سست شدن بنیان خانواده از پیامدهای بحران هویت زنان است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، بانو مریم احمدی، مسؤول واحد تحقیقات مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد، امروز در همایش در جستجوی هویت صحیح که در سالن اجتماعات مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد برگزار شد، به موضوع هویت صحیح زن امروز با الگوگیری از حضرت فاطمه زهرا(س) پرداخت.

وی ابراز کرد: یکی از واژه هایی که امروزه زیاد با آن سر و کار داریم بحث هویت و بحران هویت است، هویت به معنای حقیقت و هستی و چیستی یک مسأله است. وقتی سؤال از هستی وجودی یک مسأله می شود، به خصوص از هستی وجودی انسان سؤال می شود؛ اینکه انسان از کجا آمده است و برای چه چیزی آمده است و به کجا می رود در حقیقت از هویت انسان سؤال شده است.

این استاد حوزه و دانشگاه افزود: هویت اقسام مختلفی دارد و در علم و علوم مختلف، ابعاد گوناگونی به آن داده اند؛ از جمله هویت فردی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی، اما در کل، هویت را به دو بعد فردی و اجتماعی می توان تقسیم کرد. 

ارائه هویت صحیح به زن امروز

احمدی گفت: هویت فردی آت خصوصیات و مشخصاتی است که یک انسان را منحصر به فرد از دیگران می کند، به اصطلاح تفاوت های یک فرد را به نحوی، هویت فردی آن فرد می توان گفت. اما هویت اجتماعی آن خصوصیات و تفکراتی است انسان از طریق اشتراک اجتماعی آن ها را دریافت می کند و به آن هویت می دهد. 

این نویسنده و محقق حوزوی عنوان کرد: در حقیقت هویت خانوادگی هم یک مبحث بسیار مهمی است، اما با توجه به این که خانواده یک جامعه کوچک محسوب می شود ما هویت خانوادگی را زیر مجموعه هویت اجتماعی آوردیم.

مسؤول واحد تحقیقات مدرسه علمیه حضرت خدیجه مشهد ابراز کرد: مبحث اصلی ما این است که اکنون یکی از مهم ترین آسیب های اجتماعی که در جهان امروز گرفتار آن هستیم، بحث بحران هویت است و چون در جمع بانوان هستیم، محور بحث ما بحران هویت زنان است و همچنین ارائه هویت صحیح به زن امروز خواهد بود. 

تقابل زندگی مدرن و سنتی

وی ابراز کرد: این آسیب اجتماعی را ما می توانیم در کلیه روابط های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حتی خانوادگی در سطح بسیار وسیع که می توان گفت در سطح بین الملل، مشاهده می کنیم. دلیل آن نیز این است که دنیایی که ما در آن زندگی می کنیم، دنیایی است که از سنت ها فاصله گرفته است و به سوی مدرنیته به پیش می رود.

احمدی گفت: تقابل زندگی مدرن با سنتی و سرعت پیشرفت مدرن، باعث شده فرد دیگر اجازه فکر کردن در مورد فرهنگ سنتی که با آن بزرگ شده و فرهنگ اصیل اسلامی و جایگزینی یک روش خاص و انتخاب صحیح را نداشته باشد. 

این نویسنده و محقق حوزوی عنوان کرد: یک موارد و اموری در این زندگی همچون تحصیل، در آمدزایی بانوان و کار و اوقات فراغت نیز ایجاد شده است و این امور سبب شده که امروز زنان ما، خودشان را در چارچوب هایی که در قدیم برای آن تصور می شد، از جمله نقش مادری و نقش همسری نگه ندارد که اتفاق و پیامد آن همان مسأله بحران هویت خواهد شد.

سست شدن بنیان خانواده از پیامدهای بحران هویت زنان است

مسؤول واحد تحقیقات مدرسه علمیه حضرت خدیجه مشهد ابراز کرد: هویت سنتی برای او تعریف کرده اند و اکنون به دنبال هویت های جدید است و چون نمی تواند ان ها را با هم تطبیق بزند، دچار بحران هویت خواهد شد.

وی به پیامدهای بحران هویت اشاره و ابراز کرد: بحران هویت هم صدمات زیادی را به خود فرد و هم متعاقبا در جامعه خواهد داشت، از جمله پیامدهای بحران هویت زنان، سست شدن بنیان خانواده است. زن یکی از مهره های اصلی خانواده است و قوام زندگی بیشتر بر روی مدیریت زن و نگاه زنان است که می چرخد.

این استاد حوزه و دانشگاه افزود: بنابراین اگر زن نتواند شخصیت ذاتی خود را بشناسد و بعد بر اساس شخصیت خودش نتواند ایفای نقش کند، قطعا بنیاد زندگی زناشویی را به خطر می اندازد. رواج روابط های ناسالم بین زن و مرد و بی حجابی ها و بی عفتی ها را شاهد هستیم.

این نویسنده و محقق حوزوی عنوان کرد: مسآله دوم تخریب فرهنگ اسلامی است، غرب ابزارهای نوین دارد و همچنین فضاهای اجتماعی متنوعی را در جامعه ما رواج می دهد و در فرهنگ ما نیز دارد جا پیدا می کند. ماهواره ها، فیلم های کذایی که اکنون وجود دارد، این ابزارها باعث شده است که امروزه زن از آن بعد انسانی سوق پیدا کند به بعد جنسی و از این بعد جنسی می بینید که بسیار استفاده می کنند؛ چه در بحث تجارت، چه در بحث اقتصاد و فرهنگ.

تأثیر شبکه های رسانه غربی بر فرهنگ اصیل ایرانی

مسؤول واحد تحقیقات مدرسه علمیه حضرت خدیجه مشهد ادامه داد: و به جای این که به بعد انسانی زن فکر شود به بعد جنسی زن فکر می شود. مسأله بعدی تغییر سبک زندگی اسلامی به زندگی غربی است که این نیز از اثراتی شبکه های رسانه غرب است و باعث شده ما را از فرهنگ اصیل که ایرانی اسلامی بوده است، دور کند و همچنین موجب شده است که اعضای خانواده با این که در کنار هم زندگی می کنند، اما با هم زندگی نکنند.

وی افزود: می بینیم که بچه ها برای خودشان فضای جدا طراحی می کنند و در آن زندگی می کنند، پدر دنبال کار خود است و مادر دنبال برنامه خودش است؛ بنابراین آن خانواده هسته ای، که باید وجود داشته باشد و تمام اعضای خانواده باید منسجم باشند، کم کم دارد شالوده آن از بین می رود و نقش ها، جای خود را عوض می کنند.

این استاد حوزه و دانشگاه افزود: بنابراین، دیگر آن چیزی که از زن انتظار می رود در زندگی امروز نمی بینیم، انتظار از پدر که همان اقتدار است را نمی بینیم. بچه های نقش خود را با بزرگترها جا به جا می کنند و آن ها به جای بزرگترها تصمیم می گیرند؛ بنابراین بحران هویت زن، هم پیامد بر خودش و هم پیامد بر خانواده دارد.

هویت واقعی یک زن چیست؟

این نویسنده و محقق حوزوی عنوان کرد: سؤال اصلی این است که بنابراین هویت واقعی زن چیست و چگونه این هویت به وجود می آید. البته باید گفت بین واژه زن مسلمان و واژه بحران هویت یک پارادوکس وجود دارد، بدان معنا که اگر ما گفتیم زن مسلمانان و به معنای واقعی زن مسلمان باشد، پس نباید دچار بحران هویت بشود؛ چون به اندازه ای آموزه های عالی در اسلام داریم که تمام این آموزه های به هویت بخشی یک زن بسیار کمک می کند؛ بنابراین یک زن مسلمان در برابر وظایف خود کوتاهی می کند که دچار بحران هویت می شود.

مسؤول واحد تحقیقات مدرسه علمیه حضرت خدیجه مشهد ابراز کرد: هویت یک زن مسلمان، خصوصیات و مشخصاتی است که به عنوان یک شحص منحصر به فرد و متفاوت از دیگران و البته بر اساس الگوی فاطمی آن ها را بر خودش منتسب می کند، چون بهترین بانویی که می شود برای ما بانوان الگو باشد، حضرت زهرا(س) است.

وی ابراز کرد: هویت فردی یک زن هم به بعد ظاهری و هم به بعد معنوی آن مرتبت می شود. در واقع یک زن مسلمان باید به گونه ای رفتار کند که از حیث جنسیت متفاوت از یک مرد باشد. بدان معنا که نه گفتارش و نه رفتارش مرد گونه باشد؛ چرا که اگر این گونه شد در هویت خود دچار بحران شده است و همچنین باید متفاوت از یک زن غیر مسلمان باشد. بنابراین یک زن مسلمان نباید خودش را شبیه یک زن غیر مسلمان بکند.

این استاد حوزه و دانشگاه افزود: اگر یک بانو فاطمی بتواند در بعد معنوی رشد پیدا کند و کار کند، قطعا ظاهر را نیز تأثیرگذار خواهد بود، اما اگر بر عکس عمل کنیم و به ظاهر هویت بدهیم اما در معنا نتوانیم قوی عمل کنیم، کم کم ظاهر هم تحت تاثیر قرار می گیرد و ضعیف تر می شود. 

احمدی گفت: فاکتوری که می تواند به هویت داشتن یک زن مسلمان کمک کند، پی بردن به ارزش حقیقی یک زن است. یک زن مسلمان باید توجه به آیات قرآن داشته باشد؛ خداوند متعال می فرماید:« ا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُواْ رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ، اى مردم! پروردگارتان را كه شما و كسان قبل از شما را آفريد بپرستيد، باشد كه پرهيزگار شويد.».

این نویسنده و محقق حوزوی عنوان کرد: زن مسلمان باید بداند هدف از خلقت او، عبودیت و بندگی است، یعنی نقش اول یک زن، بندگی خداوند است و نقش دوم او مادری است.

مسؤول واحد تحقیقات مدرسه علمیه حضرت خدیجه مشهد ابراز کرد: بنابراین اگر بتواند روحیه بندگی و عبودیت را در خودش پرورش دهد، قطعا در مراحل بعدی چه در رفتار و چه در گفتار می تواند درجات کمال انسانیت را طی کند و به مقام قرب الی الله برسد.

یک بانوی مسلمانان باید توان مدیریت رفتار و گفتار خود را داشته باشد

وی ابراز کرد: هویت فردی یک بانوی فاطمی از بعد ظاهری هم بسیار مهم است، این که یک بانو بتواند رفتار و گفتار خودش را مدیریت کند. 

این استاد حوزه و دانشگاه افزود: بر اساس الگوگیری از حضرت زهرا(س) باید به یک بانوی فاطمی جهت بدهیم که رفتار و گفتار او چگونه باید باشد.

احمدی گفت: مدیریت گفتار یک بانوی فاطمی، بدان معنا است که او بتواند بر اساس مقتصیات زمان و مکان چگونه ارتباط کلامی پیدا کند.

این نویسنده و محقق حوزوی عنوان کرد: ارتباط کلامی در خانواده، یک ارتباط با همسر و یک ارتباط با فرزندان است، وقتی به زندگی حضرت زهرا(س) ما نگاه می کنیم، می بینیم که مدیریت کلامی داشتند و یک بانوی فاطمی با الگوگیری از حضرت زهرا(س) باید دقت داشته باشد که همه جا یک گونه صحبت نکند.

مسؤول واحد تحقیقات مدرسه علمیه حضرت خدیجه مشهد ابراز کرد: حضرت فاطمه (س) فرمود : وقتی بر پیامبر(ص) آیه 63 سوره نور نازل شد؛ «لا تَجْعَلُوا دُعاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعاءِ بَعْضِكُمْ بَعْضاً قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الَّذينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنْكُمْ لِواذاً فَلْيَحْذَرِ الَّذينَ يُخالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَنْ تُصيبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ يُصيبَهُمْ عَذابٌ أَليم.»، هیبت پیامبر(ص) مرا گرفت، به طوری که نتوانستم به او «یا ابة» بگویم بلکه با واژه «یا رسول الله» او را مورد خطاب قرار می دادم.

وی ابراز کرد: حضرت زهرا فرمودند:« بعد از این که چند بار به حضرت گفتم یا رسول الله، ایشان سپس فرمود: دخترم این آیه درباره تو و خاندان تو نازل نشده است، تو از منی و من از تو هستم. این آیهدرباره اهل جفا و تکبر و کسانی که فخر می ورزند، نازل شده است. تو «یا ابة» بگو. چون برای قلب من محبوب­تر و برای پروردگار رضایت بخش­تر است.».

بانوی فاطمه محبت قلبی خود را به پدر و مادر ابراز کند

این استاد حوزه و دانشگاه افزود: یعنی ارتباطی که یک بانو با والدین خود برقرار می کند در عین این که باید همراه با احترام باشد، باید آن محبت قلبی را در کلام خودش ابراز کند.

احمدی گفت: در ارتباط با همسر نیز همین گونه است، لحن گفتاری که بین زن وشوهر است باید بر اساس محبت و احترام باشد. در حضرت زهرا(س) داریم که وقتی حضرت علی(ع) را خطاب می کنند، می فرمایند خیر بعل، یعنی بهترین همسر و می بینیم که امام علی(ع)، همسرشان را خیر نساء یعنی بهترین زنان خطاب می کردند.

این نویسنده و محقق حوزوی عنوان کرد: حضرت زهرا(س) و امام علی(ع) خیلی زیبا همدیگر را خطاب می کردند و می فرمودند بابی انتی و امی. مشاهده می کنیم که خیلی صمیمی همدیگر را خطاب می کردند./1309/201/ب2