کن و بار خود را بیش از این سنگین نکن./202/862/ب1